تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,247,885 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,900,932 |
خوانش شهرسازی معنا گرا در شکل گیری کالبدی شهر در نظام شهرسازی دورۀ صفویه در ایران | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 4، دوره 4، شماره 4، دی 1399، صفحه 63-80 اصل مقاله (1.98 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2020.17269.1530 | ||
نویسندگان | ||
علی علیمرادی1؛ حسن احمدی* 2؛ وحید قبادیان3 | ||
1استادیار گروه معماری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران | ||
2استادیار، گروه شهرسازی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
3استادیار، گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
بیان مسأله: در شهرسازی معناگرا در دوره صفویه، فضای شهری فقط یک موضوع کالبدی تلقی نمی شود، بلکه آن را نمودی از معانی پر رمز و راز می دانستند تا طراح بتواند پیام های معنوی را بصورت عبور از واقعیت به مجاز، در کالبد شهر مادیت ببخشد. مساله این است که در شهرسازی معاصر ایران، دچار بحران معنویت در طراحی فضاهای شهری شده ایم. حال سؤال اساسی این است چگونه می توان مفاهیم معناگرایی صریح و ضمنی را در شکل گیری کالبد شهر عینیت بخشید؟ هدف: قرائت شهرسازی معنا گرا در دوره صفویه در شکلگیری کالبدی شهر اصفهان و کاربست آن در ساخت کالبدی شهر های معاصر ایران، هدف اصلی این پژوهش است. روش:پژوهش حاضر از نظر اهداف، بنیادی و کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی تحلیلی است؛ از نظر شیوه گردآوری دادهها، مبتنی بر متن کاوی اسناد و مدارک و مشاهدات میدانی و بالاخره از نظر تجزیه و تحلیل دادهها، از نوع پژوهش کیفی است. یافتهها: با تأمل در سیمای بصری سازمان فضایی شهر در دوره صفویه، به وضوح تجلّی نظام مادی (نظم آب، نظم گیاه، نظم خاک، نظم هوا، نظم خاک) و نظام معنایی (نظم مقدس) آشکار می گردد. عبور از واقعیت به مجاز از طریق بهرهگیری از عناصر طبیعی با بازیهای شکلی و نمادین، به منظور ایجاد حس مکان و این همانی با فضا، وحدت و کثرت و پیوستگی فضایی و... متأثر از شهرسازی معناگرای ناظر بر آن بوده است. نتیجه گیری: توسعه شهری در دوره صفویه بازتاب ترجمان فضایی معیارهای معناشناسانه در راستای تلفیق نوآورانه برای قابلیتهای خود، در پاسخگویی توأمان به نیازهای کالبدی، روانی و معنوی مردم بوده است. در وضعیت کنونی، بافت و ساخت کالبدی شهرهای ایران با تاکید بر انقطاع تاریخی و تجدد طلبی در پی تغییر شکلی و نه محتوایی، نشان از بحران معنویت در ساخت کالبدی آن دارد. | ||
تازه های تحقیق | ||
| ||
کلیدواژهها | ||
شهرسازی معنا گرا؛ شکلگیری کالبدی؛ دورۀ صفویه؛ ایران | ||
مراجع | ||
اردلان، نادر و بختیار، لاله. (1394). حس وحدت. ترجمه ونداد جلیلی. تهران: انتشارات علم معمار رویال. اردلان، نادر. (1374). معماری ایرانی. مجله آبادی، 5 (19)، 4-45. استرلین، هانری. (1377). اصفهان تصویر بهشت. تهران: انتشارات نی. افشار نادری، کامران. (1374). همنشینی اضداد در معماری ایرانی. مجله آبادی، 5 (19)، 65-75. اولئاریوس، آدام. (1385). سفرنامه اولئاریوس. تهران: انتشارات ابتکار نو. اهری، زهرا. (1380). مکتب اصفهان در شهرسازی. تهران: انتشارات دانشگاه هنر. بزرگمهری، زهره. (1374). شیوه اصفهانی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. پوپ، آتور. (1362). معماری ایرانی. ترجمه رضا بصیری. تهران: انتشارات گوتنبرگ. توسلی، محمود. (1373). فضای رمزی. مجله آبادی، 4 (15)، 10-13. پیرنیا، کریم. (1370). درباره شهرسازی و معماری سنتی ایران. مجله آبادی، 1 (1)، 4-15. پیرنیا، کریم. (1373). باغهای ایرانی. مجله آبادی، 4 (15)، 4-9. حبیبی، سیدمحسن. (1392). از شار تا شهر.تهران: انتشارات دانشگاه تهران. داوری اردکانی، رضا. (1375). ملاحظاتی در باب طرح مدینه اسلامی. مجله آبادی، 6 (22)، 4-11. رامشت، محمدحسین. (1387). اصفهان مدینهای برنشسته بر حکمت و دانایی. همایش آرمان شهر اسلامی، (صص. 151-165). اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. سلیمانی پور، منوچهر. (1374). معماری ایرانی در سخن چهار نسل از معماران صاحبنظر. مجله آبادی، 5 (19)، 40-45. شاردن، ژان. (1379). سفرنامه شاردن. ترجمه محمد حسین عریضی. اصفهان: انتشارات گلها. کمپفر، انگلبرت. (1360). سفرنامه کمپفر. ترجمه کیکاووس جهانداری. تهران: انتشارات خوارزمی. میردامادی، محسن. (1377). زنجیره بخشههای فضا. مجله معماری و شهرسازی، 7 (42)، 86-93. میرمیران، سیدهادی. (1377). سیری از ماده به روح. مجله معماری و شهرسازی، 7 (43)، 94-100. نسرین، محمدرضا. (1377). عبور از واقعیت به مجاز. مجله معماری و شهرسازی، 7 (43)، 81-83. نصر، سیدحسین. (1375). هنر و معنویت اسلامی. ترجمه رحیم قاسمیان. تهران: انتشارات دفتر مطالعات دینی هنر. نقیزاده، محمد. (1385). معماری و شهرسازی اسلامی. اصفهان: انتشارات راهیان.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,203 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 943 |