تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,108 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,240,889 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,898,405 |
نقشِ شاهدهای شعریِ فرهنگها در تصحیحِ بیتهایی از سنایی و مولوی | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 3، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، فروردین 1398، صفحه 47-61 اصل مقاله (629.34 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2019.11405.1312 | ||
نویسنده | ||
مجید منصوری* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان | ||
چکیده | ||
آوردنِ شاهدهای شعری، از سنّتهای ویژه در فرهنگنویسی فارسی به شمار میرود. این شاهدها با همۀ معایب؛ از بدخوانی و احتمال تصحیف تا واژهسازیهای ناروای فرهنگنویسان، میتوانند گهگاه مصححان را در تصحیح برخی متون یاری رسانند. البته چون ضبط بسیاری از این شاهدها خطاست، مصححان نیز در اکثر موارد چندان به آنها اهمیت ندادهاند، اما با توجه به اینکه فرهنگنویسان قدیم، احتمالاً نسخههایی نزدیکتر به روزگارِ تألیفِ آثارِ کهن در اختیار داشتهاند، از شاهدهای شعری این فرهنگهای لغت، همانند نسخهبدل میتوان استفاده کرد و در تصحیح متون از آنها بهره جُست. در این جُستار بر پایۀ برخی شاهدهای شعری سنایی و مولوی در فرهنگهای لغت و عموماً فرهنگ جهانگیری، پیشنهادهایی برای تصحیح این بیتها مطرح شدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
سنایی؛ مولوی؛ شاهد شعری؛ فرهنگ جهانگیری | ||
مراجع | ||
آملی، ش. 1381. نفائس الفنون فی عرائس العیون. تصحیح ا. میانجی. تهران: اسلامیه. إبن بیطار، ع. 1412. الجامع لمفردات الادویه و الأغذیه. بیروت: دارالکتب العلمیه. ــــــــــــــــــــــــ. 1989. تفسیر کتاب دیاسقوریدوس. تحقیق ابراهیم ابن مراد. بیروت: دارالغرب الإسلامی. اسدی طوسی، ا. 1365. لغت فرس. به تصحیح ف. مجتبایی و ع.ا. صادقی. تهران: خوارزمی. انجو شیرازی، م. 1359. فرهنگ جهانگیری. بهاهتمام ر. عفیفی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. انطاکی، د. بیتا. تذکرۀ داود انطاکی. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات. برهان تبریزی، م. 1376. برهان قاطع. بهاهتمام م. معین. تهران: امیرکبیر. تاریخ سیستان. 1314. به تصحیح ملکالشعراء بهار. تهران: موسسۀ خاور. تفضّلی، ا. 1345. «رازیجر یک لغت کهنۀ فارسی». نشریۀ زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز. (۷۹): 334- 338. تتوی مدنی،ع. بیتا. فرهنگ رشیدی. تصحیح م. عباسی. تهران: کتابفروشی تهران. حسندوست، م. 1393. فرهنگ ریشهشناختی فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. دهخدا، ع. 1363. امثال و حکم. تهران: چاپخانۀ سپهر. ــــــــــــــــــــــــ. 1376. «فرهنگ شعوری». نقل در مقدمۀ برهان قاطع. تهران: امیرکبیر. ــــــــــــــــــــــــ. 1377. لغتنامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران. رضایی باغبیدی، ح. 1375. «بررسی چند واژۀ دخیل هندی در شعر فارسی». نامۀ فرهنگستان. (8): 103- 116. زرینکوب، ع. 1341. «دربارۀ لغتنویسی و دشواریهای آن (۳)». یغما. (172): 346- 350. سنایی، م. 1329. حدیقهالحقیقه. تصحیح مدرس رضوص. تهران: چاپخانۀ سپهر. ــــــــــــــــــــــــ. 1336. دیوان. تصحیح مظاهر مصفا. تهران: امیرکبیر. ــــــــــــــــــــــــ. 1385. دیوان. بهاهتمام مدرس رضوی. تهران: سنایی. عقیلی خراسانی، م. 1380. مخزنالأدویه. تهران: باورداران. عقیلی علوی شیرازی، م. 1380. مخزنالدویه. تهران: باورداران. فضلاللهبن روزبهان. 1382. تاریخ عالمآرای یمینی. تصحیح م.ا. عشیق. تهران: میراث مکتوب. کیا، ص. 1348. تاج و تخت. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. مختاری غزنوی، ع. 1336. دیوان. تصحیح ر. همایونفرّخ. تهران: علیاکبر علمی. ــــــــــــــــــــــــ. 1382. دیوان. بهاهتمام ج. همایی. تهران: علمی و فرهنگی. مسعود سعد سلمان. 1390. دیوان. تصحیح م. مهیار. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. معین، م. 1376. مقدمۀ برهان قاطع. تهران: امیرکبیر. منشی، ن. 1383. ترجمۀ کلیله و دمنه. تصحیح م. مینوی طهرانی. تهران: امیرکبیر. منوچهری، ا. 1353. فرهنگ داروها و واژهنامههای دشوار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. مولوی، ج. 1386. کلیات شمس. براساس چاپ ب. فروزانفر. تهران: هرمس. ــــــــــــــــــــــــ. 1378. کلیات شمس. تصحیح ب. فروزانفر. تهران: امیرکبیر. ناصرخسرو قبادیانی، ا. 1384. دیوان، تصحیح م. مینوی و م. محقق، تهران: دانشگاه تهران. نقوی، ش. 1341. فرهنگنویسی فارسی در هند و پاکستان. تهران: ادارة کل نگارش وزارت فرهنگ. هدایت، ر. بیتا. فرهنگ انجمن آرای ناصری، تهران: کتابفروشی اسلامیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 824 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 572 |