تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,134,664 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,852,106 |
گسل ها و چالش یکپارچگی عراق: آثار و پیامدهای امنیتی برای ایران | ||
سیاست جهانی | ||
مقاله 4، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 28، شهریور 1398، صفحه 107-138 اصل مقاله (920.74 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/wp.2019.3684 | ||
نویسندگان | ||
علی اکبر اسدی1؛ محمدزمان راستگو2 | ||
1استادیار روابط بینالملل پژوهشگاه مطالعات اجتماعی و فرهنگی | ||
2فارغ التحصیل دکتری روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
عراق پس از صدام از مهمترین حوزههای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود. در حالیکه شکافهای داخلی، رقابتهای سیاسی و چالشهای امنیتی در عراق جدید افزایش یافته، تشکیل کشور کردی در مرزهای غربی ایران و تجزیه عراق به عنوان یکی از سناریوهای محتمل در مورد آینده این کشور بیش از پیش تقویت شده است. هدف از این پژوهش بررسی این مسأله است که تجزیه عراق چگونه میتواند بر امنیت ملی ج.ا.ایران تأثیر بگذارد؟ برای سنجش این موضوع از لحاظ نظری، از رهیافت ترکیبی امنیت ملی لینور جی مارتین بهره گرفته شده و از لحاظ روشی، برای فهم رابطه بین متغیرها، از روش علّی، استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد، گسلهای حاصل از تجزیهی عراق با فعال ساختن موضوع اقلیتها و دامن زدن به شکافهای قومی-مذهبی مختلف، ایجاد دولتهای جدید در مجاورت ایران و تقویت جریانهای معارض و بازیگران رقیب، منجر به شکلگیری تهدیدات امنیتی گستردهای علیه تمامیت ارضی، انسجام اجتماعی و نظام سیاسی ایران میگردد. لذا به رغم اینکه ایران سیاستها و کنشهای موثری برای حمایت از وحدت و ثبات عراق اتخاذ کرده است، کاهش تهدیدات ناشی از تجریه عراق، نیازمند تمرکز بیشتر بر ابعاد و جوانب احتمالی چنین سناریویی است. | ||
کلیدواژهها | ||
هویت؛ تجزیه؛ امنیت ملی؛ عراق؛ ایران | ||
مراجع | ||
- ابراهیمی، نبیاله (1392). نو سلفیگری و جهانی شدن امنیت خاورمیانه، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - اسدی، علیاکبر (1393). «ایران و امریکا در عراق: تنوع کنشها»، فصلنامه روابط خارجی 24، سال ششم، شماره 4، زمستان 93، صص127-155. - اسلامی، محسن و علی شمس آبادی (1397)، «عوامل ناکامی همه پرسی جدایی اقلیم کردستان عراق»، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال چهاردهم، شماره سوم، پاییز 97، صص63-94. - امام جمعهزاده، سید جواد و مهدیان، حسین (1393). « شکافهای قومی- مذهبی مؤثر بر امنیت ملی ایران»، فصلنامه علمی-پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال 12، شماره 41، تابستان 93، صص316-297. - باقری، حسین (1392). «بازیگران داخلی در ساختار سیاسی عراق نوین و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، شماره 19، تابستان 92، صص165-135. - «بررسی نقش و عملکرد گروهکهای شبه نظامی معاند (مجاهدین خلق، کومله ، دموکرات و توده) در دوران دفاع مقدس»، (1396). پایگاه موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، http://iranhdm.ir/uploads/article-sries3-11.pdf، (15 آبان 1396). - برزگر، کیهان (1387). ایران، عراق جدید و نظام سیاسی- امنیتی خلیج فارس، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی؛ دفتر گسترش تولید علم، چاپ اول. - بیژنی، علی و عزتی، عزت اله (1387). «کالبد شکافی جنبشها و گروههای قومی در استان خوزستان»، فصلنامه جغرافیایی سرزمین (علمی – پژوهشی)، سال پنجم، شماره 20، زمستان87، صص30-15. - جعفری ولدانی، اصغر (1371). کانونهای بحران در خلیج فارس، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهای موسسه کیهان. - «چرا تلاویو از استقلال کردستان حمایت میکند؟»، 15 تیر1393، دیپلماسی ایرانی، http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1935355، (24 فروردین 1397). - حافظنیا، محمدرضا (1385). «تأثیر خودگردانی کُردهای شمال عراق بر کشورهای همسایه»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، ش ٨٣، زمستان، صص 36-5. - حافظ نیا، محمدرضا (1381). جغرافیای سیاسی ایران، تهران: انتشارات سمت. - حائری قزوینی، یاسر (1397). «ایران به مثابه دیگری در هویت ملی عراق»، پژوهشهای علوم تاریخی، سال 10، شماره 2، پاییز و زمستان 97، صص 171-190. - حقپناه، جعفر (1394). «تجزیه عراق؛ مسالهای فراعراقی»، 23 اردیبهشت، دیپلماسی ایرانی، http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1947590، (14 دی 1396). - حقپناه، جعفر(1387). کردها و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر تهران. - داناییفر، حسن (1396). « عراق عربی و اقلیم کردستان امتداد ژئوپلیتیک فرهنگی و قومی ایران»، 9 اسفند، فراتاب، http://www.faratab.com/news/7481، (11 اسفند 1396). - سیدنژاد، سید باقر (1390). «سلفیگری در عراق و تأثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران» در چشم انداز عراق آینده؛ بررسی روندهای داخلی و خارجی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. -قیم، عبدالنبی (1391). فراز و فرود شیخ خزعل، تهران: کتاب آمه. - مارتین، لینور جی. (1389). چهرهی جدید امنیت خاورمیانه، ترجمه قدیر نصری، تهران: پژوهشکدهی مطالعات راهبردی و انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) . - محمد احمد، صافیناز (2017)، «العلاقات السعودیة العراقیة.. دلالات التقارب فی ضوء المتغیر الإیرانی»، مرکز الأهرام للدراسات السیاسیة والاستراتیجیة، (5-4-2017)، علی الموقع: http://acpss.ahram.org.eg/News/16270.aspx
- محمدی لرد، عبدالمحمود (1395). آینده پژوهی ثبات سیاسی ایران، تهران: پژوهشکدهی مطالعات راهبردی، چاپ دوم. - موسویزاده، علیرضا و جاودانی مقدم، مهدی (1388). «جایگاه استراتژیک کردستان عراق در سیاست خارجی اسرائیل و الزامات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، دانشنامه حقوق و سیاست، شماره 11، بهار و تابستان 88،صص201-223. - نصری، قدیر (1393). مناطق حیاتی خاورمیانه، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
-Coates Ulrichsen, Kristian (2016). “Israel and the Arab Gulf States: Drivers and Directions of Change”, center for the Middle East Rice University ̓s Baker Institute for Public Poilcy, September.
- Hawramy, Fazel (2018), Iran missile strike opens door to escalation with Kurdish armed groups, al-monitor, (September 14, 2018), accessible at: https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2018/09/iran-koya-pdk-kdpi-missile-attack-kurds-escalation-iraq.html | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,251 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 769 |