تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,134,767 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,852,151 |
رابطه ضعف دولت درخاورمیانه با منازعهآمیز شدن مجموعهامنیتیمنطقهای و ناامنی(عراق و سوریه) | ||
سیاست جهانی | ||
مقاله 3، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 28، شهریور 1398، صفحه 43-106 اصل مقاله (1.18 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/wp.2019.3692 | ||
نویسندگان | ||
غلامعلی چگنی زاده* 1؛ فریدون احمدیان2 | ||
1دانشیار دپارتمان روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی. سیاست بین الملل. خاورمیانه | ||
2دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی | ||
چکیده | ||
خاورمیانه در سالهای بعد از جنگ سرد با رخدادهای ناامنساز متعددی همچون جنگ، تجزیه طلبی، ناآرامیهای اجتماعی، ترور، مسابقهی تسلیحاتی، معمای امنیت، رشد و فعالیت گروههای تروریستی مواجه بوده است. ارزیابی تحولات خاورمیانه در سه دههی اخیر نشانگر اثرگذاری پررنگ مولفهی «ضعف دولت» بربروز و ظهور ناامنیهاست. برهمین اساس این پژوهش درصدد است تا با استفاده از روش تحلیلی ـ تبیینی به سوال چگونگی تاثیر ضعف دولت های منطقه (مطالعهی موردی عراق و سوریه) بر بروز ناامنیهای خاورمیانه در بعد از جنگ سرد پاسخ دهد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که فرآیند دولت ـ ملتسازی درخاورمیانه به صورت ناقص رخ داده است و این موضوع علاوه بر تضعیف ساختار دولتها مشتمل بر «ایده»، «نهاد»، «پایگاه مادی» درخاورمیانه و تشدیدکجکارکردی آنها در بخشهای نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، کاهش مشروعیت و منازعات افقی و عمودی درونی دولتهای منطقه را نیز به دنبال داشتهاست.ازآنجایی که سیاست خارجی دولتها و نحوهی تعامل آنها با همدیگر و ترتیبات امنیت منطقهای متاثر از سطح داخلی است، بنابراین ناتوانی درونی دولتها در خاورمیانه زمینهساز شکلگیری مجموعهی امنیتی«منازعهآمیز»، مداخلهی قدرتهای بزرگ و تولید ناامنی درمنطقه شدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
دولت ـ ملت سازی؛ دولت ضعیف درخاورمیانه؛ مجموعه ی امنیتی منازعه آمیز؛ امنیت | ||
مراجع | ||
ابوالحسن شیرازی،حبیب الله،پارسه،رضا(1393)،«ائتلاف سهگانه ایران، سوریه و حزبالله و تاثیرآن برمنافع آمریکا درخاورمیانه»، سیاست جهانی، دوره 3، شماره 1. صص 113-73. اختیاری امیری،رضا(1396)،«تاثیرشکنندگی دولت سوریه درتغییرتعاملات امنیتی خاورمیانه»،پژوهشهای سیاسی جهاناسلام، سال 7، ش3.188-155. ایوب،محمد(1394)،خاورمیانه ازفروپاشی تانظمیابی،ترجمه مهدی زیبایی و سجاد بهرامی مقدم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. برچر،مایکل(1394)،بحران درسیاست جهان:ظهور و سقوط بحرانها،ترجمه:فردین قریشی،تهران:پژوهشکده مطالعات راهبردی. بوزان، باری،الی ویور و یاپ دو ویلد(1392)،چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت،ترجمه علیرضاطیب،تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. بوزان، باری،الی ویور(1388)،مناطق و قدرتها:ساختار امنیت بینالملل،تهران:پژوهشکده مطالعات راهبردی. تریپ،چارلز(1390)،«سیاست خارجی عراق»،سیاست خارجی کشورهای خاورمیانه،ریموند هینه بوش و انوشیروان احتشامی،مترجم رحمن قهرمان پور و مرتضی مساح،دانشگاه امام صادق(ع).350-309. چگنیزاده،غلامعلی،تاجیک ،هادی ،نبوی،سیدمهدی(1392)،«تأثیر تحولات سوریه برالگوی تعاملی میان ایران و ترکیه؛ الگوی مفهومی و نظری»، آفاق امنیت، س 6، ش 20،صص 110-61. خلیلی دیزجی،قائدی زاده،نجمه(1393)،«وضعیت مخازن مشترک نفت و گاز ایران ازمنظرحقوق بینالملل»،ماهنامه اکتشاف و تولید نفت و گاز، ش 110،صص 8-3. داداندیش،پروین،ولی کوزه گرکالجی(1389)،«بررسی انتقادی نظریه مجموعهامنیتی منطقهای با استفاده ازمحیط امنیتی منطقه قفقاز جنوبی»، راهبرد،س 19، ش 56،صص 107-73. درآینده،روح الله،احمدی،حمید(1397)،«سیاست روسیه دربحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران»مطالعات روابط بینالملل، شماره 44. صص 95-69. دهقانی فیروزآبادی،جلال(1392)،سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران،تهران:سمت. دیدبان امنیت (1391)،«القاعده ی عراق:تلاش برای بازسازی»،ش 5. صص 48-45. دیدبان امنیت (1391)،«تداوم قیام مردمی،فرافکنی آل خلیفه»،ش 3. صص 48-43. روحی دهبنه،مجید(1396)،«خاورمیانه پس ازتحولات 2011 میلادی؛بحران دولت ملی و نظم منطقهای»،دولت پژوهی،سال سوم،ش 12،صص 105-71. سردارنیا،خلیل الله،کیانی،فائزه(1395)،«تحلیل بحران سوریه از منظرشکاف های اجتماعی»،جامعه شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 4، شماره 1،132-111. سیف زاده،حسین،روشندل،جلیل(1382)، تعارضات ساختاری درمنطقه خاورمیانه،تهران:مرکز مطالعات خاورمیانه. قرنی،بهجت(1397)«خاورمیانه بعد ازدوران جنگ سرد:معمای امنیتی چندلایه»،خاورمیانه بعد ازقیامهای عربی، لوئیس فاوست،ترجمه ناصرپورابراهیم،تهران:موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقاتی بین المللی ابرارمعاصر تهران،صص 127-93. کاظمی،حجت(1395)،«خیزشهای هویتی،دولتهای شکننده و بحرانهای ژئوپلیتیکی خاورمیانه»،ژئوپولیتیک، سال 13، ش 1، صص172-146. کامران،حسن،زارعی،بهادر(1383)،قلمرومرزهای ملی درجهان اسلام از دیدگاه فقهای اسلامی،جغرافیا، ش3، صص 18-1. کمپ،جفری،هارکاوی،رابرت(1383)،جغرافیای استراتژیک خاورمیانه،ترجمه سید مهدی حسینی متین،دوجلد،تهران:پژوهشکده مطالعات راهبردی. کوهشاهی،میرزاده(1394)،«پایداری داعش و جهانی شدن داعشیسم»،دیده بان امنیت،پژوهشکده مطالعات راهبردی، ش 44، صص 42-35. کیانی،وحید،افضلی،رسول،بدیعی ازنداهی،مرجان،ذکی،یاشار(1393)،«فرایند قلمروسازی گفتمانی؛نقدی بر نظریه هلال شیعی»،پژوهشهای سیاسی جهان اسلام دوره ۴، شماره ۲، صص 124- 99. لسه،ایان او،ناردولی،بروس ر،ارغوان،لاری(1385)،«منابع ستیزدرخاورمیانه بزرگ»،راهبردهای امنیتی ایالات متحده در خاورمیانه داود غرایاق زندی،ترجمهعلیرضا سلطانی،پژوهشکده مطالعات راهبردی.صص 176-103. نبوی، سیدعبدالامیر، دری، مریم(1396)،«ضعف دولت ـ ملتسازی درسوریه و وقوع جنگ داخلی دراین کشور(2016-2011)»، دوفصلنامه دانش سیاسی،سال 13، ش اول. صص 121-99. هوشیسادات،سیدمحمد(1395)،تاریخ سیاسی ـ اجتماعی خاورمیانه از عصرقدیم تا پساعصرجدید،تهران:دانشگاه تهران. هینه بوش،ریموند(1390)،«چارچوب تحلیلی»،سیاست خارجی کشورهای خاورمیانه،ریموند هینه بوش و انوشیروان احتشامی،مترجم رحمن قهرمان پور و مرتضی مساح،دانشگاه امام صادق(ع).صص66-17. Ayubi, N. N (1996),” Over-stating the Arab state: Politics and society in the Middle East”, IB Tauris.
Blanchard,Christopher(18/03/2011),"Libya:Unrest and U.S. Policy",Congressional Research Service (CRS), Report for Congress, RL33142,18 March 2011,20/07/2019, Available at: www.crs.gov
Bromley,S (1994),” Rethinking Middle East Politics”,University of Texas Press.
Buzan,B (1991),People, States and Fear:An Agenda for International Security Studies in the Post-Cold War Era, Boulder,CO:Lynne Rienner.
Buzan,B (1983),People,states,and fear:The national security problem in international relations,Wheatsheaf Books Brighton.
Buzan,B.,Wæver,Ø.,& De Wilde,J (1998),Security: A New Framework for Analysis, London:Lynne Rienner.
Cohen, Zachary,Liptak, Kevin(13/4/2018),”US,UK and France launch Syria strikes targeting Assad's chemical weapons”,22/6/2019,Available at:https://edition.cnn.com/2018/04/13/politics/trump-us-syria/index.html
Desch, M.C (1993),When the Third World Matters:Latin America and United States Grand Strategy, Baltimore,MD:Johns Hopkins University Press.
Evans,G (2004),“The responsibility to protect:Rethinking humanitarian intervention”, Paper presented at the Proceedings of the ASIL Annual Meeting.
Fawcett, Louise (2018) ,States and sovereignty in the Middle East: myths and realities, International Affairs, 93: 4 .pp 789–807.
Fuller,Grahame(17/10/2018),”the-geopolitics-of-the-khashoggi-murder”20/5/2019,Available at:http://grahamefuller.com/the-geopolitics-of-the-khashoggi-murder/
Gause III,F.G (2014),”Beyond sectarianism:The new Middle East cold war”,Brookings Doha Center Analysis Paper,pp 1-27.
Halliday , Fred (2005),The Middle East in International Relations Power, Politics and Ideology, London: Cambridge University Press.
Holsti, K. J (1996), The State, War and the State of War,Cambridge:Cambridge University Press.
Jackson,R.H (1993),Quasi-states: sovereignty, international relations and the Third World (Vol. 12): Cambridge University Press.
Katzman, Kenneth (2013) Iraq: Politics, Governance, and Human Rights, Specialist, in Middle Eastern Affairs.
Lijphart, Arend (1977), Democracy in plural societies,A comparative exploration. New Haven: Yale University Press.
Maoz, Zeev(2004),Building Regional Security in the Middle East.
Miller,B (1998),”The Logic of US Military Interventions in the Post-Cold War Era”, Contemporary Security Policy, pp72–109.
Oskanien, K., & Oskanian, K(2013), Fear, Weakness and Power in the Post-Soviet South Caucasus: a theoretical and empirical analysis. Springer.
Sharp, Jeremy and Christopher Blanchard (2012),"Armed Confilict in Syria: U.S. and International Response", Congressional Research Service (CRS), Report for Congress, RL33487,21 August 2012, Available at: www.crs.gov.
Sipri(2019)” TRENDS IN WORLD MILITARY EXPENDITURE, 2018”,17/10/2019, https://sipri.org/sites/default/files/2019-04/fs_1904_milex_2018_0.pdf
Tessler, Mark (2002),”Islam and Democracy in the Middle East: The Impact of Religious Orientations on Attitudes toward Democracy in Four Arab Countries”,Comparative Politics,Vol. 34, No. 3, pp337-354.
The Institute for Economics and Peace(2016), the Global Terrorism Index, University of Maryland.
Wimmer,Andreas(2003), Democracy and Ethno-Religious Conflict in Iraq.paper presented at the Center on Democracy .Development and the Rule of Law, Stanford University | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,480 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 799 |