تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,149,814 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,857,747 |
تاریخ مفهومی؛ آشکارسازی نزاعهای ایدئولوژیک و فهم معنای نوین از متن | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، مهر 1399، صفحه 75-96 اصل مقاله (1.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2020.14256.1815 | ||
نویسندگان | ||
محدثه جزائی1؛ سیدمحمد علی تقوی* 2؛ سیدحسین اطهری2؛ مهدی نجف زاده2 | ||
1دکتری علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
«تاریخ مفهومی» نظریه و روشی بهنسبت جدید است که متأثر از سنت فلسفه قارهای و تاریخگرایی نوین میباشد. این نظریه و روش با نقد تاریخگرایی سنتی برای «مفهوم» جایگاه و نقش ویژهای قائل بوده و بر آن است که با مطالعه، خلق، تحول و تطور مفاهیم میتوان به بازنمایی منازعات ایدئولوژیک در یک ساختار سیاسی پرداخت. تاریخ مفهومی ازآنجاکه به سرگذشت تاریخ میپردازد، تاریخی، و به این سبب که منازعات گفتمانی را میان نیروهای دخیل در رقابتهای سیاسی آشکار میکند، به سیاست مرتبط میشود. در این نوشتار، تلاش میشود تا به جایگاه و نقش این نظریه در فلسفه قارهای با تأکید بر آرای راینهارت کوزلک، نامدارترین پژوهشگر این حوزه پرداخته شود. کوزلک در پروژه فکری خود با عنوان تاریخ مفاهیم، به چیستیِ مفهوم، تمایز آن با کلمه و چگونگی تأثیرگذاری مفاهیم بر رخدادهای سیاسی پرداختهاست. او بر این باور است بدون مفاهیم، جامعه و همچنین عرصههای سیاسی کنش، موجودیت نخواهند داشت و معتقد است هر مفهوم در نظام اندیشگانی دارای پاد-مفاهیمی است که با غلبه بر آنها میتواند واجد معنایی خاص باشد و حضور خود در عرصه مفهومی اندیشه سیاسی را تثبیت کند. براساس این ایده، جهان پُر است از جفتهایی که در جبهه مخالف هم قرار دارند و هر مفهومی با استناد و تعریف مفهوم مخالفش تعریف میشود. بر همین مبنا کوزلک پاد-مفاهیم را در مقابل مفاهیم قرار میدهد و از وجود میدانهای معنایی سخن میگوید که میتواند تلاش نیروها و گروههای سیاسی برای غلبه گفتمانی خاص را توجیه و تبیین نماید. تاریخ مفهومی به عنوان روش نیز میکوشد تا به کشف معنای مفاهیم در پسِ لایههای انباشتهشده در طیِ زمان نائل آید | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخ مفهومی؛ مفهوم؛ پاد-مفهوم راینهارت کوزلک؛ تاریخگرایی نوین | ||
مراجع | ||
آگامبن، ج. 1391. زبان و مرگ در باب جایگاه منفیت، ترجمه پ. ایمانی. تهران: مرکز. احمدی، ب. 1396. رساله تاریخ، تهران: مرکز. اسکینر، ک. 1375. ماکیاولی، ترجمه ع. فولادوند. تهران: طرح نو. اسکینر، ک. 1393. بینشهای علم سیاست، ترجمه ف. مجیدی. ج1. تهران: جاوید. اشمیت، ک. 1397. لویاتان در نظریه دولت تاماس هابز؛ معنا و شکست یک نماد سیاسی، ترجمه ش. مقیمیزنجانی. تهران: پگاه روزگار نو. امامی، ک. 1390. پژوهش در علوم سیاسی؛ رویکردهای اثبات گرا، تفسیری و انتقادی، تهران: دانشگاه امام صادق. برسلر، چ . 1386. درآمدی بر نظریهها و روشهای نقدی، ترجمه م. عابدینیفرد، تهران: نیلوفر. پالمر، ر. 1390. علم هرمنوتیک، ترجمه س. حناییکاشانی. تهران: هرمس. رابرتز، ج. 1389. تاریخ و روایت، ترجمه ج. فرزانه دهکردی. تهران: دانشگاه امام صادق. دلوز، ژ. و گتاری، ف. 1393. فلسفه چیست، ترجمه م.ر. آخوندزاده. تهران: نی. شومیکر، پ. و تنکارد، ج.و. و لاسورا، د.ل. 1388. نظریهسازی در علوم اجتماعی، ترجمه م. عبداللهی، تهران: جامعهشناسان. کالینگوود، ر .ج. 1395. اصول تاریخ و نوشتارهای دیگر در فلسفه تاریخ، ترجمه ع. سالاربهزادی. تهران: نی. کنوبلاخ، ه. 1391. مبانی جامعهشناسی معرفت، ترجمه ک. راسخ. تهران: نی. لیتل، د. 1388. تبیین در علوم اجتماعی؛ درآمدی به فلسفه علم الاجتماع، ترجمه ع. سروش. تهران: صراط. مکاریک، ا. 1388. دانشنامه نظریههای ادبی معاصر، ترجمه م. مهاجر و م. نبوی. تهران: آگه. نوذری، ح. 1387. فلسفه تاریخ، تهران: طرح نو. هوی، د. ک. 1380. فوکو در بوته نقد، ترجمه پ. یزدانجو، تهران: مرکز. هیوود، ا. 1387. مفاهیم کلیدی در علم سیاست، ترجمه ح. سعیدکلاهی و ع. کاردان. تهران: علمی و فرهنگی. یورگنسن، م. و فیلیپس، ل. 1389. نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمه ه. جلیلی. تهران: نی. Andersen, N.Å. 1997. Luhmann and Koselleck: Conceptual History and the Diagnostics of the Present, A. la Cour et al. (eds.). Basingstoke: Palgrave Macmillan. Chun-chieh, H. 2013. “On decontextulization and recontextualization in East Asian cultural interactions: some methodological reflectionands”. journal of cultural interaction in East Asia, Vol.4. National Taiwan University: 7-20. Gilbert, A. S. 2019. The crisis paradigm, Switzerland: Palgrave Macmillan. Hodad, T.F. 1986. The concise oxford dictionary of English etymology, Oxford: Oxford University Press. Jaeger, F. & Knöbl, W. & Schneider, U. 2015. Handbuch Moderneforschung, Springer-Verlag GmbH. Verlag J. B. Metzler:Deutschland. Jordheim, H. and Neumann, I. 2011. ”Empire, imperialism and conceptual history”. Journal of International Relations and Development, 14 (2): 153-185. junge, k. 2011. Self-Concepts, Counter-Concepts, Asymmetrical Counter-Concepts: Some Aspects of a Multi-Faceted Agenda, Asymmetrical Concepts after Reinhart Koselleck Historical Semantics and beyond, K. Postoutenko(eds.). Verlag: Bielefeld. Koselleck, R. 1972. Einleitung in Brunner, Conze and koselleck, geschichtliche Grundbegriffe, historische lexicon zur politisch-sozialen sprache in Deutschland. (1). stuyygart: Klett-Gotta. Koselleck, R. 1979. “Social History and Conceptual History”. International Journal of Politics, Culture, and Society, Vol. 2(3): 408-425. Koselleck, R. 1982. “Begriffsgeschichte and social history”. economy and society, Vol 11(4): 409- 427. Koselleck, R. 1989. “linguistic change and the history of events”. journal of modern history, (61): 649-666. Koselleck, R. 1995. Vergangene Zukunft Zur Semantik geschichtlicher Zeiten, Frankfurt am Main: Suhrkamp. Koselleck, R. 2003.“Die Geschichte der Begriffe und Begriffe der Geschichte“. in: Carsten Dutt (Hg.), Herausforderungen der Begriffsgeschichte, Heidelberg, S. 3-16. In diesem Band S. 56-76. Koselleck, R. 2005. “Conceptual history, memory, and identity: an interview with Reinhart koselleck”. contributions, 2 (1): 99 – 127. Ladd, G. E. 2004. The New Testament and criticism, Revised Edition Edited by D. A. Hagner & W. B. Eerdmans. Publishing Company Grand Rapids. Michigan. Lauzière, H. 2010. “The Construction of Salafiyya: reconsidering salafism from the perspective of conceptual history”. International Journal of Middle East Studies, Vol. 42(3): 369- 389. Meier, H. G .1971. Begriffsgeschichte. Historisches Wörterbuch der Philosophie, Bd. I. Basel: Schwalbe. Melton, J. H . 1996. Otto Brunner the ideological Origins of Begriffsgeschichte, printed in the book of the meaning of historical terms and concepts, edited by H. Lehmann and M. Richter. German historical institute. Nimmer, l. 2011. “De-contextualization in the terrorism discourse: a social constructionist view”. ENDC proceedings, Vol.14: 223- 240. Olsen, N. 2012. History in the Plural: An Introduction to the Work of Reinhart Koselleck, New York: Berghahn Books. Palonen, K. 1997. “An Application of Conceptual History to Itself”. From Method to Theory in Koselleck’s Begriffsgeschichte. Finnish Yearbook for Political Thought, vol. 1: 39–69. Palonen, K. 2008. “History of Concepts as a Style of Political Theorizing”. Quentin Skinner’s and Rein-hart Koselleck’s Subversion of Normative Political Theory European. Journal of Political Theory, (1): 91–106. Palonen, K. 2013. “5 Questions on Intellectual History”. In: Politics and Conceptual History, Rhetoric and Temporal Perspectives. F. Stjernfelt & M. H. Jeppesen and M. Thorup (eds.). Århus: Automatic Press. 127–133. Wolf, K. 1993. “Hayden whites critique of the writing of history”. in history and theory، Vol. 32(3): 273-295.
Website: Online etymology dictionary, https://www.etymonline.com Stanford Encyclopedia of Philosophy, https://plato.stanford.edu/entries/concepts/ 1998 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,436 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,048 |