پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,108 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,240,371 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,897,961 |
فضا را چگونه بخوانیم؟ از خوانش پدیدارشناسانه تا خوانش انتقادی فضا | ||
| دانش شهرسازی | ||
| مقاله 1، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 7، شهریور 1398، صفحه 1-14 اصل مقاله (544 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله مروری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2019.14084.1266 | ||
| نویسندگان | ||
| هاشم داداش پور* 1؛ احمد یزدانیان2 | ||
| 1دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانش آموخته کارشناس ارشد شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| خوانشِ فضا به چه معناست؟ این واژه چه جایگاهی در نظامِ شهرسازیِ جامعه ایران دارد؟ مفاهیمی چون خوانش و خوانایی، چگونه با چیزی به نام نیروهای برسازندهی فضا درگیر میشوند؟ گفتمان انتقادی فضا، چگونه فضا را خوانش می کند؟ نوشتار پیش رو تلاش می‌کند به سؤالاتی از این قبیل پاسخ دهد. در همین راستا نوشتار به چهار بخش تقسیم‌شده است. در بخش اول، نگاه نظری و مسأله ی نوشتار مطرح میشود؛ اینکه فضا در اینجا از کدام پنجره و با چه گفتمانی خوانش میشود. در بخش دوم از این صحبت میشود که چگونه چیزی به نام خوانایی در قلمروی دانش -در نظام دانشگاهی ایران- از خلال تعاریف، بمثابهی یک ابزارِ سنجش و فهمِ جهان-فضا تولید میشود. در بخش سوم این مساله مطرح می شود که چگونه خوانشِ پدیدارشناسانه به کلیدواژه‌ی فهم فضا تبدیل‌شده و در قلمروی حرفه‌ای و مدیریتی به‌واسطه خوانا یا ناخوانا خواندنِ بازنماییهای فضا، وضعِ موجود را بازتولید می‌کند. در همین راستا گریزی به روش و نگاهِ کوین لینچ زده میشود و به این خاطر که نامِ او با خوانشِ فضا در متون شهرسازی ایران گره‌خورده است، مورد نقد قرار میگیرد. در این بخش همچنین با نگاه پدیدارشناسانه به خوانشِ نا- فضاها در شهر تهران پرداخته می شود. در بخش چهارم که در واقع همان نگاهِ نوشتار است، پژوهش حاضر می کوشد با صورتبندی خوانشِ انتقادی از فضا بمثابه یک بدیل، آن نظم و نظامِ مفهومیای که همواره در قلمروی دانش و مدیریت شهری تولید و بازتولید میشود، نفی کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فضا؛ خوانشِ انتقادی؛ پدیدارشناسی؛ نظام دانش؛ قلمرو مدیریتی | ||
| مراجع | ||
|
الدن، استوارت. (2009). فضا. درکیچن راب و نایجل ثریفت: دانشنامه بین المللی جغرافیای انسانی، ترجمه همن حاجی میرزایی. سایت فضا و دیالکتیک. احمدی، بابک. (1392). حقیقت و زیبایی درس های فلسفه هنر. تهران: نشر مرکز. آدورنو، تئودور. (1396). علیه ایده آلیسم دو مقاله فلسفی. ترجمهی مراد فرهادپور، تهران: هرمس. یزدانیان، احمد، داداشپور، هاشم. (1395). مسئلهی حضور در فضا: آگاهی و عاملیت فضایی، با تأکید بر فضای عمومی شهری. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 26، 73-91. رفیعیان، مجتبی، داداشپور، هاشم، یزدانیان، احمد. (1396). صورتبندی انتقادی مسأله ی فضا، با تاکید بر فضای عمومی‌شهری فضا چگونه از خلال روابطِ نیروها تولید و بازتولید میشود؟ پژوهشهای جغرافیای سیاسی، 6(2)، 79-108. رفیعیان، مجتبی، جهانزاد، نریمان. (1394). دگرگونی اندیشه در نظریه برنامه ریزی. تهران: آرمانشهر. لینچ، کوین. (1381). بازنگری در سیمای شهر. ترجمه کوروش گلکار. صفه، 83، 34-74 لینچ، کوین. (1390). تئوری شکل شهر. ترجمه سید محمدحسین بحرینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. لینچ، کوین. (1390). سیمای شهر. ترجمه منوچهر مزینی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. مارکس، کارل. (1392). سرمایه جلد یکم، ترجمه حسن مرتضوی، تهران: انتشارات لاهیتا. ویلسون، راس. (1389). تئودور آدورنو. ترجمه پویا ایمانی، تهران: نشر مرکز. کالوینو، ایتالو. (1392). شهرهای بی نشان. ترجمهی فرزام پروا، تهران: موسسه انتشارات نگاه. کرایب، یان(1393)، نظریه ی اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس ترجمه عباس مخبر. تهران: آگه. Adorno, W.T. (1973). Negative dialectics. Translated by E.B.Ashton. London: Routledge.
Altay, D. (2007). Urban Spaces Re-Defined in Daily Practices - Minibar, Ankara. In L. FRERS, & L. MEIER, Encountering Urban Places Visual and Material Performances in the City (pp. 63-81). Hampshire: Ashgate.
Bensaid, D. (2002). Marx for Our Times. London: Verso.
Brenner, N. (2013). Theses on urbanization. Public culture, 25(1), 85-114.
Brenner, N., & Schmid, C. (2014). The ‘urban age’in question. International journal of urban and regional research, 38(3), 731-755.
Castree, N. (2009). The spatio-temporality of capitalism. Time & Society, 18(1), 26-61.
Castree, N., & Gregory , D. (2006). Space as a Keyword. In D. Harvey, David Harvey: A Critical Reader (pp. 270-295). Oxford: Blackwell.
Chaturvedi, S., & Painter, J. (2007). Whose world, whose order? Spatiality, geopolitics and the limits of the world order concept. Cooperation and Conflict, 42(4), 375-395.
Crang, M. (2005). Time: Space. In P. Lcloke, & R. Johnston, Spaces Of Geographical Thought (pp. 199- 221). London: SAGE Publications.
Crang, M., & Thrif, N. (2000). Thinking Space. London: Routledge.
Cuthbert, A. R. (2007). Urban design: requiem for an era–review and critique of the last 50 years. Urban Design International, 12(4), 177-223.
Degnen, C. (2013). ‘Knowing’, absence, and presence: the spatial and temporal depth of relations. Environment and Planning D: Society and Space, 31(3), 554-570.
Deleuze, G., & Guattari, F. (1987). Deleuze, Gilles and Guattari, Felx ( 1987). A Thousand Plateaus Capitalism And Schizophrenia. Translation and Foreword by Brian Massumi. Minneapolis: University of Minesota Press.
Kitchin, R., & Thrift, N. (2009). International encyclopedia of human geography. Elsevier.
Frers, L., & Meier, L. (2017). Resistance in public spaces: Questions of distinction, duration, and expansion. space and culture, 20(2), 127-140.
Goonewardena, K. (2004). Urban space and political consciousness: a report on theory. Review of Radical Political Economics, 36(2), 155-176.
Goonewardena, K. (2005). The urban sensorium: Space, ideology and the aestheticization of politics. Antipode, 37(1), 46-71.
Harvey, D. (1989). The Condition of Postmodernity An Enquiry into the Origins of Cultural Change. Cambridge: BLACKWELL.
Heydebrand, W. (2003). The time dimension in Marxian social theory. Time & Society, 12(2-3), 147-188.
Hillier, B., & Hanson, J. (1984). The social logic of space. Cambridge University Press.
Horkheimer, M., & Adorno, T. (2002). Dialectic Of Enlightenment Philosophical Fragments Edited by Gunzelin Schmid Noerr Translated by Edmund Jephcott. Stanford: Stanford University Press.
Jameson, F. (1990). Cognitive Mapping. In C. Nelson, & L. Grossberg, Marxism and the Interpretation of Culture (pp. 347-60). Chicago: University of Illinois Press.
Jessop, B. (2006). Spatial Fixes, Temporal Fixes and Spatio-Temporal Fixes. In N. Castree, & D. Gregory, David Harvey: A critical reader (pp. 142-167). Oxford: Blackwell Publishing.
Jones, M. (2009). Phase space: geography, relational thinking, and beyond. Progress in Human Geography 33(4), 487–506.
Lefebvre, H. (1976). Reflections on the politics of space. Translated by Michael J. Enders. Antipode, 8(2), 30-37.
Lefebvre, H. (1991). The production of space, Translated by Donald Nicholson-Smith. Oxford and Cambridge: Blackwell.
Lefebvre, H. (2009). State, space, world: selected essays. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Löw, M. (2008). The constitution of space the structuration of spaces through the simultaneity of effect and perception. European Journal of Social Theory 11(1), 25-49.
Lynch, K. A. (1960). The image of the city. Cambridge: MIT Press.
Marcuse, P. (2009). From critical urban theory to the right to the city. City, 13(2-3), 185-197.
Massey, D. (1992). Politics and space/time. New Left Review vol. 196, 65-84.
Massey, D. (2005). For Space. London: SAGE.
McLoughlin, J. B. (1994). Centre or periphery? Town planning and spatial political economy. Environment and Planning A, 26(7), 1111-1122.
Merrifield, A. (2000). Henri lefebvre a socialist in space. In M. Crang, & N. Thrif, Thinking space (pp. 167-183). London: Routledge.
Paasi, A. (2003). Boundaries in a globalizing world. In K. Anderson, M. Domosh, S. Pile, & N. Thrift, Handbook of cultural geography (pp. 462-72). London: Sage.
Parr, H., Stevenson, O., Fyfe, N., & Woolnough, P. (2015). Living absence: the strange geographies of missing people. Environment and Planning D: Society and Space, 33(2), 191-208.
Pinder, D. (2002). In defence of utopian urbanism: imagining cities after the ‘end of utopia’. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 84(3‐4), 229-241.
Pinder, D. (2015). Reconstituting the possible: Lefebvre, utopia and the urban question. International Journal of Urban and Regional Research, 39(1), 28-45.
Raffestin, C. (2012). Space, territory, and territoriality. Environment and planning D: society and space, 30(1), 121-141.
Sassen, S. (2000). New frontiers facing urban sociology at the Millennium. The British journal of sociology, 51(1), 143-159.
Savage, M. (2000). Walter benjamins urban thought a critical analysis. In M. Crang, & N. Thrift, Thinking space (pp. 33-54). London: Routledge.
shields, r. (2013). Spatial questions cultural topologies and social spatialisations. London: Sage.
Simonsen, K. (2005). Bodies, sensations, space and time: The contribution from Henri Lefebvre. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 87(1), 1-14.
Smith, N. (2008). Uneven development. Athens: University of Georgia Press.
Smith, N. (2010). The revolutionary imperative. Antipode, 41, 50-65.
Tally Jr, R. T. (1996). Jameson’s project of cognitive mapping: A critical engagement. Social Cartography: Mapping Ways of Seeing Social and Educational Change, 399-416.
Thompson, E. P. (1967). Time, work-discipline, and industrial capitalism. Past & present, (38), 56-97.
Thrift, N. (2009). Space: the fundamental stuff of geography. In H. S. Nicholas J. Clifford, R. Stephen P., & G. Valentine, Key Concepts in geography (pp. 85- 97). London: Sage.
Wachsmuth, D. (2014). City as ideology: Reconciling the explosion of the city form with the tenacity of the city concept. Environment and Planning D: Society and Space, 32(1), 75-90.
Wilson, R. (2007). Theodor adorno. Abingdon: Routledge.
Yiftachel, O. (1998). Planning and social control: exploring the dark side. Journal of Planning Literature 12(4), 395-406. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,593 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,035 |
||