پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 708 |
| تعداد مقالات | 6,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,193,274 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,306,059 |
رویکرد ساختاری در تحلیل شاخصهای بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمد میانی شهری (مطالعه موردی: شهر رشت) | ||
| دانش شهرسازی | ||
| دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 12، مهر 1399، صفحه 111-127 اصل مقاله (5.58 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2020.16692.1486 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد صفری1؛ محمود محمدی* 2؛ امیر حسین شبانی3؛ زهرا فنایی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
| 2استاد مدعو گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران؛ دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 3استادیارگروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
| 4استادیار گروه پژوهش هنر، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیان مسئله: بافت‌های ناکارآمد میانی شهرها که به‌عنوان بافت‌های فرسوده هم شناخته می‌شوند، یکی از معضلات و موانع اصلی توسعه پایدار بزرگ‌شهرها و کلان‌شهرهای کشورمان به حساب می‌آیند. شهر رشت نیز از این قاعده مستثنا نیست و با‌وجود به‌کارگیری رویکرد بازآفرینی شهری در چند سال اخیر که هنوز فرایندی ناقص و در نطفه است، نیازمند تکامل آن با نگاه علمی‌تر و کاراتر و در نظر داشتن چارچوب‌های شناختی و کاربردی است. هدف: پژوهش حاضر اهداف تبیین شاخصهای بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمد میانی شهری، و رتبه‌بندی و تحلیل ساختاری شاخصهای مربوط به شهر رشت را دنبال می‌نماید. روش:بدین منظور ابتدا پرسشنامه دلفی برآمده از مطالعات اسنادی و نظری، با شاخصهای پیشنهادی بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارامد میانی جهت طوفان ذهنی، به 8 تن از کارشناسان و نخبگان حوزه شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری برای شناسایی اولیه شاخص‌ها ارائه گردید و در فاز دوم دلفی، اجماع نظر توسط کارشناسان صورت گرفت. سپس بر اساس روش تحلیل ساختاری و با معیار قرار دادن شهر رشت به عنوان بستر شکل‌گیری این شاخص‌ها، تحلیل‌ها بر اساس موقعیت شاخص‌ها در نمودار تأثیرپذیری- تأثیرگذاری از طریق نرم افزار توصیفی – تحلیلی میک مک، انجام گرفت. یافته‌ها: 68 شاخص برگزیده در 6 زمینه: 1.کالبدی – فضایی؛ 2.خدماتی – کارکردی؛ 3.توسعه اقتصادی؛ 4.توسعه اجتماعی؛ 5.توسعه فرهنگی؛ 6.حفاظت از محیط‌زیست؛ می‌باشند. پس از آن 63 شاخص از طریق تجزیه و تحلیل نرم افزار میک مک مورد رتبه‌بندی و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه گیری: بر اساس ماتریس تأثیرگذاری- تأثیرپذیری، برترین شاخصهای زمینه‌های شش‌گانه از متغیرهای تأثیرگذار شامل دو شاخص، «میزان اختلاط کاربری» در زمینه کارکردی–خدماتی و «میزان رشد تولید انرژی‌های تجدیدپذیر» در زمینه زیست‌محیطی بوده و از متغیرهای ریسک، شاخصهای «میزان رشد کیفی خدمات ایمنی» در زمینه کالبدی – فضایی، «وضعیت بازآفرینی مراکز محله» در زمینه اقتصادی، «میزان توسعه فعالیت مراکز فرهنگی» در زمینه فرهنگی، و «میزان مشارکت‌های مردمی در فرایند بازآفرینی» در زمینه اجتماعی، رتبه نخست را به‌دست آورده‌اند. | ||
تازه های تحقیق | ||
| ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بافت‌های ناکارآمد میانی؛ بازآفرینی شهری پایدار؛ شاخص سازی؛ تحلیل ساختاری؛ شهر رشت | ||
| مراجع | ||
|
آخوندی، عباس، برکپور، ناصر، خلیلی، احمد، صداقت‌نیا، سعید و صفی‌یاری، رامین. (1393). سنجش کیفیت زندگی شهری در کلانشهر تهران. هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 19 (2)، 5-22. آقائی‌زاده، اسماعیل، حسام، مهدی و محمدزاده، ربابه. (1398). بررسی سرمایه اجتماعی در فرآیند بازآفرینی شهری در بافت‌های مسئله دار شهری- نمونه: شهر رشت. مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 6 (19)، 145- 167. ابراهیم‌زاده، عیسی و ملکی، گل‌آفرین. (1391). تحلیلی بر ساماندهی و مداخله در بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر خرم آباد). پژوهش‌هایجغرافیای انسانی (پژوهش‌های جغرافیایی)، 44 (81)، 217-234. احمدی، مارال، عندلیب علیرضا، ماجدی، حمید و زرآبادی، زهرا السادات سعیده. (1398). تحلیلی بر جایگاه سرمایه های اجتماعی در بازآفرینی بافت فرسوده تاریخی محله امامزاده یحیی با بکارگیری معادلات ساختاری. دانش شهرسازی، 3 (2)، 49-63. اشتری، حسن، مهدنژاد. حافظ. (1393). شهر خلاق، طبقه خلاق. چاپ دوم، تهران: تیسا. ایزدی، محمدسعید. (1397). رویکرد بازآفرینی به سوی یک دستور کار شهری جدید. هفت شهر، 4 (62)، 8 -15. بحرینی، حسین، ایزدی، سعید و مفیدی، مهرانوش. (1392). رویکردها و سیاست‌های نوسازی شهری (از بازسازی تا با‌آفرینی شهری پایدار). مطالعات شهری، 9، 17-33. پامیر، سای. (1394). آفرینش مرکز شهری سرزنده، اصول طراحی شهری و بازآفرینی. ترجمه: مصطفی بهزادفر و امیر شکیبامنش. چاپ چهارم. تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران. حبیبی، سید محسن و مقصودی، ملیحه. (1396). مرمت شهر، تعاریف، نظریه‌ها، تجارب، منشورها و قطعنامه‌های جهانی روش‌ها و اقدامات شهری. چاپ نهم. تهران: دانشگاه تهران. حناچی، پیروز و فدائی‌نژاد، سمیه. (1390). تدوین چارچوب مفهومی حفاظت و بازآفرینی یکپارچه در بافت‌های فرهنگی-تاریخی. هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 3 (46)، 15-26. ربانی، طاها. ( 1391). روش تحلیل ساختاری، ابزاری برای شناخت و تحلیل متغیرهای مؤثر بر آینده موضوعات شهری. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی آینده‌پژوهی. تهران. 1391.صص: 265-268. زالی، نادر. (1388). آینده‌نگاری توسعه منطقه‌ای با رویکرد برنامه‌ریزی سناریو مبنا (نمونه موردی: استان آذربایجان شرقی). پایان‌نامه دکتری. دانشگاه تبریز، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. زنگانه، احمد، سلیمانی، محمد، کرمی، تاج‌الدین، عباس‌زاده، مهدی و ویسی، رضا. (1397). تبیین پویایی فضایی-کالبدی بخش مرکزی شهر رشت. مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی، 13 (4)، 873-892. زنگی‌آبادی، علی و مؤیدفر، سعیده. (1391). رویکرد بازآفرینی شهری در بافت‌های فرسوده: برزن شش بادگیری شهر یزد ، آرمانشهر، 5 (9)، 297-314. سرایی، محمدحسین، رضا. مهره کش، شیرین و مستوفی الممالکی، رضا. (1395). شاخص‌شناسی فرسودگی بافت‌های شهری (مطالعه موردی: منطقۀ 3 شهر اصفهان). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 1 (4)، 105-120. شرکت عمران و بهسازی شهری ایران (مادر تخصصی). (1393)، چارچوب جامع بازآفرینی شهری پایدار. تهران: وزارت راه و شهرسازی. شعله، مهسا. (1398). واکاوی گونه‌شناسانه عنصر گذر در بافت تاریخی شهرهای ایران مورد پژوهی بافت تاریخی شیراز. دانش شهرسازی، 3 (3)، 75-95. علاء‌الدینی، پویا. (1394). الزامات و امکانات بازآفرینی در بافت‌های میانی شهرها. هفت شهر، 4 (51-52)، 10-13. علیمردانی، مسعود، هاشمی، الناز. (1399). بررسی ابعاد چارچوب مفهومی بازآفرینی حفاظت محور در بافت‌های شهری تاریخی ایران. مطالعات طراحی شهری و پژوهش‌های شهری، 3 (10)، 16- 29. فرجام، رسول. (1392). تحلیل فضایی توسعه ترکیبی کاربری‌های شهری و زوال بخش مرکزی شهر، (مورد پژوهش: کلانشهر شیراز). پایان‌نامه دکتری. دانشگاه تربیت معلم، دانشکده جغرافیا. فرجی‌راد، خدر و آهنگری، شورش. (1392). اولویت‌بندی الگو و شاخصهای مدیریت و توسعه‌بخش مرکزی در شهرهای میانی (مطالعه موردی: شهر بوکان). برنامه‌ریزی فضایی ( جغرافیا)، 2 (9)، 37-56. قانعی، محبوبه، اسماعیل پور، نجمه و سرایی، محمدحسین. (1396) سنجش کیفیت زندگی در محلات شهری در راستای ارتقای کیفیت زندگی؛ مطالعه موردی محله قلعه‌شهر بافق. پژوهشوبرنامه‌ریزیشهری، 8 (28)، 21 -44. قلعه‌نویی، محمود، مختارزاده، صفورا و بهرامی، آیلین. (1398). ارزیابی و تحلیل تأثیر خیابان های معاصر ایجاد شده بر نظام ساختاری فضایی بافت‌های تاریخی در منطقه 3 شهر اصفهان. دانش شهرسازی. 3 (4)، 73-90. کیانی، اکبر و حیدری، فاطمه. (1395). ارزیابی عوامل تاثیرگذار در روند فرسودگی بافت‌های قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه مورد شهر داراب). آمایش محیط، 9 (34)، 27 -44. لطفی، سهند. (1397). تبارشناسی بازآفرینی شهری، از بازسازی تا نوزایی. تهران: آذرخش. لطفی، سهند، شعله، مهسا و علی اکبری، فاطمه. (1396). تدوین چارچوب مفهومی کاربست اصول و آموزه های بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا (مورد پژوهی: بافت تاریخی شیراز). معماری و شهرسازی ایران، 8 (13)، 229-245. مهندسان مشاور کهن‌دژ. (1392). طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده رشت، سطح دو مطالعات تفصیلی، بخش دوم- پیشنهادات، جلد دوم/ پیشنهادات تلفیقی. ویرایش اول 1390، مصوب 1392. نژادبهرام، زهرا. (1398). نسبت توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی و بازآفرینی شهری. روزنامه ایران. ۸ آبان، شماره ۷۱۹۱، ص. 1. وزارت راه و شهرسازی. (1394). آئین‌نامه نحوه فعالیت ستاد استانی بازآفرینی پایدار محدوده‌ها و محله‌های هدف برنامه‌های احیاء، بهسازی و نوسازی شهری. دبیرخانه ستاد ملی بازآفرینی شهری. شرکت عمران و بهسازی شهری ایران (مادر تخصصی).
Ebrahimzadeh, E., & Maleki, G. (2012). An Analysis on the Organization and Intervention in Urban Decay Texture (Case Study: Decayed Texture of Khorramabad City), Human Geophysical Research, 44 (81), 234-217. (in Persian)
Aghaeizadeh, E., Hesam, M., & Mohammadzadeh, R. (2019). Evaluation of social capital in the process of urban regeneration in the urban problematic fabric (Case Study: Rasht). Urban Structure and Functional Studies, 6 (19), 145-167. (in Persian)
Ahmadi, M., Andalib, A., Majedi, H., Sadat, Z., & Zarabadi, S. (2019). Analysis of the Position of the Social Capital in the Regeneration of the Historically Worn-Out Fabrics of Imāmzāde Yahyā Neighborhood, Using the Structural Equations. Urban Planning Knowledge, 3 (2), 49-63. (In Persian)
Akhundi, A., Barakpour, N., Khalili, A., Sedaghatnia, S., & Safi Yari, R. (2014). Measuring the quality of urban life in Tehran metropolis, Fine Arts, Architecture and Urban Planning, 19 (2), 5-22. (in Persian)
Alaeddin, P. (2015). The Requirements and Facilities of Recreation in the Mid-Cities, Haftshahr, 4 (51-52), 10-13. (in Persian)
Alimardani, M., & Hashemi, E. (2020). Investigating the dimensions of the conceptual framework of conservation-based regeneration in the historical urban textures of Iran. Urban design studies and urban research, 3 (10), 16-29. (in Persian)
Ansfield, B. (2018). Unsettling “Inner City”: Liberal Protestantism and the Postwar Origins of a Keyword in Urban Studies. Antipode, 50 (5), 1143-1441.
Ashtari, H., & Mahdenjad. H. (2014). Creative city, creative class. Second Edition, Tehran: Tisa. (in Persian)
Bahreini, H., Izadi, M., & Mofidi. M. (2014). The Approaches and Policies of Urban Renewal from Urban Reconstruction to Sustainable Urban Regeneration, Urban Studies, 3 (9), 17-30. (in Persian)
Benjumea-Arias, M., Leonel, C., & Valencia-Arias, A. (2016). Structural Analysis of Strategic Variables through MICMAC Use: Case Study. Mediterranean Journal of Social Sciences, 7 (4), 11-19.
Business Dictionary. (2012). <http://www.businessdictionary.com/definitio n/quality-of-life.html>.
EIG. (2016). Distressed Communities IndeX. Economic Innovation Group.
Ellin, N. (2006). Integral Urbanism. London and New York: Routledge.
Elnokaly, A., & Elseragy, A. (2011). Sustainable urban regeneration of historic city centres: lessons learnt. In: World Sustainable Building Conference, 18-21 October 2011, Helsinki.
Faraji Rad, Kh., & Ahangari, Sh. (2013). Prioritizing the Model and Indicators of Central Sector Management and Development in the Middle Cities (Case Study: Bukan City). Spatial Planning (Geography), 2 (9), 37-56. (in Persian)
Farjam, R. (2013). Spatial analysis of the combined development of urban uses and the decline of the central part of the city, (research case: Shiraz metropolis). PhD Thesis. Tehran University of Teacher Training, Faculty of Geograph, Tehran, Iran. (in Persian)
Ghalehnoee, M., Mokhtarzadeh, S., & Bahrami, A. (2020). Evaluation and Analysis of the Impact of the Constructed Contemporary Streets on the Structural-Spatial System of the Historical Fabric in the District 3 of Isfahan. Urban Planning Knowledge, 3 (4), 73-90. (in Persian)
Ghanei, M., Esmaeilpour, N & Sarai, M.H. (2017). Measurement of Quality of Life in Urban Neighborhoods to Improve the Quality of Life; Case Study of Bafgh). Urban Research & Planning, 8 (28), 21-44. (in Persian)
Godet, M. (2006). Creating Futures: Scenario Planning as a Strategic Management Tool. France, Economica publish
Habibi, M., & Maghsoudi, M. (2017). Restoration of the City, Definitions, Theories, Experiences, Charter and Global Resolutions of Urban Methods and Measures. University of Tehran, Ninth Edition, Tehran. (in Persian)
Hanachi, P., & Fadaei Nezhad, S. (2011). A Conceptual Framework for Integrated Conservation and Regeneration in Historic Urban Areas. Honar-ha-ye-Ziba, Memari- va – Shahrsazi, 3 (46), 15-26. (in Persian)
Iran Urban Development and Improvement Company (specialized mother). (2014), Comprehensive framework for sustainable urban regeneration. Tehran: Ministry of Roads & Urban Development. (in Persian)
Izadi, M. (2018). A regeneration approach to a new urban agenda. HaftShahr, 4 (62), 8-15. (in Persian)
Kiani, A., & Haidari, F. (2016). Assessment factors Process the deterioration of urban Old texture for rehabilitation and restoration: case study of Darab City, Enviromental based Teritorial Planning, 9 (34), 27-44. (in Persian)
Kohan dezh Consulting Engineers. (2013). The Improvement and Renovation plan of Worn Textures of Rasht city, Level Two Detailed Studies, Part II - Proposals, Volume 2, Integrated Proposals. The first edition of 2011, approved in 2013. (in Persian)
Lilius, J. (2019). The Contemporary Inner City and Families Chapter. In book: Reclaiming Cities as Spaces of Middle Class Parenthood, pp.45-33.
Linstone, H. A., & Turoff, M. (2002). The Delphi Method Techniques and Applications. Linstone, H. A. & Turoff, M. (Eds.). With a Foreword by Olaf Helmer University of Southern California.
Lotfi, S, Sholeh, M., & Aliakbari, F. (2018). Compiling the Conceptual Framework of Culture-led Urban Regeneration Principles Application in Historic Urban Fabrics (Case Study: Shiraz, Iran), Iranian Architecture and Urbanism. 8 (13), 229-245. (in Persian)
Lotfi, S. (2012), Genealogy of Urban Recreation from Reconstruction to Renaissance, Tehran: Azarakhsh Publications. (in Persian)
M. Grime, M., & Wright, G. (2016). Delphi Method. In book: Wiley StatsRef: Statistics Reference Online, pp.1-6.
McMillan, J. (2020). A study of inner-city dwellers, attitudes, needs, and knowledge of legal services. Thesis (M.A.). Tennessee State University.
Mecca, B., M. & Lami, I. (2020). Abandoned Buildings in Contemporary Cities: Smart Conditions for Actions Appraisal Challenge in Cultural Urban Regeneration: An Evaluation Proposal, pp 49-70. Part of the Smart Innovation, Systems and Technologies book series (SIST, volume 168).
Ministry of Roads & Urban Development. (2015). By-Laws on the Activities of the Provincial office for Sustainable Reconstruction of Areas and Neighborhoods Targeted by Urban Rehabilitation, Improvement and Renovation Programs. Secretariat of the National Urban Reconstruction office. Iran Urban Development and Improvement Company. (in Persian)
Mutisya, E. M. (2012). An Assessment Of Urban Decay In Residential Neighbourhoods: A Case Study Of Jerusalem Estate, Eastlands, Nairobi, Department Of Urban And Regional Planning, School Of The Built Environment, University Of Nairobi.
Nezhadbahram, Z. (2019). Ratio of development based on public transport and urban regeneration. Iran newspaper.30 October, No. 7191, p. 1. (in Persian)
Paumier, C. B. (2013). Creating a Vibrant City Center, Urban Design & Regeneration Principles. Translated to Persian by Behzadfar, M. & Shakibamanesh, A. Tehran: IUST Publication, 3th Edition. (in Persian)
Porter, M. E. (2016). Inner-City Economic Development: Learnings From 20 Years of Research and Practice. Economic Development Quarterly, 30 (2), 105– 116
Rabbani, T. (2012). Structural analysis, a tool for identifying and analyzing the factors affecting the future of urban issues. Proceedings of the First National Conference on futures, Tehran. (in Persian)
Rahman, T., Mittelhamer, R., & Wandschaneder, Ph. (2003). Measuring the Quality of Life Acrosscountries: A sensitivity Analysis of wellbeingindices. wider internasional conference on inequality, poverty and Human well-being, May 30-31, 2003, Helsinki, Finland.
Razzu, G. (2005). Urban redevelopment, cultural heritage, poverty and redistribution: the case of Old Accra and Adawso House. Habitat International, 29 (3), 399-419.
Roulac, S. (2003). Strategic Signification of the Inner City to the Property Discipline. JRER, 25 (4), 365-394.
Saraei. M., Mohrehkesh, SH,. & Mostofi Allmamaleki, R. (2016). Exhaustion Index Identification of Urban Tissues (Case Study: District 3 in the City of Isfahan), Geography and Urban Space Development, 1 (4), 105-120. (In Persian)
Sholeh, M. (2019). A Typological Exploration of the Pathways in the Historic Urban Fabric of the Iranian Cities, Case Study of the Historic Urban Fabric of Shiraz (Iran). Urban Planning Knowledge, 3 (3), 83-108. (In Persian)
Tallon, A. R., & Bromley, R. D.F. (2004). exploring the attractions of city centre living: evidence and policy implication in British cities. Geoforum, 35 (6), 771-787.
Zali, N. (1388). Regional Development Foresight with Scenario-Based Planning Approach (Case Study: East Azerbaijan Province). PhD Thesis. University of Tabriz, Faculty of Humanities and Social Sciences, Department of Geography and Urban Planning. (in Persian)
Zanganeh, A., Soleimani, M., Karami, T., Abaszadeh, M & Vaisi, R. (2019). The Explanation of Physical-Spatial Dynamics in Rasht City’s Central District. Studies of Human Settlements Planning, 13 (4), 873-892. (in Persian)
Zangiabadi, A., & Moayedfar, M. (2013). Urban Regeneration Approach in the Worn Texture: Six Ventilation-Shaft Quarter Yazd. Armanshahr Architecture & Urban Development, 5 (9), 297-314. (in Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,683 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,406 |
||