تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,077 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,162,768 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,862,210 |
تعیین آستانه تحمل به شوری لاینهای امیدبخش گندم تحت شرایط گلخانه و مزرعه | ||
تحقیقات غلات | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 3، آذر 1398، صفحه 235-248 اصل مقاله (901.36 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2019.14592.1522 | ||
نویسندگان | ||
مهدی شیران تفتی1؛ هادی پیراسته انوشه* 2؛ اشکبوس امینی سفیداب3 | ||
1محقق، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران | ||
2استادیار پژوهش، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران | ||
3استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
چکیده | ||
این پژوهش بهمنظور مقایسه تحمل به شوری لاینهای امیدبخش گندم طی سالهای 96-1394 انجام شد. آزمایش گلخانهای در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و آزمایش مزرعهای در مرکز ملی تحقیقات شوری در یزد انجام شد. تیمارها در آزمایش گلخانهای شامل شوری آب آبیاری در دو سطح (2 و 14 دسیزیمنس بر متر) و پنج ژنوتیپ گندم (MS-89-12، MS-89-13، MS-90-13، MS-90-15 و نارین بهعنوان شاهد) و در آزمایش مزرعهای شامل شوری آب آبیاری در پنج سطح (2، 5، 8، 11و 14 دسیزیمنس بر متر) و همان پنج ژنوتیپ گندم بودند. نتایج آزمایش گلخانهای نشان داد که تنش شوری 14 دسیزیمنس بر متر موجب کاهش ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن تر و خشک شاخساره و طول و وزن خشک ریشه در همه ژنوتیپها و افزایش شاخص کلروفیل فقط در لاین MS-89-12 شد. رقم نارین و سپس لاینهای MS-90-15 و MS-90-13 با کمترین درصد کاهش صفات در اثر تنش شوری، بهعنوان متحملترین ژنوتیپها تعیین شدند. نتایج آزمایش مزرعهای نیز نشان داد که تنش شوری، بسته به شدت آن، با کاهش معنیدار ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد سنبلک بارور در سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه همراه بود و از اینرو کاهش قابلتوجه عملکرد دانه و زیستتوده را بههمراه داشت. تحت تیمار شاهد (شوری دو دسیزیمنس بر متر)، بیشترین و کمترین عملکرد دانه بهترتیب از ژنوتیپهای MS-90-13 (91/6 تن در هکتار) و نارین (81/5 تن در هکتار) و تحت شرایط شوری 14 دسیزیمنس بر متر، بیشترین و کمترین عملکرد بهترتیب از ژنوتیپهای نارین (23/3 تن در هکتار) و MS-90-15 (51/1 تن در هکتار) بهدست آمد. آستانه تحمل به شوری نیز برای ژنوتیپهای MS-89-13، MS-90-13، MS-90-15، نارین و MS-89-12 بهترتیب برابر با 41/7، 30/6، 92/4، 84/4 و 20/4 دسیزیمنس بر متر برآورد شد. نتایج نشان داد که در شوریهای کمتر از هشت دسیزیمنس بر متر، لاین MS-89-13 دارای تحمل بالایی به شوری بود، ولی در شوریهای بالاتر، مشابه با آزمایش گلخانهای، رقم نارین و لاین MS-90-13 تحمل بیشتری داشتند. با توجه به یکسان بودن تقریبی نتایج گلخانهای و مزرعهای، لاین MS-90-13 برای شرایط شوری کم و رقم نارین و لاین MS-90-15 برای شرایط شوری بالا مناسب و با رعایت ملاحظات قابل توصیه هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
شوری آب آبیاری؛ شوری خاک؛ عملکرد دانه؛ گیاهچه | ||
مراجع | ||
Amini Sefidab, A., Akbari Mogadam, H., Saberi, M., Tabatabaee, S. M., Afuni, D., Ravari, Z., Mohammadi, A., Afshari, F., Zakeri, A., Atahosseini, M., Akbari, A. and Hajiakhondi Meibidi, H. 2017. Narin, a new irrigated bread wheat cultivar, high grain yield, adapted to temperate and warm climate zones with salinity of soil and water. Research Achievements for Field and Horticulture Crops 6 (2): 135-147. (In Persian with English Abstract).##Ahmadi, K., Gholizadeh, H., Ebadzade, H. R., Hosseinpor, R. Abdeshah, H., Kazemian, A. and Rafeiei, M. 2017. Agricultural statistics, Vol 1: Field crops. The Ministry of Agriculture, Tehran, Iran. (In Persian).##Anagholi, A. and Tabatabaei, S. A. 2010. Determination of salinity tolerance threshold of barley cultivars. Final Report of Research Project, No. 89-796. AREEO Press. (In Persian).##Ayers, A. D., Brown, J. W. and Wadleigh, L. 1952. Salt tolerance of barley and Wheat in soil plots receiving several stalinization regimes. Agronomy Journal 44: 307-310.##Bredemeier, C. 2005. Laser-induced chlorophyll fluorescence sensing as a tool for site-specific nitrogen fertilizer evaluation under controlled environmental and field conditions in wheat and maize. Ph. D. Dissertation, Technical University of Munich, Germany.##FAO. 2019. Statistical data. Food and Agriculture Organization. Retrieved October 1, 2019, from www.faostat.org.##Francois, L. E., Maas, E. V., Donovan, T. J. and Youngs, V. L. 1986. Effect of salinity on grain yield and quality, vegetative growth, and germination of semi-dwarf and durum wheat. Agronomy Journal 78: 1053-1058.##Kingsbury, R. W. and Epstein, E. 1984. Selection for salt-resistant spring wheat. Crop Science 24: 310-315.##Maas, E. V. 1990. Crop salt tolerance. In: Tanji, K. K. (Ed.). Agricultural salinity assessment and management. ASCE Publication. pp: 262-303.##Maas, E. V. and Hoffman, G. J. 1977. Crop salt tolerance: Current assessment. Journal of Irrigation and Drainage Division 103: 115-134.##Majidian, M., Ghalavand, A., Kamgar-Haghighi, A. A. and Karimian, N. 2008. Effect of drought stress, nitrogen fertilization and biofertilizer on SPAD index, grain yield and yield components of maize SC704. Crop Science 10: 303-330.##Munns, R. and Tester, M. 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review in Plant Biology 59: 651-681.##Negrao, S., Schmöckel, S. M. and Tester, M. 2017. Evaluating physiological responses of plants to salinity stress. Annals of Botany 119: 1-11.##Pirasteh-Anosheh, H. and Emam, Y. 2012. Manipulation of morpho-physiological traits in bread and durum wheat by using PGRs at different water regimes. Journal of Crop Production and Processing 5: 29-45. (In Persian with English Abstract).##Pirasteh-Anosheh, H., Ranjbar, G., Pakniyat, H. and Emam, Y. 2016. Physiological mechanisms of salt stress tolerance in plants: An overview. In: Azooz, M. M. and Ahmad, P. (Eds.). Plant-environment interaction: Responses and approaches to mitigate stress. John Wiley, London. pp: 141-160.##Ranjbar, G. and Banakar, M. H. 2010. Salt tolerance threshold of four commercial wheat (Triticum aestivum L.) cultivars. Soil Research Journal 24: 237-242. (In Persian with English Abstract).##Ranjbar. G. and Pirasteh-Anosheh, H. 2015. A glance to the salinity research in Iran with emphasis on improvement of field crops production. Iranian Journal of Crop Sciences 17 (2): 165 -178. (In Persian with English Abstract).##Richards, R. A. 1995. Improving crop production on salt affected soils: By breeding or management? Experimental Agriculture 31: 395-408.##Rosielli, A. A. and Hambline, J. 1981. Theoretical aspects of selection for yield in stress and non-stress environment. Crop Science 21: 943- 946.##Setter, T. L., Waters, I., Stefanova, K., Munns, R. and Barrett-Lennard, E. G. 2016. Salt tolerance, date of flowering and rain affect the productivity of wheat and barley on rainfed saline land. Field Crops Research 194: 31-42.##Shannon, M. C. 1999. Adaptation of plant to salinity. USDA, USSL, Reverside, California 92507.##Siadat, H., Bybordi, M. and Malakouti, M. J. 1997. Salt-affected soils of Iran: A country report. International Symposium on Sustainable Management of Salt Affected Soils in the Arid Ecosystem. Sep. 22-26, 1997, Cairo, Egypt.##Steppuhn, H. and Wall, K. J. 1997. Grain yields from spring-sown Canadian wheats grown in saline rooting media. Canadian Journal of Plant Science 77: 63-68.##Van Genuchtan, M. Th. and Hoffman, G. J. 1984. Analysis of crop salt tolerance data. Soil salinity under irrigation: Process and management. Ecological Studies 51: 258-271.## | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 909 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 637 |