تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,247,885 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,900,929 |
تصویرپردازی از مشارکت شهروندی با هدف بهبود حکمرانی شهری (مورد مطالعه: شهر تهران) | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 7، دوره 4، شماره 4، دی 1399، صفحه 117-135 اصل مقاله (2.05 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2020.16986.1507 | ||
نویسندگان | ||
علی محمدزاده1؛ علی اصغر پورعزت2؛ احد رضایان قیه باشی* 3؛ علی پیران نژاد4 | ||
1دانشجوی دکتری خط مشی گذاری عمومی، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2استاد مدیریت دولتی، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3دکتری آینده پژوهی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
4دانشیار مدیریت دولتی، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
بیان مسئله: تصویرپردازی از آینده، روشی مرسوم و شناخته شده با هدف ساخت آینده مطلوب یا جلوگیری از بروز آیندهای نامطلوب است. ابزاری خلاقانه برای سیاستگذاری یا تغییر در رویههای خط مشیگذاری است. تصویرپردازی از آینده، به خطمشیگذاران و مجریان این امکان را میدهد تا در روندهای سیستم فعلی، تجدیدنظر کنند و با اصلاح و تقویت آن، ضمن جلوگیری از انحرافهای احتمالی، مسیر پیشرفت و تعالی را هموارتر نمایند. تصویرپردازی از مشارکت شهروندی در مدیریت شهری میتواند به مدیران در فهم بهتر آینده و اصلاح و بازبینی سیاستها و برنامههای فعلی با هدف ساخت آینده مطلوب یاری رساند. سناریوی تدوام وضع موجود، همواره یکی از تصاویر محتملی است که پیشروی سیاستگذاران و تصمیمگیران وجود دارد. ترسیم این تصویر و اصلاح فرایندها با تکیه بر این تصویر، ابزار سودمند و ارزشمندی برای توانمندسازی مدیران و برنامهریزان شهری است. هدف: پژوهش حاضر با فرض سناریوی تدوام وضع موجود در ده سال آینده، نمای مشارکت شهروندی را در آن سالها در قالب سناریوی محتمل، تصویرپردازی میکند و متناسب با این تصویر تلاش میکند تا خطمشیها و سیاستهای ناسازگار با این تصویر را اصلاح کند. روش: از رویکرد کلی سناریوپردازی (مدل 8 مرحلهای شوارتز)برای استخراج سناریوها استفاده شده است. هدف از شناسایی سناریوها رسیدن به پیشرانهایی است که مختصات وضع موجود را ترسیم میکنند. این پیشرانها در تصویرپردازی از سناریوی وضع موجود کاربرد دارند. پس از شناسایی پیشرانها و ترسیم محورهای سناریوی وضع موجود، از روش تصویرپردازی (ترکیب خلاقیت و تحلیل روندها و اقدامات) برای ترسیم روابط علت و معلولی در نشان دادن تدوام وضع موجود استفاده شده است. شیوه گردآوری داده در این پژوهش کیفی است. از مصاحبه به سبک الگوی گلولهبرفی برای بررسی مؤلفهها و پیشرانها استفاده شده است. همچنین از قضاوت خبرگان در قالب پنل خبرگی و تیم پژوهش برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. یافتهها: بخشی از یافتههای این پژوهش مستند به مقالهای است که مؤلفههای مورد نیاز برای این پژوهش در آنجا توسط تیم پژوهش استخراج شده است؛ بر این اساس با فرض آن مؤلفهها، پس از شناسایی پیشرانهای دارای عدم قطعیت بحرانی به کمک خبرهها در فرایند دلفی (نمره اهمیت و عدم قطعیت)، 5 پیشران با عدم قطعیت بالا شناسایی شد که پس از حذف ناسازگاریها در نهایت چهار سناریو بدست آمد که عبارتند از: دموکراسی مبتذل، شهر مدیرمحور، مدیریت نمایشی و شهر آرمانی. از بین این چهار سناریو، «سناریوی دموکراسی مبتذل» منطبق با شرایط فعلی تشخیص داده شد که توصیف کننده وضع موجود است. تصویرپردازی از این سناریو بیانگر آن است که در 10 سال آینده شهرداری تهران با چالشهای زیادی روبرو خواهد شد که از آن جمله میتوان به: بحران مالی، افزایش فاصله مردم از حکومت، چالشهای مدیریتی، آسیبهای ساختاری و بحران مشروعیت در مشارکت، اشاره کرد. نتیجه گیری: برای غلبه بر چالشهای آینده، لازم است امروز، اقداماتی از سوی شهرداری تهران انجام شود و در حوزه مشارکت شهروندی راهبردهایی اتخاذ گردد و در برخی از خطمشیها بازنگری انجام پذیرد. در بخش نتیجهگیری با تأکید بر تصویر تدوام وضع موجود، الزامات تغییر در خطمشیها و رویکردهای فعلی به تفصیل، استخراج و مورد بحث قرار گرفته است. | ||
تازه های تحقیق | ||
| ||
کلیدواژهها | ||
مشارکت شهروندی؛ تصویرپردازی؛ سناریوپردازی؛ مدیریت شهری؛ آیندهپژوهی | ||
مراجع | ||
بل، وندل. (1392). مبانی آینده پژوهی. ترجمه مصطفی تقوی، و محسن محقق. تهران: انتشارات موسسه تحقیقات صنایع دفاعی. گلن، جرم سی گلن و گوردون، تئودور. (1394). روشهای آیندهپژوهی. ترجمه فرخنده ملکیفر، و مرضیه کیقبادی. تهران: انتشارات صدا وسیما. پولاک، فرد. (1398). تصویر آینده. ترجمه حسین ظفری، و محمد منیری. تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین ع. پورعزت، علیاصغر، گودرزی، غلامرضا، ذوالفقارزاده، محمدمهدی و پارسا، مونا. (1397). اتخاذ رویکرد واقعگرایی برای تصویرپردازی از آینده، بر اساس مختصات حکومت عدل مهدوی. انتظار موعود، 18 (62)، 5- 33. پورموسوی، سیدموسی، دارائی، مسعود، فیروزپور، آرمین و سعدآبادی، علیاصغر. (1392). رویکرد آیندهپژوهانه به تدوین راهبرد فوقفعال مدیریت بحران با تأکید بر اجتماعمحوری. دانش پیشگیری و مدیریت بحران، 3 (1). 31-39. دانشمند، فتانه و نظریان، اصغر. (1389). تقویت روحیه شهروندی در مدیریت کلانشهرها (مورد مطالعه: شهر همدان). آمایش محیط، 3 (8)، 87-115. رجبی، آزیتا و حصارینژاد، جعفر. (1392). شرکتهای مردمنهاد شهری: راهکاری برای مشارکت شهروندان در مدیریت شهری. اقتصاد و مدیریت شهری، ۱ (۴). ۱۱۱-۱۲۹. رضایانقیهباشی، احد و کاظمی، معصومه. (1393). تصویرپردازی و کلانتصاویر آینده جهانی؛ تصویرپردازی روشی مناسب برای شناخت آینده در جهان پیچیده. مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، 6 (3)، 173-200. رضایانقیهباشی، احد و مرزبان، احسان. (1398). شناسایی پیشرانها، عدم قطعیتها و سناریوهای آینده محیطزیست ایران. سلامت و محیطزیست،12 (4)، ۵۳۱ -۵۵۴. طاهریدمنه، محسن. (1394). بررسی تحلیلی تصاویر آینده جامعه ایرانی در ذهن جوانان تحصیلکرده کشور بر اساس تحلیل لایهای علّی. رساله دکتری آیندهپژوهی. دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت. فاضلی، محمد، قادری، صلاحالدین و پاکسرشت، سلیمان. (1394). بررسی شرایط و عوامل مؤثر در توانمندسازی مدیریت محله و گسترش مشارکت شهروندان با تأکید بر اداره بهینهسراهای محله (گزارش مرحله چهارم: تجزیه و تحلیل وضع موجود).مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران. فیروزپور، آرمین، پورعزت، علیاصغر، طاهریعطار، غزاله و کاظمیان، غلامرضا. (1397). تصویرپردازی سناریومبنا با هدف بهبود عملکرد نظام مدیریت بحران در شهر تهران در افق 1410. آیندهپژوهی دفاعی، 3 (8)، 73-105. قلیچ، مرتضی، میرزایی، حجتاله و ربانی، طاها. (1398). آیندهنگاری شهری به مثابه رویکردی برای سیاستگذاری و برنامهریزی شهری (با تأکید بر تجربه آیندهنگاری کلانشهر تهران). دو فصلنامه آیندهپژوهی ایران، 4 (1)، 51-69. قلیپور، سیاوش، مصطفیپور، کامبیز، فلاحیگیلان، روحاله و احمدزاده، مریم. (1391). بررسی مشارکت شهروندان در امور شهری (گزارش شماره 129). تهران: مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران (دانش شهر). کارگروه مشورتی شورای اسلامی شهر تهران. (1396). گزارش کارشناسی درخصوص چالشهای پیش روی مدیریت شهری تهران. تهران: مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران. گراوند، علی، سهرابنژاد، علیمحمد و قاسمی، یارمحمد. (1396). بازتاب مشارکت اجتماعی در بوستان سعدی. جامعهپژوهی فرهنگی، 8 (3)، 71-95. لزگی، سیدحبیبالله، نجفی، امیر و سلیمانیانگیلی، طاهری. (1392). واکاوی اهداف مشارکت شهروندی در تکنیکهای تئاتر فروم. دوفصلنامه مدیریت شهری، 12 (33)، 177-184. مرزبان، احسان. (1394). مدل خودحکمرانی شهروندی در مدیریت آینده توزیع انرژی برق. آیندهپژوهی مدیریت، 26 (103)، 69-84. مرزبان، احسان، رضایانقیهباشی، احد و جهانشاهی، امید. (1398). شناسایی مؤلفههای کلیدی و پیشرانهای سرگرمی در بستر سیمای جمهوری اسلامی ایران. رسانههای دیداری و شنیداری، 13 (32)، 163-189. مرزبان، احسان و محمدی، مهدی. (1395). سناریوهای آینده مدیریت انرژی برق در ایران. پژوهشهای مدیریت در ایران، 20 (3)، 177-204. نرگسیان، عباس، جمالی، قاسمعلی، هراتی، مسعود و آذری، حسین. (1397). بررسی ارتباط فساد و اعتماد در رابطه بین شفافیت و رضایت شهروندان. فصلنامه مدیریت دولتی، 10 (2)، 289-310.
Alathur, S., Ilavarasan, P. V., & Gupta, M. P. (2016). Determinants of e-participation in the citizens and the government initiatives: Insights from India. Socio-Economic Planning Sciences, 55, 25-35.
Bell, W. (2013). Foundations of futures studies (M. Taghavi, & M. Mohaghegh, Trans.). Tehran: Publications of the Defense Industries Research Institute. (in Persian)
Consultative working group of the Islamic Council of Tehran. (2017). Expert report on the challenges facing Tehran's urban management. Tehran: Tehran Urban Planning & Research Center. (in Persian)
Daneshmand, F., & Nazari, A. (1389). Strengthening the spirit of citizenship in metropolitan management (Case study: Hamedan), Environmental planning, 3 (8), 87-115. (in Persian)
Dator, J. A. (Ed.). (2002). Advancing futures: Futures studies in higher education. Westport, Conn.: Praeger.
Do Nascimento, D. A., Do Nascimento, J. C. H. B., Neto, A. R., & Carneiro, E. C. S. (2019). Participatory Budgeting: Reflections on Your Role in Social Management. International Journal of Advanced Engineering Research and Science, 6 (2).
Fazeli, M., Ghaderi, S., & Pakseresht, S. (2015). Investigating the effective conditions and factors in empowering the management of the neighborhood and expanding the participation of the citizens with emphasis on the optimal management of the neighborhood houses (Step 4 Report: Analyze the current situation). Tehran Urban Planning & Research Center. (in Persian)
Firoozpour, A., Pourezzat, A., Taheriattar, G., & kazemian, G. (2018). Scenario based Imaging for improving Tehran`s crisis management system in the Horizon of 1410. Defensive Future Study Researches Journal, 3 (8), 73-105. (in Persian)
Garavand, A., Sohrabnejad, A., & Ghasemi, Y. (2017). Reflection of social participation in Sa'di's Boostan. Sociological Cultural Studies, 8 (3), 71-95. (in Persian)
Gholipour, S., Mostafa Pour, K., Fallahi Gilan, R., & Ahmadzadeh, M. (2012). Investigating Citizens' Participation in Urban Affairs)Report No. 129(.Tehran: Tehran Urban Planning & Research Center (City knowledge). (in Persian)
Glenn, J. C., & Gordon, T. (2015). Futures Research Methodology (F. Malekifar, & M. Keyghobadi, Trans.). Tehran: Seda Va Sima Publications. (in Persian)
Lazgi, S. H., Najafi, A., & Soleimani Angili, T. (2014). Surveying Citizen Participation goals in forum theater techniques. Urban Management, 12 (33), 177-184. (in Persian)
Marzban, E. (2015). Self-governance citizenry model in Future Management of Electric Energy Distribution. Future Studies Management, 26 (103), 69-84. (in Persian)
Marzban, E., Mohammadi, M. (2016). Future Scenarios for power Management in Iran. Management Research in Iran, 20 (3), 177-204. (in Persian)
Marzban, E., Rezayan, A., & Jahanshahi, O. (2020). Identification of Entertainments key factors and driving forces in the context of the Islamic Republic of Iran Television. Quarterly Scientific Journal of Audio-Visual Media, 13 (32), 163-189. doi: 10.22085/javm.2020.201429.1398. (in Persian)
Michels, A., & De Graaf, L. (2010). Examining citizen participation: Local participatory policy making and democracy. Local Government Studies, 36 (4), 477-491.
Mirzaei, H., & Rabbani, T. (2019). Urban Forecasting As an Approach to Urban Policy and Planning (With Emphasis on Tehran Foresight). Journal of Iran Future Studies, 4 (1), 51-69. doi: 10.30479/jfs.2019.11038.1083. (in Persian)
Naranjo-Zolotov, M., Oliveira, T., Cruz-Jesus, F., Martins, J., Gonçalves, R., Branco, F., & Xavier, N. (2019). Examining social capital and individual motivators to explain the adoption of online citizen participation. Future Generation Computer Systems, 92, 302-311.
Nargesian, A., Jamali, G., Harati, M., & Azari, H. (2018). Investigating the Relationship between Corruption and Trust Related to Transparency and Citizen Satisfaction. Journal of Public Administration, 10 (2), 289-310. doi: 10.22059/jipa.2018.255605.2250. (in Persian)
Polak, F. (2020). The image of the future (H. Zafari, & M. Moniri, Trans.). Tehran: Imam Hossein University Press. (in Persian)
Pourezzat, A., Goudarzi, G., Zulafagarzadeh, M., & parsa, M. (2018). Adoption of a Critical Realistic Approach to the Prospection from Future, Based on the Coordinates of the Justice-Based Mahdavi Government. Entizar-e-Moud, 18 (62), 5-33. (in Persian)
Pourezzat, A., Mollaee, A., & Firouzabadi, M. (2008). Building the future: Undertaking proactive strategy for national outlook. Futures, 40 (10), 887-892.
Pourmosavi, S. M., Darani, M., Firozpour, A., & Sadabadi, A. (2013). Future researching approach for formulatng disaster management overactve strategy with emphasis on community-based approach. Disaster Preventon and Management Knowledge Quarterly (DPMK), 3 (1), 31-39. (in Persian) Rajabi, A., & Hesarinejad, J. (2013). Urban Non-Governmental Companies: A Solution for Citizens’ Participation in Urban Management. IUESA, 1 (4), 111-129. (in Persian)
Rezayan Ghayehbashi, A., & Marzban, E.(2020). Identifcation of driving forces, uncertainties and future scenarios of Iran's environment. Iranian Journal of Health and Environment,12 (4), 531-54.(in Persian)
Rezayan, A., Kazemi, M. (2014). Imagery and Macro Images of Future World Politics; Suitable Method to Predict the Complex World. Interdisciplinary Studies in the Humanities, 6 (3), 173-200. doi: 10.7508/isih.2014.23.007. (in Persian)
Shah, A. (Ed.). (2007). Participatory budgeting. The World Bank. from: https://elibrary.worldbank.org/doi/abs/10.1596/978-0-8213-6923-4
Simonofski, A., Vallé, T., Serral, E., & Wautelet, Y. (2019). Investigating context factors in citizen participation strategies: A comparative analysis of Swedish and Belgian smart cities. International Journal of Information Management, 102011.
Siyam, N., Alqaryouti, O., & Abdallah, S. (2019). Mining government tweets to identify and predict citizens engagement. Technology in Society, 101211.
Suebvises, P. (2018). Social capital, citizen participation in public administration, and public sector performance in Thailand. World Development, 109, 236-248.
Taheri Demneh, M. (2015). Analytical study of future images of Iranian society in the minds of educated youth of the country based on causal layer analysis. Doctoral dissertation on futures studies. University of Tehran, Faculty of Management. (in Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,571 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 992 |