تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,134,664 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,852,109 |
بررسی حدنمایی حروف اضافه در زبان فارسی از منظر زبانشناسی شناختی | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، مهر 1398، صفحه 145-164 اصل مقاله (643.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2019.12412.1338 | ||
نویسندگان | ||
کتایون کوچکی زاد1؛ هنگامه واعظی* 2 | ||
1کارشناس ارشد گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت | ||
2استادیار گروه زبان انگلیسی و زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر به بررسی حدنمایی انواع حروف اضافه در زبان فارسی و فضاهای متفاوت حرکتی آنها برپایۀ رویکرد شناختی جکندوف (1983) و زوآرت (2005) میپردازد. حروف اضافه مسیریِ فارسی به سه دسته اصلی تقسیم میشوند: مسیرهای محدود که در آنها نقطهای مشخص برای مبدأ و مقصد تعیین میشود. از اینرو آنها، مسیرمبدأها (مانند از، از بالایِ، از بیرونِ و ...) و مسیرمقصدها (به، تا و ...) نامیده میشوند؛ مسیرهای جهتی (بهسویِ یا بهطرفِ و ...) که جهت کلیحرکت را میرسانند؛ خط سیری (از بالایِ در عبارت از بالایِ چیزی گذشتن و یا از رویِ چیزی رد شدن) که فقط به نقطهای در طول حرکت از نظر زمانی اشاره میکنند. بررسی فضای حرکتی هر یک از آنها نشان میدهد که حروف اضافه فارسی سه حالت محدود، نامحدود و مشترک میان آن دو (هم محدود و هم نامحدود) را در بر میگیرد. اما نکته اینجاست که حروف اضافه را نمیتوان بهتنهایی و فارغ از جمله به صورت محدود و نامحدود دستهبندی نمود؛ بلکه به کاربردِ آن در جمله و نوع فعل نیز بستگیدارد. بهطورکلی میتوان نتیجهگرفت که در مقایسه با زبانهای دیگر مانند انگلیسی، خط مرز قاطعی میان محدودیت و نامحدودیت حروف اضافه بدون کاربردِ آن در جمله وجود ندارد. | ||
کلیدواژهها | ||
حرف اضافه؛ مکان؛ مسیر؛ محدود؛ نامحدود | ||
مراجع | ||
بامشادی، پ و انصاریان، ش. 1393. «چندمعنایی"تا" در چهارچوب معناشناسی شناختی»، مجموعه مقالات دانشگاه تهران، نخستین کنفرانس ملی معنیشناسی و نحو زبان های ایرانی، به کوشش مینا رضویان، 75-92. بامشادی، پ و انصاریان، ش. 1393. «حرف اضافه یا اسم جایگاهنما؟»، مجموعه مقالات نهمین همایش زبان شناسی ایران، به کوشش محمد دبیرمقدم، 249-264. مهدی بیرقدار، ر و درزی، ع. 1390. «حذف حروف اضافه قبل از عناصرمکاننما»، شعرپژوهی (بوستان ادب)، 3 (4): 139 -166. راسخ مهند، م. 1389. «بررسی معانی حروف اضافة مکانی فرهنگ سخن براساس معنیشناسی شناختی»، ادب پژوهی، 4 (14): 49 -66. راسخمهند، م و رنجبر ضرابی، ن. 1392. «بررسی شبکۀ معنایی حروف اضافه در و سر»، پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی، (5): 95-112. زاهدی، ک و محمدیزیارتی، ع. 1390. «شبکۀ معنایی حرف اضافه فارسی از در چهارچوب معنیشناسی شناختی»، تازههای علوم شناختی، 13 (1): 67 -80. غلامعلیزاده، خ. 1377. ساخت زبان فارسی، تهران: احیاء کتاب. گلفام، ا و یوسفی راد، ف. 1385. «بررسی حروف اضافه در چارچوب شناختی: مطالعه موردی حروف اضافه در/توی»، زبان و زبان شناسی، 2 (3): 33 -46. گلفام، ا و دیگران. 1388. «بررسی حرف اضافة از در چارچوب معناشناسی شناختی و مقایسۀ آن با رویکرد سنتی»، زبان و زبانشناسی. 5 (10): 69 -80. ماهوتیان، ش. 1393. دستور زبان فارسی از دیدگاه ردهشناسی، ترجمۀ م. سمائی. تهران: مرکز. مختاری، ش و رضایی، ح. 1392. «بررسی شناختی حرف اضافۀ با در زبان فارسی»، زبانشناسی و گویشهای خراسان، (90): 73 -94. مشکوه الدینی، م. 1391. دستور زبان فارسی: واژگان و پیوندهای ساختی. تهران: سمت. Corver, N. 2015. (Un) boundedness across syntactic categories. Utrecht Institute of Linguistics- OTS, Utrecht University. http://norbert.abelcorver.com/wp-content/uploads/2010/10/Corver_2015_Unboundedness.pdf Cappelle, B & Declerck, R. 2012. Spatial and temporal boundedness in English motion events. HAL. https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-00660399 Jackendoff, R. 1983. Semantics and cognition, Cambridge, MIT press. Zwarts, J.(2005). Prepositional aspect and the algebra of paths. Linguistics and Philosophy 28(6): 739-779
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 842 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 561 |