تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,077 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,167,340 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,862,541 |
کاربرد تکنیک FMEA و تاپسیس فازی در رتبهبندی محلات بافت تاریخی شیراز با هدف سنجش تحققپذیری سیاست های بازآفرینی پایدار شهری | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 9، دوره 5، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 149-169 اصل مقاله (2.65 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2020.15612.1392 | ||
نویسندگان | ||
الهام امان زادگان1؛ منوچهر طبیبیان* 2 | ||
1دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران | ||
2استاد گروه شهرسازی، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
بیان مسئله: بافت تاریخی و فرهنگی شیراز یکی از بافتهای کهن کشور است که به دلیل معماری و بافت شهری خاص خود واجد ارزشهای معماری و برنامهریزی شهری قابلتوجهی است. قدمت کالبدی بافت تاریخی و به تبع آن پیچیدگی و فرسودگی شدید، مشکلات اجتماعی و اقتصادی خاص این بافت، عاملی در راستای افت شدید شهری و به دنبال آن اقبال کمتر ساکنین محلی در امر نوسازی و همچنین سکونت در بافت میباشد. هدف: مقاله حاضر در نظر دارد به کاربرد تکنیک FMEA و تاپسیس فازی در رتبهبندی محلات بافت تاریخی شیراز با هدف سنجش تحققپذیری سیاستهای بازآفرینی پایدار شهری(شامل مولفههای اقتصادی، مدیریتی، حقوقی، قانونی، مشارکتی، اجتماعی-جمعیتی، فرهنگی-گردشگری، زیست محیطی و کالبدی-عملکردی) در محلات بافت تاریخی شیراز (درب شازده، سردزک، بازار مرغ و سنگ سیاه) بپردازد. روش:دادههای موردنیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای و تکمیل پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه آماری این پژوهش را شهروندان چهار محله از محلات منطقه هشت شهرداری شیراز معادل 24871 نفر تشکیل میدهد که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب و پرسشنامه متناسب با جمعیت هر محله به روش تصادفی طبقهبندی شده در سطح محلات توزیع و تکمیل گردید. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS و آزمون آماری T تک نمونهای و جهت رتبهبندی محلات از مدل FMEA و تاپسیس فازی با استفاده از روشAHP در نرمافزار Expert Choice بهرهگرفتهشده است. یافتهها: یافتههای مدل تاپسیس فازی نشان داد که از مجموع محلات مورد مطالعه، محله سنگ سیاه با وزن 618/0 در رتبه اول قرار گرفته است. محله بازار مرغ با وزن 470/0 در رتبه دوم، محله درب شازده با مقدار 265/0 در رتبه سوم و محله سردزک با مقدار 083/0 در رتبه آخر قرار گرفته است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از آزمون تی تکنمونهای بیانگر آن است که میانگین کلی سیاستها و استراتژیهای توسعه شهری با رویکرد احیاء و بازآفرینی در سطح محلات مزبور در سطح نامطلوبی به سر میبرد. | ||
تازه های تحقیق | ||
| ||
کلیدواژهها | ||
رتبه بندی؛ بازآفرینی شهری پایدار؛ بافت تاریخی شیراز؛ تاپسیس فازی؛ FMEA | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده، عیسی، ایستگلدی، مصطفی و حاجیزاده، فاضل. (1398). تحلیل و اولویتبندی شاخصهای استراتژی توسعه شهری در محلات منطقة هشت شهر شیراز. فصلنامه جغرافیا و پایداری محیط، 30، 1-17. اسدی، درنا و رفیعیان، مجتبی. (1397). بررسی عوامل موثر بر بازآفرینی محلات تاریخی با تاکید بر رویکرد برندسازی شهری نمونه موردی: محله سنگ سیاه شیراز. مطالعات محیطی هفتحصار، 6(24)، 5-14. امینزاده، بهناز و رضابیگیثانی، راضیه. (1391). ارزیابی جایگاه مشارکت در طرحهای منظر شهری به منظور ارائه فرآیند مناسب بازآفرینی بافتهای آسیبدیده. نشریه هنرهای زیبا، 17(3)، 29-39. ایزدی، پگاه؛ هادیانی، زهره؛ حاجینژاد، علی و قادری، جعفر. (1396). بازآفرینی شهری با تاکید بر شناسایی و تحلیل خوشههای خلاق فرهنگی (مطالعه موردی: بافت تاریخی- فرهنگی شیراز). فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، 18، 21-40. بحرینی، سید حسین؛ ایزدی، محمد سعید و مفیدی، مهرانوش. (1392). رویکردها وسیاست های نوسازی شهری (از بازسازی تا بازآفرینی شهری پایدار). فصلنامه مطالعات شهری، 3(9)، 17-30. پژوهان، موسی، مرادپور، نبی، قشقایی، رضا و عاشوری شادهی، محبوبه. (1397). کاربرد تحلیل عرصههای تصمیمگیری در بازآفرینی فرهنگ مبنا، با رهیافت گردشگری در محلههای تاریخی (مطالعه موردی: محله ظهیرآباد تهران). فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی برنامهریزی شهری، 6(3)، 511-530. پوراحمد، احمد و احمدیفرد، نرگس. (1397). بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی بافت تاریخی (مطالعه موردی: منطقه 12 شهر تهران). فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی برنامهریزی شهری، 6(1)، 75-90. پورجعفر، محمدرضا. (1388). مبانی بهسازی و نوسازی بافت قدیم شهرها. تهران: انتشارات پیام. پورجعفر، محمدرضا و نژداغی، نسترن. (1394). ترجمان پژواک مدرنیته در بافت تاریخی شهرهای ایرانی- اسلامی نمونه موردی: شیراز. مقاله منتشر شده در کنفرانس سالانه بینالمللی عمران، معماری و شهرسازی، موسسه عالی علوم و فناوری خوارزمی، شیراز. توکلی، نجمه، مویدفر، سعیده و ذاکریان، ملیحه. (1396). نقش سازمانهای مردمنهاد و تشکلهای مردمی در بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری (نمونه موردی: محله مهدیه واقع در ناحیه غرب شهرکرد). مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی، 41، 895-914. توکلینیا، جمیله و یدالهنیا، حسین. (1397). تحلیل شاخصهای حکمروایی خوب در بازآفرینی شهری از منظر ساکنان محله (مطالعه موردی: محله تجریش). فصلنامه جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 9(1)، 265-280. حبیبی، سیدمحسن و مقصودی، ملیحه. (1396). مرمت شهری: تعاریف، نظریهها، تجارب، منشورها و قطعنامههای جهانی، روشها و اقدامات شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. حقیقتیان، منصور، اسماعیلی، رضا و کرمیزاده اردکانی، سمیه. (1394). محلهمحوری و احساس تعلق به محله در بین ساکنان شهر تهران. مجله مطالعات جامعهشناختی شهری، 5(14)، 53-74. حیدریساربان، وکیل. (1396). سنجش و رتبهبندی سطح توسعهیافتگی اجتماعی مناطق روستایی شهرستان مشگینشهر. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 23، 123-134. رابرتز، پیتر و سایک، هیو. (1999). بازآفرینی شهری. ترجمه سعید ایزدی و پیروز حناچی. (1393). تهران: انتشارات دانشگاه تهران. رضایی، محمدرضا و حج فروش، شهابالدین. (1397). ارزیابی میزان رضایتمندی پروژههای بازآفرینی بافت تاریخی شهرها با رویکرد اجتماعات محلی؛ مطالعه موردی: مجموعه همسایگی کویر در شهر یزد. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 36(2)، 40-55. روستایی، شهریور؛ ناصری، رقیه و پاشایی، سعید. (1396). اولویتبندی راهبردهای احیای بافت تاریخی شهر مراغه با تاکید بر رویکرد بازآفرینی فرهنگ مدار. نشریه گردشگری شهری، 4(3)، 77-94. طرفدار، زهره. (1393). بازشناخت نقش پروژههای محرک توسعه شهری در بازآفرینی بافتهای ارزشمند تاریخی (نمونه موردی: منطقه 8 شیراز). پایان نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد. واحد بینالملل دانشگاه شیراز، دانشکده هنر و معماری، برنامهریزی شهری. عبداللهی، مجید؛ صرافی، مظفر و توکلینیا، جمیله. (1389). بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محلههای شهری ایران. پژوهشهای جغرافیای انسانی، 42(72)، 83-102. عظیمیآملی، جلال و جمعدار، اکبر. (1395). بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری با تاکید بر الگوی حکمروایی شایسته (نمونه موردی: محله ده ونک، منطقه 3 تهران). فصلنامه جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، 7(1)، 85-99. فنی، زهره و شیرزادی، فرزانه. (1397). تحلیل عوامل موثر بر بازآفرینی فضاهای تاریخی شهر (مطالعه موردی: میدان مشق، تهران). مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاههای انسانی، 42، 179-197. فیروزی، محمدعلی، امانپور، سعید و زارعی، جواد. (1397). تحلیل مناسبات میان نهادی در مدیریت بازآفرینی شهری پایدار بافت های فرسوده (مطالعه موردی: کلانشهر اهواز). فصلنامه مطالعات شهری، 29، 19-30. کریمزاده، علی، شهریاری، سیدکمالالدین و اردشیری، مهیار. (1397). تحلیلی بر گردشگری شهری در بازآفرینی بافتهای تاریخی از دیدگاه ساکنین محلی با بهرهگیری از روش تحلیل عاملی (نمونه موردی: شهر شیراز). فصلنامه برنامهریزی منطقهای، 32، 127-139. کریمیآذری، امیررضا و طورانداز، بهزاد. (1397). بازآفرینی میادین شهری با تاکید بر تعاملات اجتماعی بر اساس اصول نوشهرگرایی (مطالعه موردی: میدان امام (ره)، بندرانزلی). فصلنامه دانش شهرسازی، 2(3)، 85-97. لطفی، سهند. (1390). بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا: تأملی بر بن مایههای فرهنگی و کنش بازآفرینی. نشریه هنرهای زیبا، 3(45)، 49-62. لطفی، سهند. (1390). تبارشناسی بازآفرینی شهری، از بازسازی تا نوزایی. تهران: انتشارات آذرخش، چاپ اول. لطفی، سهند؛ شعله، مهسا و علیاکبری، فاطمه. (1396). تدوین چارچوب مفهومی کاربست اصول و آموزههای بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا (مورد پژوهی: بافت تاریخی شیراز). نشریه انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 13، 229-245. مشکینی، ابوالفضل، موحد، علی و احمدیفرد، نرگس. (1395). بررسی سیاست بازآفرینی در بافتهای فرسودۀ شهری با استفاده از ماتریس QSPMوSWOT (مطالعه موردی: منطقه 12 کلانشهر تهران). فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی برنامهریزی شهری، 4(4)، 549-568. مهندسین مشاور پرداراز. (1395). طرح تفصیلی بافت تاریخی فرهنگی شیراز. موحد، علی؛ کمانرودی، موسی، ساسانپور، فرزانه و قاسمیکفرودی، سجاد. (1393). بررسی پایداری محلههای شهری (مطالعه موردی: منطقه۱9شهرداری تهران). پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 2(4)، 541-558. نژداغی، نسترن و نژادابراهیمی، احد. (1397). بازآفرینی شهری اجتماع محور از طریق آموزش براساس فلسفه رئالیسم اسلامی در بافت تاریخی محله سرخاب تبریز. فصلنامه پژوهش و برنامهریزی شهری، 35، 139-150. یزدانی، محمدحسن، حاضری، صفیه و دهده زاده سیلابی، پروین. (1396). بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری با رویکرد گردشگری پایدار با تلفیق مدلهای برنامهریزی استراتژیک و تحلیل شبکه (ANP- SWOT) مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر خوی. نشریه گردشگری شهری، 4(1)، 41-56.
Abdolahi, M., Tavakolinia, J., & Sarrafi, M. (2010). Theoretical Study of the Concept of Neighborhood and its Redefinition with Emphasis on the Conditions of Urban Neighborhoods of Iran. Human Geography Research, 42(72), 82-103. (in Persian)
Aminzadeh, B., & Rezabeighi Sani, R. (2012). Evaluation of Public Participation in Tarhhaye Manzar Shahri (Urban Landscape Plans). Honar-Ha-Ye-Ziba, 17(3), 29-40. (in persian)
Asadi, D., & Rafieian, M. (2018). Investigating Effective Factors on Historical Neighborhoods Regeneration with Emphasis on Urban Branding Approach (Case Study: Sang-siah Neighborhood in Shiraz). Hafthesar, 6(24), 5-14. (in persian)
Azimi Amoli, J., & Jamdar, A. (2017). Regeneration of worn-out urban textures with Urban Good Governance Approach (Case Study: Deh-e-Vanak District). Geography (Regional Planning), 7(1), 85-99. (In Persian)
Bahrainy, H., Izedi, M., & Mofidi, M. (2014). The Approaches and Policies of Urban Renewal from Urban Reconstruction to Sustainable Urban Regeneration. Journal of Urban Studies, 3(9), 17-30. (In Persian)
Chiu, Y. H., Lee, M. S., & Wang, J. W. (2019). Culture-led urban regeneration strategy: An evaluation of the management strategies and performance of urban regeneration stations in Taipei City. Habitat International, 86, 1-9.
Ebrahimzadeh, I., Istgaldi, M., & Hajizadeh, F. (2019). Analysis and Prioritization of Indicators of Urban Development Strategy In the neighborhoods of the eight districts of Shiraz. Geography and Sustainability of Environment, 9(1), 1-17. (in persian)
Fanni, Z., & Shirzadi, F. (2018). Analysis of Effective Factors on Regeneration of Historic Urban Spaces (Case Study: Mashgh Square, Tehran). Journal of Studies of Human Settlements Planning, 13(1), 179-197. (In Persian)
Firozi, M., amanpour, S., & Zarei, J. (2019). Analysis of inter-institutional relationships in managing sustainable urban regeneration of blight areas (Case study: the city of Ahvaz). Journal of Urban Studies, 8(29), 19-30. (In Persian)
Habibi, S. M., & Maghsoudi, M. (2017). Urban Restoration: Definitions, Theories, Experiences, World Charter and Resolutions, Urban Methods and Actions (9th Ed.). Tehran: University of Tehran Publications. (In Persian)
Haghighatian, M., Esmaeili, R., & Karimizadeh, S. (2015). Community-Based Organization of Neighborhoods and Residents’ Sense of Belonging to The Neighborhood in Tehran. Urban Studies, 5(14), 53-74. (In Persian)
Heidari Sarban, V. (2017). Measuring and Ranking the Level of Social Development in Rural Areas of Meshgin shahr. Journal of Geographical Space Quarterly, 23, 123-134. (In Persian)
Izadi, P., Hadiyani, Z., Hajinejad, A., & Qaderi, J. (2017). Urban Regeneration By Emphasizing On Identification And Analysis Ofcultural Creative Clusters (Case Study: Shiraz Historical-Cultural Fabric). Journal Of Urban Economics And Management, 18, 21-40. (In Persian)
Karimi Azeri, A., & tourandaz, B. (2018). Reconstruction of Urban Plazas with an Emphasis on Social Interaction Based on the Principles of New Urbanism (Case Study: Imam Square of Bandar Anzali). Urban Planning Knowledge, 2(3), 85-97. (In Persian)
Karimzadeh, A., Shahriari, S., & Ardeshiri, M. (2019). Identifying impact of urban tourism on historical context regeneration from viewpoint of local residents’ by using analysis method (Case Study: Shiraz City). Journal of Regional Planning, 8(32), 127-140. (In Persian)
Kim, S., & Bramwell, B. (2019). Boundaries and boundary crossing in tourism: A study of policy work for tourism and urban regeneration. Tourism Management, 75, 78-89.
Lang, T. (2005). Insights in the British Debate about Urban Decline and Urban Regeneration (Working paper). Erkner, Leibniz-Institute for regional Development and structural Planning. Lotfi, S. (2011). Culture-led Regeneration: A Reflection upon Cultural Fundaments and the Act of Regeneration. Honar-Ha-Ye-Ziba, 3(45), 49-62. (In Persian)
Lotfi, S. (2011). Genealogy of Urban Regeneration, from Reconstruction to Renaissance (1th Ed.). Tehran: Azarakhsh Publications. (In Persian)
Lotfi, S., Sholeh, M., & Aliakbari, F. (2018). Compiling the Conceptual Framework of Culture-led Urban Regeneration Principles Application in Historic Urban Fabrics (Case Study: Shiraz, Iran). Iranian Association of Architecture & Urbanism, 8(13), 229-245. (In Persian)
Meshkini, A., Movahed, A., & Ahmadifard, N. (2016). Evaluating Policy of Regeneration in Urban Distressed Texture Using SWOT and QSPM Matrices (Case Study: Region 12 of Tehran Metropolis). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 4(4), 549-568. (In Persian)
Movahed, A., Kamanroodi, M., sasanpur, F., & ghasemi kafrudi, S. (2014). Investigating the sustainability of urban neighborhoods Case studies; 19th district of Tehran municipality). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 2(4), 541-558. (in persian)
Najdaghi, N., & Nejad Ebrahini, A. (2019). Community-led Urban Regeneration Through Training Based on Islamic Thought in Tabriz`s Sorkhab Historical Zone. Journal of Research and Urban Planning, 9(35), 139-150. (in persian)
Nedučin, D., Krklješ, M., & Gajićb, Z. (2019). Post-socialist context of culture-led urban regeneration-Case study of a street in Novi Sad, Serbia. Cities, 85, 72-82.
Ng, M. K. (2005). Quality of life perceptions and directions for urban regeneration in Hong Kong. In D. T. Shek, Y. K. Chan & P. S. Lee (Eds.), Quality-of-life research in Chinese, Western and Global Contexts (pp. 441-465). Springer, Dordrecht.
Noring, L. (2019). Public Asset Corporation: A new vehicle for urban regeneration and infrastructure finance. Cities, 88, 125-135.
Pardaraz Consulting Engineers. (2016). Detailed Plan of Shiraz cultural and historical pattern. (in persian)
Pazhoohan, M., Moradpoor, N., Qashqaee, R., & Ashoori Shadehi, M. (2018). Analysis of Decision Areas in Cultural-Led Urban Regeneration with Tourism Approach in Historical Neighborhoods (Case Study: Zahir Abad). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 6(3), 511-530. (In Persian)
Pourahmad, A., & Ahmadifard, N. (2018). Role of Creative Tourism in Regeneration of Historical Texture (Case Study: District 12 of Tehran). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 6(1), 75-90. (In Persian)
Pourjafar, M. R. (2009). Principles of improvement and renovation of the old texture of cities. Tehran: Payam Publications. (In Persian)
Pourjafar, M. R., & Najdaghi, N. (2015). Interprets of the Echoes of Modernity in the Historical Context of Iranian-Islamic Cities Case Study: Shiraz. Paper presented at the Proceeding of Annual International Conference on Civil Engineering, Architecture and Urban Planning, Kharazmi Institute of Science and Technology, Shiraz. (In Persian)
Rezaei M. R., & Hajforoush S. (2018). Evaluating the Amount of Satisfaction from Historical Context Recreating Projects of Cities with the Approach of Local Communities Case Study: Kavir Hamsayegi Complex in the Yazd City. Journal of Geographical Research Quarterly, 33(2), 40-55. (In Persian)
Roberts, P. W., & Sykes, H. (1999). Urban Regeneration: A Hand Book (M. S. Izedi & P. Hanachi, Trans.). Tehran: University of Tehran Publications. (In Persian)
Roustaei, S., naseri, R., & pashaie, S. (2017). Prioritizing the Revival Strategies of the Historical Context of Maragheh City with an Emphasis on the Culture-Based Recreation Approach. Urban tourism, 4(3), 77-94. (In Persian)
Tallon, A. (2010). Urban Regeneration in the UK. London and New York: Tylor & Francis e-Library.
Tarafdar, Z. (2014). Recognizing the Role of urban development’s Stimulus Projects in Urban Regeneration of Historically Valuable Textures (Case Study: Shiraz Region 8). (Unpublished master's thesis). International University of Shiraz, Faculty of Art and Architecture, Urban Planning. (In Persian)
Tavakoli, N., Moayedfar, S., & Zakeryan, M. (2018). The Role of Non-Governmental Organizations and Grassroots in Recreating the Old Urban Context (Case Study: Mahdieh Neighborhood Located in West of Shahrekord). Journal of Studies of Human Settlements Planning, 12(4), 895-914. (In Persian)
Tavakolinia, J., Yadolahnia, H. (2019). Analysis of Good Governance Indicators in Urban Recreation from the Viewpoint of Residents of the Neighborhood (Case Study: Tajrish Neighborhood). Geography (Regional Planning), 9(1), 265-280. (In Persian)
Tort-Donada, J., Santasusagna, A., Rode, S., & TeresaVadrí, M. (2020). Bridging the gap between city and water: A review of urban-river regeneration projects in France and Spain. Science of The Total Environment, 700(15), 134460.
Yazdani, M., hazeri, S., & dadazade silabi, P. (2017). Recreating the old urban texture with substantial and tourism approach by integration of strategic planning and network analysis) ANP-SWOT (Case study: Khoy city old texture. Journal of Urban Tourism, 4(1), 41-56. (in persian)
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,402 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 854 |