تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,122 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,274,874 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,910,442 |
تحلیل و بررسی رابطه ساختار روایی و فرایند تولید ارزش در گفتمان (مطالعه موردی: رسالهالطیرهای فارسی و عربی) | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 9، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، مهر 1399، صفحه 203-230 اصل مقاله (1.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2020.14784.1861 | ||
نویسندگان | ||
سمیرا شفیعی* 1؛ حمیدرضا شعیری2 | ||
1دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
هر ساختار روایی متشکل از کنشهایی است. این کنشها، پیوند با ارزشهایی را در دستور کار خود قرار میدهند. حال، در رسالهالطیرهای فارسی و عربی، کنشها چطور میتوانند مولّد ارزشها باشند؛ به نظر میرسد در رسالهالطیرها، ارزشهای متفاوت تحت تأثیر کنشها، خلق و با ساختار رواییِ این آثار منطبق شدهاند. بررسیهایی که با روش توصیفی _ تحلیلی، ابزار کتابخانهای، و رویکرد ساختارگرایی (نظریه نمودِ نحویِ تودوروف) و نشانه - معناشناسی (نظام ارزش) انجام گرفت حاکی است کنشگران قبل از ورود به موقعیت نامتعادل، به عقد قرارداد میپردازند؛ سپس وارد توانش1 و کسب ارزشهای مجازی میشوند. در مرحله بعد، کنش صورت میگیرد. بعد از کنش، وارد توانش2 و کسب ارزشهای پتانسیل میشوند؛ سپس وارد مکانی میشوند که هم تنش عاطفی به همراه دارد و هم میتواند نیروی ایجادکننده موقعیتِ متعادلِ تازه و باعث دستیابی به ارزش اتیک شود. در مرحله بعد، کنشگران واردِ موقعیتِ متعادلِ تازه و کسبِ ارزشِ اتیک میشوند. در نهایت، وصال طیران به ابژه یا انفصال از آن بدینگونه است: اتصال به ابژه، نابودی و انفصال همیشگی از ابژه، اتصال مشروط به ابژه، اتصال/ انفصال نامشخص، تبدیل سوژهها به ابژه. بر این اساس، دستورپایه رسالهالطیرها عبارتند از: سفر - مناظره/ موعظه/ إنذار - خبرجستن و واصل شدن. | ||
کلیدواژهها | ||
رسالهالطیرها؛ ساختار روایی؛ نظام ارزش | ||
مراجع | ||
بابکمعین، م. 1394. معنا بهمثابه تجربه زیسته، تهران: سخن. بتلاب اکبرآبادی، م. و رضی، ا. 1391. «تحلیل ساختار روایی منظومههای عطار (الهینامه، منطقالطیر و مصیبتنامه)». متنپژوهی ادبی، دوره16(54): 5-30. پورجوادی، ن. 1354. داستانمرغان (متن فارسی رسالهالطیرخواجه احمدغزالی)، تهران: انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران. تایسن، ل. 1387. نظریههای نقد ادبی معاصر، ترجمه م. حسینزاده و ف. حسینی. تهران: نگاه امروز. تودوروف، ت. 1379. دستور زبان داستان،ترجمه ا. اخوت. اصفهان: فردا. تودوروف، ت.1382. بوطیقای ساختارگرا، ترجمه م. نبوی. تهران: آگه. جواهری، س. و نیکمنش، م. 1394. «نمود نحوی روایت در مصیبتنامه عطار نیشابوری». ادبپژوهی، 9(31): 137-157. چاچیخمرکی، ا. 1358. روضهالفریقین، بهاهتمام ع. حبیبی. تهران: دانشگاه تهران. خیاطیان، ق. 1379. سیری در رسالهالطیرها و منطقالطیرهای فیلسوفان و عارفان، سمنان: دانشگاه سمنان. سبزواری، م. 1361. اسرارالحکم، به کوشش ح. م. فرزاد، تهران: مولی. سلدن، ر. 1372. راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمه ع. مخبر. تهران: طرح نو. سهروردی، ش. 1375. قصههای شیخ اشراق، ویرایش ج. مدرسصادقی. تهران: مرکز. شفیعی، س. و غلامحسینزاده، غ. و شعیری، ح. و بزرگبیگدلی، س. 1397. «شناسایی دورههای روایی رسالهالطیرها براساس چهار نسل روایت». دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره 9(3)(پیاپی 45): 99-127. شعیری، ح .1381. مبانی معناشناسی نوین، تهران: سمت. شعیری، ح . 1385. تجزیه و تحلیل نشانه- معناشناختی گفتمان، تهران: سمت. شعیری، ح . 1388. «از نشانهشناسی ساختگرا تا نشانهمعناشناسی گفتمانی». فصلنامه نقد ادبی، سال2(8): 33-51. شعیری، ح . 1391. «تحلیل نشانه معناشناسی خلسه در گفتمان ادبی». فصلنامه پژوهشهای ادبی، سال 9(36 و 37): 129-146. شعیری، ح . 1395. نشانهمعناشناسی ادبیات، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. طاهری، ق. و غلامحسینزاده، غ. و جعفری، ف. 1390. «تحلیل رسالهالطیر شیخ اشراق بر پایه روایتشناسی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 2(20): 95-111. عطار، ف. 1388. منطقالطیر، به تصحیح م.ر. شفیعیکدکنی. تهران: سخن. کوپا، ف. 1390. «بررسی تطبیقی روایتپردازی در رسالهالطیر غزالی و منطقالطیر عطار». پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، 2(3) پیاپی7: 1-23. مارتین، و. 1382. نظریههای روایت، ترجمه م. شهبا. تهران: هرمس. مقدسی، ع. 678 . کشفالأسرار فی حکم الطیور والازهار، قاهره: دارالاعتصام. همدانی، ع. 1362. نامهها. به کوشش ع. منزوی و ع. عسیران. ج1، تهران: کتابفروشی منوچهری. Bingaman, K. A. 2003. Freud and faith living in tension, State university of New York press: Albany. Courtés. J .1991. Analyse sémiotique du discours. De l’énoncé à l’énonciation, paris: Hachette. Fontanille J. 1998. Sémiotique du discourse, Limoges: PULIM. Greimas A.J. & Courtés J. 1993. Sémiotique ; Dictionnaire raisonné de la théorie du langage, Paris : Hachette. Zilberberg, Cl. 2006. Element de grammaire tensive, Limoges : PULIM.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,937 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,495 |