تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,150,684 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,858,339 |
تحلیل انتقادی آرای الیاده در باب تفکیک امر قدسی از غیرقدسی | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقاله 1، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، فروردین 1398، صفحه 5-22 اصل مقاله (703.34 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2019.9016.1347 | ||
نویسنده | ||
مسعود آلگونه جونقانی* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
میرچا الیاده (1907-1986) ضمن اتخاذ رویکرد وجودی نسبت به اساطیر استدلال میکند که تلقی انسان بدوی در خصوص اسطوره بهمثابه امری راستین و تکرارپذیر مرتبط با ساختارِ وجودی اوست. به همین سبب، وی با نقد تلقی روانکاوی فروید در باب ناخودآگاهبودن فراشد اسطورهسازی، به طرح این موضوع میپردازد که اسطوره اساساً تبیینِ نظری آیینهایی است که به صورت خودآگاه به بازتکرارِ نمادین عمل آفرینش پرداختهاند. در این راستا، الیاده به پیروی از دورکم، اما به شیوهای متفاوت از وی، به تفکیک امر قدسی از غیرقدسی میپردازد و تصریح میکند که به زعم وی هستی و اعیان آن به واسطه تجلیِ امر قدسی ظهور یافتهاست. بر این اساس، مقاله پیش رو میکوشد ضمن بررسی خاستگاههای نظری اندیشه الیاده استدلالهای وی را در این باره بررسی و تحلیل کند. در این بررسی نگارنده با تأکید بر مفروضات نظری الیاده و روششناسیِ پدیدارشناختیِ بدوی، دیدگاه او را نسبت به اسطوره محل تأمل میداند و معتقد است آنچه الیاده بهمثابه ساختارِ وجودی بشر مطرح میکند اساساً برساختهای فرهنگی است. | ||
کلیدواژهها | ||
الیاده؛ اسطورهشناسی؛ آیین؛ امر قدسی؛ اسطورهشناسی پدیدارشناختی | ||
مراجع | ||
آموزگار، ژ. 1374. تاریخ اساطیری ایران، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). اسکروتن، ر. 1375. کانت، ترجمه ع. پایا. تهران: طرح نو. اسماعیلپور، ا. 1387. اسطوره، بیان نمادین، تهران: سروش. الیاده، م. 1362. چشماندازهای اسطوره، ترجمه ج. ستاری. تهران: توس. ـــــــــ . 1365. اسطوره بازگشت جاودانه (مقدمه بر فلسفهای از تاریخ)، ترجمه ب. سرکاراتی. تبریز: نیما. ـــــــــ . 1368. آیینها و نمادهای آشناسازی: رازهای زادن و دوباره زادن، ترجمه ن. زنگویی. تهران: آگه. ـــــــــ . 1375. اسطوره، رؤیا، راز، ترجمه ر. منجم. تهران: علم. ـــــــــ . 1376. رساله در تاریخ ادیان، ترجمه ج. ستاری. تهران: سروش. ـــــــــ . 1388. مقدس و نامقدس: ماهیت دین، ترجمه ب. سالکی. تهران: علمی و فرهنگی. ـــــــــ . 1391. تصاویر و نمادها، ترجمه م. ک. مهاجری. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه. بهار، م. 1375. پژوهشی در اساطیر ایران، ویراستار ک. مزداپور. تهران: آگاه. توسلی، غ. 1368. «پدیدارشناسی و جامعهشناسی پدیدارشناسانه». نامه علوم اجتماعی، 1(2): 1-34. جعفری، ح. 1387. «دین و اسطوره: بررسی فلسفی نظریه میرچا الیاده پیرامون اسطوره». پژوهشنامه ادیان، (4): 55-82 . جوادی، م. 1387. «میرچا الیاده و پدیدارشناسی دین». ماهنامه معرفت، (131): 129-144. خرمشاهی، ب. 1372. دینپژوهی؛ دفتر اول به انضمام سالشمار زندگی میرچا الیاده، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. دورکم، ا. 1393. صور بنیادین حیات دینی، ترجمه ب. پرهام. تهران: مرکز. راسل، ب. 1365. تاریخ فلسفه، ترجمه ن. دریابندری. تهران: پرواز. رستگار فسایی، م. 1388. پیکرگردانی در اساطیر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. روبینشتاین، د. 1386. مارکس و ویتگنشتاین: پراکسیس اجتماعی و تبیین اجتماعی، ترجمه ش. مسمیپرست. تهران: نی. ریریس، ژ. 1381. «تاریخ ادیان، پدیدارشناسی، هرمنوتیک: نگاهی به آثار میرچا الیاده». اسطوره و رمز در اندیشه میرچا الیاده، ترجمه ج. ستاری. تهران: مرکز. 105-121. ستاری، ج. 1376. اسطوره در جهان امروز، تهران: مرکز. ــــــــ . 1381. اسطوره و رمز در اندیشه میرچا الیاده، تهران: مرکز. سرکاراتی، ب. 1378. سایههای شکارشده، تهران: قطره. سهروردی، ش. 1367. حکمه الاشراق، ترجمه و شرح ج. سجادی. تهران: دانشگاه تهران. علمی، ق. 1393. «الیاده و هستیشناسی مقدس». دو فصلنامه پژوهشهای هستیشناختی، (5): 1-21. ــــــــ . 1395. «میرچا الیاده و انسان شناسی». دو فصلنامه انسان پژوهی دینی، 13(۳۶): 5- 29. قنبری، ح. 1390. «دین از نگاه میرچا الیاده».دو فصلنامه ادیان و عرفان، 44(1): 117-128. گیدنز، آ. 1363. دورکم، ترجمه ی. اباذری. تهران: خوارزمی. لکزایی، م. 1393. «دین و تجربه امر قدسی از نگاه میرچا الیاده». پژوهشنامه ادیان، (16): 111-139. لوی-برول، ل. 1389. کارکردهای ذهنی در جوامع عقبمانده، ترجمه ی. موقن. تهران: هرمس. مهرگان، آ. 1385. انسانشناسی معرفتشناختی، اصفهان: فردا. نقیبزاده، م. 1367. فلسفه کانت: بیداری از خواب دگماتیسم، تهران: آگاه. Cave, D. 1993. Mircea Eliade's Vision for a New Humanism, New & York Oxford: Oxford University Press. Coupe, L. 1997. Myth, London and New York: Routledge. Dadosky, J.D. 2004. The Structure of Religious Knowing: Encountering the Sacred in Eliade and Lonergan,New York: State University of New York Press. Dudley, G. 1976. “Mircea Eliade as the ‘Anti-Historian’ of Religions” cited in JAAR, Vol. 2(44): 345-359. Eliade, M. 1958. Patterns in Comparative Religion, London: Sheed and Ward. ____________. 1959. The Sacred and the Profane: The Nature of Religion, New York: Harcourt, Brace and World. Kitagawa, J.M. 1987. “Mircea Eliade”, cited in Encyclopedia of Religion, Vol. 4, editor in chief Lindsay Jones: 2753-2757. Meagher, R.E. 1980. “Mircea Eliade: Methodology and the Meaning of the Sacred”. cited in Hermathena, (128): 7-19. Rennie, B.S. 2005. “Mircea Eliade”, cited in Encyclopedia of Religion, Vol. 4. editor in chief Lindsay Jones: 2757-2763. Ritzer, G. 2011. Sociological Theory, New York: McGrew-Hill. Scarborough, M. 2002. “Myth and Phenomenology”, cited in Thinking through Myths: Philosophical Perspectives, edited by K. Schilbrack. London & New York: Routledge. Segal, R. A. 1978. “Eliade’s Theory of Millenarianism”. cited in Religious Studies, (14): 159-73. Sperber, D. 1979. Rethinking Symbolism, translated by A. L. Morton, Cambridge: Cambridge University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,034 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 677 |