تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 738 |
تعداد مقالات | 6,941 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,883,287 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,702,225 |
تکنولوژی انضباطی و بدن برساخته در داستانهای مدرسه | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 2، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، مهر 1398، صفحه 27-49 اصل مقاله (665.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2019.13751.1772 | ||
نویسنده | ||
نگین بی نظیر* | ||
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
تقابلسازی روح و بدن و توجه به انسان بهمثابه موجودی روحانی در دستگاه فلسفی افلاطون شکل گرفت. این دوگانهانگاری و تفکر دوشقی تا قرن بیست در بدنه فلسفه غرب جاری بود. اواخر قرن بیستم با مطالعات فیلسوف پدیدارشناس، موریس مرلوپونتی بدن و همبستهها و وابستههای مفهومی- تصویری آن، نقطه کانونی پژوهشها و مطالعات بسیاری شد. جامعهشناسی بدن، نظریه بدن، بدن فرهنگی و بدن گفتمانی، بدن را بهمثابه متن/ پدیدهای فرهنگی- اجتماعی تحلیل و واکاوی مینمایند. هر گفتمانی، بدنی متفاوت با ریخت و سلوک بدنیِ مطلوب خویش را بازنمایی و بازآفرینی میکند. جستار حاضر از منظر جامعهشناسی بدن و با تکیه بر اندیشههای میشل فوکو داستانهای مدرسه را بازخوانی و تحلیل میکند و نشان میدهد که چگونه تکنولوژی انضباطی در داستانهای مدرسه با تکیه بر اصل رؤیتپذیری/ سراسربینی با مهندسی ساختمان- مدرسه، نظارت سلسلهمراتبی، جزئیترین رفتارهای بدنی را در هر مکانی، رصد میکند. نگاه میکروسکوپی، نقاط مقاومت دانشآموزان را با مجازات انضباطی، پاسخ میدهد و به این طریق، سوژهها را تنبیه، پایگانمندی و قضاوت میکند. سوژهشدگی محصول دیگر تکنولوژی انضباطی است. مجریان انضباطی با خطابهای حیوانی (گوساله، الاغ، سگ و غیره) بدنی حیوانی به دانشآموزان تحمیل میکنند. در پروسه سوژهسازی، بهتدریج همبستههای ریخت بدنی جدید در دانشآموزان نقش میبندد و آنها باور میکنند که چون حیوانات نفهم، کودن و بیشعورند. | ||
کلیدواژهها | ||
بدن؛ بازنمایی؛ تکنولوژی انضباطی؛ داستانهای مدرسه | ||
مراجع | ||
آلاحمد، ج. 1386الف. پنج داستان، تهران: دانشگاهیان. ـــــــــــ . 1386ب. مدیر مدرسه، تهران: مجید. افلاطون 1353. جمهوری، ترجمه م. ح. لطفی، تهران: ابن سینا. اسمارت، ب. 1385. میشل فوکو، ترجمه ح. چاوشیان و ل. جوافشانی. تهران: اختران. اسمیت، ف. و رایلی، ا. 1394. نظریه فرهنگی، ترجمه م. ثلاثی. تهران: علمی. اکو، ا. 1386. «زبان، قدرت، نیرو». ترجمه ب. سیدحسینی. فصلنامه ارغنون، سال اول (1): 67-82. بیچرانلو، ع. 1391. «تأملی در بازنمایی بدن در رسانهها». سوره اندیشه، (58و 59): 292-294. بهمنبیگی، م. 1377. اگر قرهقاچ نبود، تهران: باغ آینه. بینظیر، ن. 1397. «گفتمان قدرت و سازوکارهای تکنولوژی انضباطی: مطالعه موردی، قصههای مجید. مطالعات ادبیات کودک، (9): 21-48. پرویزی، ر. 1357. شلوارهای وصلهدار، تهران: جاویدان. پهلوان، ع. 1355. تشریفات، تهران: امیرکبیر. توانا، م. ع. و علیپور، م. 1394. «بدن، سوژه و تکنولوژیهای خود: درسهایی از راهحل فوکویی برای جامعه امروز». غربشناسی بنیادی، (12): 1-21. جمادی، س. 1385. زمینه و زمانه پدیدارشناسی: جستاری در زندگی و اندیشههای هوسرل و هایدگر، تهران: ققنوس. چوبک، ص. 1334. خیمه شب بازی، تهران: کتابخانه گوتنبرگ. درویشیان، ع. ا. 1357. روزنامه دیواری مدرسه ما، تهران: شبگیر. ـــــــــــ . 1358. آبشوران، تهران: یارمحمد. ـــــــــــ . 1370. سالهای ابری، تهران: اسپرک. دریفوس، ه. و رابینو، پ. 1385. فراسوی ساختگرایی و هرمنوتیک، ترجمه ح. بشریه. تهران: نی. دکارت، ر. 1381. «گفتار در روش درست راه بردن عقل و طلب». سیر حکمت در اروپا و رساله گفتار در روش راه بردن عقل، ترجمه و نگارش م.ع. فروغی، تهران: زوار. 181-221. دوایی، پ. 1377. باغ، تهران: زمینه. ـــــــ . 1380. بازگشت یکهسوار، تهران: روزنهکار. دو وینیمون، ف. 1395. بدنآگاهی، ترجمه م. خدادادی. تهران: ققنوس. ذکایی، م.س. و امنپور، م. 1392. درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن در ایران، تهران: تیسا. راودراد، ا. و گیشنیزجانی، گ. 1396. «گونهشناسی الگوهای بازنمایی بدن رسانهای کاربران ایرانی در اینستاگرام». مطالعات رسانههای نوین، (10): 259-304. رهبریان، م . ر. 1395. مدرسه یا قفس؛ بازتاب مدرسه در متون کهن و داستاننویسی معاصر، تهران: علمی و فرهنگی. سرل، ج. 1395. ساخت واقعیت اجتماعی، ترجمه م. محمدامینی. تهران: فرهنگ نشر نو. ضیمران، م. 1381. میشل فوکو: دانش و قدرت، تهران: هرمس. ـــــــــ . 1382. نیچه پس از هیدگر، دریدا و دلوز، تهران: هرمس. فوکو، م. 1378. مراقبت و تنبیه، ترجمه ن. سرخوش و ا. جهاندیده، تهران: نی. فونتانا جیوستی، گ. 1396. فوکو برای معماران. ترجمه ا. حنیف. تهران: کتاب فکر نو. فیسک، ج. 1386. «فرهنگ و ایدئولوژی». ترجمه م. برومند. ارغنون، (20): 117-126. کارمن، ت. 1394. مرلو-پونتی، ترجمه م. علیا. تهران: ققنوس. کریگان، ک. 1396. جامعهشناسی بدن: نظریههای مدرن، پست مدرن و پساساختارگرایانه، ترجمه م. ناصریراد. تهران: نقش و نگار. کوزنزهوی، د. 1380. فوکو در بوته نقد، ترجمه پ. یزدانجو. تهران: مرکز. لاوین، ت. ز. 1386. فلسفه برای همه: از سقراط تا ساتر، ترجمه پ. بابایی. تهران: نگاه. لش، ا. 1383. جامعهشناسی پستمدرنیسم، ترجمه ش. بهیان. تهران: ققنوس. لو بروتون، د. 1392. جامعهشناسی بدن، ترجمه ن. فکوهی. تهران: ثالث. لیندولم، چ. 1394. فرهنگ و هویت تاریخ، نظریه و کاربرد انسانشناسی و روانشناختی، ترجمه م. ثلاثی. تهران: ثالث. مختاری، م. و رجایی، م .ص. 1395. «بازنمایی زنان در تبلیغات تجاری نشریات به عنوان بستری برای شکلگیری هویت آنها». مطالعات فرهنگ- ارتباطات، 17(35): 217-244. مردایکرمانی، ه. 1386. شما که غریبه نیستید، تهران: مهارت. ــــــــــــــ . 1388. قصههای مجید، تهران: معین. ـــــــــــــ . 1396. لبخند انار، تهران: معین. مسعود، م. 1384. تفریحات شب، تهران: تلاونگ. میلر، پ. 1382. سوژه، استیلا، قدرت، ترجمه ن. سرخوش و ا. جهاندیده، تهران: نی. هال، ا. 1386. غرب و بقیه: گفتمان و قدرت، ترجمه م. متحد. تهران: آگه. ـــــــــ . 1393. معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی، ترجمه ا. گلمحمدی، تهران: نی. هیل، ج. 1396. مرلوپونتی برای معماران، ترجمه گ. صالحکریمی. تهران: کتاب فکر نو. یورگنسن، م. و فیلیپس، ل. 1389. نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمه ه. جلیلی. تهران: نی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,029 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 715 |