پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,108 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,240,422 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,898,020 |
پایه‌های گزیده‌خوانی از داستان | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 4، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، فروردین 1398، صفحه 71-94 اصل مقاله (840.17 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2019.10839.1496 | ||
| نویسنده | ||
| حسین صافی پیرلوجه* | ||
| استادیار زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| چکیده | ||
| به باور بعضی روانشناسان شناختنگر، بنیان فهم و ادراک آدمی بر نیروی سادهسازی و ساماندهی، یا بهاصطلاح بر «پراگنانزِ» دریافتهای تازه در طرحواره‌ها، یادآیندها و قالب‌های پیشساخته استوار است. چنین سازوکارهایی را روانشناسان، در چارچوب نظریه «گشتالت» تبیین کردهاند. بنا بر روانشناسی گشتالت، خوانش داستان نیز، خواه ساده باشد یا نقادانه، بسان هرگونه فرایند واریختسازی یا قلبِ معرفتشناختی، محصول تأمل و تعمق در بخشهایی از متن به بهای ناخواندهگرفتن بخشهای دیگر است. به طور طبیعی، هیچ خوانشی نیست که همه جزئیات متن را در بر گیرد، زیرا این جزئیات تمامی ندارد. خواننده خود بهتجربه میداند که خوانشِ بالسَویه همه جزئیات متن، اگر بسیار دور از روند عادی فهم نباشد، دستکم مقرون به صرفه او نیست. در پی همین صرفهجویی است که هم خوانش عادی متن و هم تحلیل نقادانه آن به عملی تقلیلگرایانه بدل میشود؛ یعنی در جریان خوانش، عملاً از معانی بالقوه متن کاسته میشود. البته دامنه متصرفات مُجاز خواننده در مضامین داستان نه چندان بیکران است که در نخستین نگاه به نظر میرسد، و نه چندان تنگ که معمولاً از سوی بیشتر منتقدان تجویز میشود. در این میان، دامنه برداشتهای خواننده را نوعی سنت داستاننویسی و عرفِ داستانخوانی در دایره‌ای هرچند گسترده مهار میکند. در مقاله حاضر، از منظر مطالعات هرمنوتیکی به معرفی و بررسی پارهای از این پیشدانستههای مشترک میان خوانندگان داستان فارسی خواهیم پرداخت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هرمنوتیک ادبی؛ انتگریسم ادبی؛ ریزخوانی؛ روخوانی؛ گزیده‌خوانی؛ داستان‌های نوین فارسی | ||
| مراجع | ||
|
آلوت، م. 1368. رمان به روایت رماننویسان، ترجمه ع .م. حقشناس. تهران: مرکز. اسکیلاس، ا. 1387. درآمدی بر فلسفه و ادبیات، ترجمه م. نادری درهشوری، تهران: اختران. ایوبی، م. 1387. صورتکهای تسلیم،تهران: افراز. تودوروف، ت. 1388. بوطیقای نثر: پژوهشهایی نو درباره حکایت، تهران: نی. خسروی، ا. 1387. «رؤیا یا کابوس». در مجموعهداستان کتاب ویران،تهران: چشمه. دهخدا، ع. 1385. چرندپرند، بهکوشش ع. شاهری لنگرودی. تهران: گهبد. شاملو، ا. 1393. روزنامه سفر میمنتاثر به ایالات متفرقه امریغ، تهران: مازیار. شرفی خبوشان، م. 1395. بیکتابی، تهران: مؤسسه فرهنگیهنری شهرستان ادب. شجاعی، م. 1388. دموکراسی یا دموقراضه، تهران: کتاب نیستان. شهسواری، م. 1395. حرکت در مه: چگونه مثل یک نویسنده فکر کنیم، تهران: چشمه. ـــــــــــ . 1386. «آمرزش». در مجموعهداستان تقدیم به چند داستان کوتاه، تهران: افق. عبدیپور، ا. 1387. «بِلَکی»، مجله فرهنگی رودکی، (23): 39-47. فاضلی، ن. 1393. فرهنگ و دانشگاه: منظرهای انسانشناسی و مطالعات فرهنگی. تهران: ثالث. فقیه ملکمرزبان، ن 1395. «احساس خواندن در تعامل با متون هنرمندانه». مجموعه مقالات نخستین همایش ملی خواندن،به کوشش م. حسینی. تهران: چاپار. 103-116. قویمی، م. 1385. «در آستانه متن». مجله پژوهش زبانهای خارجی، 12(33): 115-132. کینگ، ا. 1395. از نوشتن. ترجمه ش. صفوی. تهران: میلکان. لیکاف، ج. 1392. دموکراتها! سخنگوی جمهوریخواهان نباشید! ترجمه م. عسگری. تهران: ثالث. محسنی، س. 1395. نهنگی که یونس را خورد هنوز زنده است، تهران: چشمه. مدینا، خ. 1389. زبان: مفاهیم بنیادی در فلسفه، ترجمه م. کریمی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. هدایت، ص. 1383. داشآکل، اصفهان: انتشارات صادق هدایت. هرش، ا. 1395. اعتبار در تفسیر، ترجمه م. ح. مختاری، تهران: حکمت. یادعلی، ی. 1395. آداب دنیا، تهران: چشمه.
Bamberg, M. 2005. “Narrative Discourse and Identities”. InNarratology beyond Criticism,J. C. Meister (ed.). Berlin and New York: Walter de Gruyter. Barthes, R. 1974 [1970]. S/Z: An Essay, trans. R. Miller. New York: Hill & Wang. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 666 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 517 |
||