تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,137,509 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,854,961 |
دیپلماسی انرژی در اسناد راهبردی سیاست خارجی ایران | ||
سیاست جهانی | ||
مقاله 9، دوره 7، شماره 4، اسفند 1397، صفحه 261-282 اصل مقاله (885.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/wp.1970.3477 | ||
نویسندگان | ||
نوشین طریقی1؛ ابوالقاسم طاهری* 2 | ||
1گروه روابط بینالملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق ، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران | ||
چکیده | ||
تدوین و تحکیم دیپلماسی انرژی به مثابۀ بخشی بنیادین از سیاست کلان خارجی، برای کشوری چون ایران که از ذخایر گستردۀ انرژی خام و توان تولید انواع انرژیهای راهبردی برخوردار است، ضرورتی اجتنابناپذیر محسوب میشود. ضرورتی که با شکلدهی به رفتار راهبردی ایران در عرصۀ مناسبات بینالمللی، میتواند و میباید بر افزایش سهم ایران از بازار جهانی اقتصاد تمرکز کند و مبنایی برای توسعۀ اقتصاد داخلی و تسهیل همکاریهای منطقهای و بینالمللی فراهم آورد. هرگونه ظرفیتسازی دیپلماتیک به منظور گسترش مبادلات تجاری و ارتقای قابلیتهای اقتصادی ایران نه تنها درآمدهای ملی کشور را افزایش میبخشد و روند توسعه اقتصاد ملی را شتابان میسازد، بلکه زمینۀ عبور از تهدیدات منطقهای و فرامنطقهای و پاسخگویی به محدودیتهای ژئوپلتیک را هموار مینماید. این مقاله بهمنظور شناسایی جایگاه دیپلماسی انرژی در اسناد راهبردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دهۀ 1380- 1390 و با بهرهگیری از رهیافت نظری وابستگی متقابل پیچیده، مروری تحلیلی بر حداقل سه سند بالادستی مرتبط با انرژی دارد تا مشخص سازد در دهۀ اشاره شده مفهوم و جایگاه دیپلماسی انرژی و مؤلفههای آن، در کانون سیاستگذاریها و راهبردسازیهای سیاست خارجی و مدیریت اقتصادی ایران قرار نداشته و بیتوجهی به ظرفیتهای پیدا و پنهان آن، بازماندگی از مسیر توسعه و قدرتیابی اقتصادی و سیاسی را به همراه داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
دیپلماسی انرژی؛ توسعه اقتصادی؛ اسناد راهبردی؛ سیاست خارجی؛ برنامه توسعه | ||
مراجع | ||
انتظاری، یعقوب و محجوب، حسن (1392)، «تحلیل توسعه اقتصاد دانش ایران بر اساس سند چشمانداز 1404»، راهبرد فرهنگ، شماره 24. بهجت، جودت (1392)، امنیت انرژی (رویکرد میانرشتهای)، ترجمه عسگر و رحمن قهرمانپور، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). پوراحمدی، حسین و ذوالفقاری، مهدی (1389)، «دیپلماسی انرژی: منافع و امنیت جمهوری اسلامی ایران»، مجموعه مقالات نفت و سیاست خارجی، به سفارش پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام. ثقفی عامری، ناصر (1373)، استراتژی و تحولات ژئوپلتیک پس از دوران جنگ سرد، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی. حامد، محمدصادق و حبیبی، منوچهر (1375)، تاریخ صنعت برق در ایران، تهران: انتشارات شرکت تحقیقات، آموزش و بهرهوری برق تهران (تاب نیرو). خاتمی، سیدمحمد (1379)، نامه ابلاغ و متن کامل قانون برنامه پنج ساله سوم توسعه جمهوری اسلامی ایران به سازمان برنامه و بودجه. سوواکل، بنجامین (1391)، مرجع امنیت انرژی، ترجمه علیرضا طیب، تهران: ابرار معاصر. صادقی، اکبر و دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال و آجیلی، هادی (1397)، «بایستههای دیپلماسی انرژی ایران در نظام اقتصاد سیاسی بینالملل»، فصلنامه مطالعات روابط بینالملل، سال یازدهم، شماره 43، صص 105-73. طریقی، نوشین (1390)، «گفتمانی که تحلیل رفت»، مهرنامه، شماره 18. عسگرخانی، ابومحمد (1390)، «الزامات عملیاتی و مفهومی تدوین دیپلماسی انرژی»، دیدگاهها و تحلیلها، شماره 3، تهران: موسسه مطالعات بینالمللی انرژی، مندرج در وبسایت دیپلماسی انرژی به نشانی اینترنتی: http://www.energydiplomacy.ir/ShowItem.aspx?Keys=g0G10
علیخانی، فرشاد (1390)، «منشور دیپلماسی انرژی جمهوری اسلامی ایران»، مجموعه مقالات همایش جهاد اقتصادی. لیلاز، سعید (1394)، «نقاهت طولانی، چشمانداز نجات اقتصاد ایران در میزگردی با حضور سعید لیلاز و علی میرزاخانی»، هفتهنامه تجارت فردا، سال چهارم، دوشنبه 16 شهریور. ملکی، عباس (1393)، سیاستگذاری انرژی، تهران: نشر نی. نوروزی، محمد (1391)، «چرا دیپلماسی انرژی ایران ضعیف است؟»، اندیشکده برهان، به نشانی: http://www.borhan.ir/NSite/FullStory/News/?Id=3529 واعظی، محمود (1389)، «دیپلماسی انرژی ایران و قدرتهای بزرگ در خلیجفارس»، مجموعه مقالات نفت و سیاست خارجی، به سفارش پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام. وزارت نفت (1361)، نفت، از آغاز تا به امروز، تهران: انتشارات وزارت نفت. یاری، احسان و رضایی، دانش (1396)، «دیپلماسی و امنیت انرژی جمهوری اسلامی ایران»، ماهنامه پژوهش ملل، دوره دوم، شماره 21. Clark, Ian (1997) Globalization and International Relations Theory, New York: Oxford University Press. Fesharaki, F. & Varzi, M. (2000) "Investment Opportunities Starting to Open up In Iran's Petroleum Sector", Oil & Gas Journal, No. 98. Fifield, A. (2008) "Shell and Repsol Drop Iran Gas Project", Financial Times, May 11. Forbes, A. (2007) "The Struggle to Market", Petroleum Economist, No. 74. Keohane, Robert O. & Joseph S. Nye (1998) “Power and Interdependence in the Information Age”, Foreign Affairs, Vol. 77. Seymour, I. (2000) "Kuwait's Upstream Oil Opening in the Context of Parallel Development Elsewhere", Middle East Economic Survey, No. 43. Shammas, P. (2001) "Iran: Review of Petroleum Developments and Assessments of the Oil and Gas Fields", Energy Exploration and Exploitation, pp207-260. Spindle, B. (2007) "Soaring Energy Use Puts Oil Squeeze on Iran", Wall Street Journal, February 20. United States Department of the Treasury (2009) "Iran: What You Need to Know about US Economic Sanctions", September 13. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,615 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,043 |