تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 738 |
تعداد مقالات | 6,944 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,889,224 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,704,239 |
گونهای از بیان سوگند با ساختِ نحوی شرط | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 6، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، مهر 1399، صفحه 125-143 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2020.16893.1466 | ||
نویسنده | ||
فرهاد محمدی* | ||
استادیار زبان و ادبیات کُردی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
چکیده | ||
بیان سوگند در زبان فارسی غیر از گونۀ اصلی که در آن برای موضوعی به کسی یا چیزی سوگند میخورند، دارای گونۀ دیگری است که با وجود کاربرد آن در گذشته و حال، تاکنون توجهی بدان نشدهاست. این گونه از بیان سوگند دارای ساختِ شرطی است که در جملۀ شرط موضوع سوگند بیان میشود، و در جملۀ جواب شرط نیز عمل سوگندخوردن قرار میگیرد. این نوع از سوگند یکی از مصداقهای «کنشگفتار» در زبان فارسی است که گوینده با بیان آن عمل سوگند را انجام میدهد. در این نوشتار با بهرهگیری از مفاهیم نظریۀ «کنشگفتار» در دیدگاه جان آستین به عنوان مبنای نظری و با ذکر نمونههایی از آثار ادبی و نیز مواردی از گفتار عامیانه، گونۀ شرطیِ بیان سوگند تبیین و تشریح میشود تا نشان داده شود که این نوع سوگند هم در گذشته متداول بودهاست و هماکنون در زبان روزمره کاربرد گستردهای دارد. از نتیجة کار چنین برمیآید که این شیوه نسبت به نوع شناختهشده و متداول آن تأکید بیشتری دارد و در مواقعی استفاده میشود که گوینده بخواهد بر موضوع تأکید و مبالغۀ بیشتری داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
زبان فارسی؛ سوگند؛ ساخت شرطی؛ کنشگفتار؛ تأکید | ||
مراجع | ||
آذرمینا، م. 1390. «جمله مرکّب سوگند در دیوان حافظ». پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، (4): 39–52. ابنرسول، م و همکاران. 1395. «رابطۀ معنایی جملهوارۀ پایه و پیرو در جملههای شرطی زبان فارسی». ادب فارسی، 6(1): 93- 112. اخوان ثالث، م. 1374. سه کتاب، تهران: زمستان. استرول، ا. 1392. فلسفۀ تحلیلی در قرن بیستم، ترجمۀ ف فاطمی، تهران: مرکز. امینپور، ق. 1388. آینههای ناگهان، تهران: افق. باباطاهر همدانی. 1375. باباطاهرنامه (گزینۀ اشعار)، به اهتمام پ اذکاییف، تهران: توس. حافظ. 1362. دیوان، تصحیح پ ناتل خانلری، تهران: خوارزمی. خاقانی. 1373. دیوان خاقانی، تصحیح ض سجادی، تهران: زوّار. رضانژاد، غ. 1367. اصول علم بلاغت در زبان فارسی، تهران: الزهراء. سرل، ج ر. 1387. افعال گفتاری. ترجمۀ م عبداللهی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. سعدی. 1394. غزلهای سعدی، تصحیح و توضیح غ یوسفی، تهران: سخن. سعدی. 1384الف. بوستان سعدی، تصحیح و توضیح غ یوسفی، تهران: خوارزمی. سعدی. 1384ب. گلستان سعدی، تصحیح و توضیح غ یوسفی، تهران: خوارزمی. شیخبهایی. 1382. مجموعۀ اشعار، با مقدمه س نفیسی، تهران: زرین. خطیبرهبر، خ. 1379. دستور زبان فارسی (کتاب حروف اضافه و ربط)، تهران: مهتاب. طباطبائی، ع. 1395. فرهنگ توصیفی دستور زبان فارسی، تهران: فرهنگ معاصر. قادری نجفآبادی، س و همکاران. 1398. «واکاوی شناختی-کاربردشناسی جملههای شرطی در زبان فارسی»، جستارهای زبانی، 10(6): 233 – 260. مولوی. 1363. کلیّات شمس تبریزی، تصحیح ب فروزانفر، تهران: امیرکبیر. میبدی. 1382. کشفالاسرار و عُدۀالابرار، به اهتمام ع حکمت، تهران: امیرکبیر. ناتل خانلری، پرویز. 1372. دستور تاریخی زبان فارسی، تهران: توس. نظامی. 1386. شرفنامه، تصحیح و توضیح ب ثروتیان، تهران: امیرکبیر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 818 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 478 |