تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,112 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,245,980 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,899,753 |
کارکردهای «را» در برخی گویشهای فارسی خراسان | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6، مهر 1397، صفحه 113-126 اصل مقاله (718.59 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2019.10958.1296 | ||
نویسندگان | ||
شهلا شریفی* 1؛ نرجس بانو صبوری2 | ||
1دانشیار زبانشناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشیار زبانشناسی همگانی دانشگاه پیام نور، واحد تهران | ||
چکیده | ||
در این جستار بر آنایم کارکرد نشانۀ «را» را در برخی گویشهای فارسی خراسان بررسی کنیم. بررسی نقشهای این نشانه در گویشهای فارسی خراسان نشان داد که سرعت تغییرات در کارکردهای این نشانه در این گویشها نسبت به فارسی معیار کندتر بودهاست؛ برخی نقشهای این نشانه در دورههای اول و دوم فارسی نو، همچنان در برخی از این گویشها کاربرد دارد. این نقشها که بررسی و تحلیل خواهند شد، عبارتاند از کاربرد «را» بهعنوان حرف اضافه «به» همراه با گروه اسمی در نقش مفعول غیرمستقیمِ فعلهای پرکاربردی چون «گفتن» و «دادن» و ... که در فارسی معیار امروز بهکار نمیرود، کاربرد «را» با فعلهایی مانند «بد آمدن»، «خواب آمدن» و ... که در فارسی امروز با واژهبست ظاهر میشوند، و دیگر کاربرد «را» با گروه اسمی در نقش فاعل/ نهاد بهعنوان نشانهای که به لحاظ نحوی زائد است. | ||
کلیدواژهها | ||
نشانۀ «را»؛ گویشهای فارسی خراسان؛ فارسی نو؛ «را»ی زائد؛ فعلهای مرکب پیبستی | ||
مراجع | ||
احمدیگیوی، ح؛ انوری، ح. 1371. دستور زبان فارسی، تهران: فاطمی. اسدی، م. 1378. بررسی و توصیف گویش رقه، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. افضلنژاد، م. 1377. بررسی و توصیف گویش سده، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. امیرینژاد، م. 1375. بررسی و توصیف گویش خواف، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. انوری، ح. 1381. فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن. باباسالار، ا. 1392. «کاربردهای خاص را در برخی متون فارسی»، ادب فارسی، 3(1): 196-181. برونر، ک. 1373. نحو در ایرانی میانه غربی، ترجمۀ ر. بهزادی، تهران: بردار. بلعمی، ا. 1392. تاریخ بلعمی، تصحیح م.ت. بهار به کوشش م. پروین گنابادی، تهران: زوار. بیهقی، ا. 1381. تاریخ بیهقی، به کوشش خ. خطیب رهبر، تهران: مهتاب. بهار، م.ت. 1369. سبکشناسی، تهران: امیرکبیر. حبیبی درحی، م. 1394. بررسی و توصیف گویش درحی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. خطیب رهبر، خ. 1367. دستور زبان فارسی، تهران: سعدی. دستنویس م. او 29. 1378. آوانویسی و ترجمة متن از ک. مزداپور، تهران: آگه. دهخدا، ع.ا. 1377. لغتنامه، تهران: موسسۀ لغتنامۀ دهخدا. راسخ مهند، م. 1389. «واژهبستهای فارسی در کنار فعل»، پژوهشهای زبانشناسی، 2(2): 85-75. رضایتی کیشهخاله، م. 1383. « فعلهای مرکب ضمیری در زبان فارسی»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی مشهد، 37(1): 205-191. رقیبدوست، ش. 1366. نقش و تحول حروف اضافه و «را» در تاریخ زبان فارسی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. سعدی، م. 1368. گلستان، تصحیح و توضیح غ. یوسفی، تهران: خوارزمی. عطاری، م. 1379. بررسی و توصیف گویش طبس، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد. فردوسی، ا. 1391. شاهنامه، بهکوشش ج خالقی مطلق، تهران: دائرهالمعارف بزرگ اسلامی. کلباسی، ا. 1389. فرهنگ توصیفی گونههای زبانی ایران، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. مکنزی، د. ن. 1379. فرهنگ کوچک زبان پهلوی، ترجمۀ م. میرفخرایی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. خانلری [ناتل]، پ. 1372. دستور تاریخی زبان فارسی، تهران: توس. ــــــــــــــــ. 1382. تاریخ تاریخ زبان فارسی، تهران: فرهنگ نشر نو. ناصرخسرو. 1381. سفرنامه، تصحیح م. دبیرسیاقی، تهران: زوار. نجفی، ا. 1378. فرهنگ فارسی عامیانه، تهران: نیلوفر. Dabir Moghaddam, M. (1992). "On the (in)dependence of Syntax and Pragmatics, Evidence from the Postposition –ra in Persian", in Cooperating with written Texts: The Pragmatics and Comrehension of Written Texts, 549-576. New-York: Mouton de Gruyter. Durkin-Meisterernst, D. (2004). Dictionary of Manichean Middle Persian and Parthian, Belgium. Ganjavi, S. (2007). Dieect Objects in Persian, an Unpublished Dissetation, University of South California. Ghomeishi, J. (1996). Projection and Inflection : A study of Persian phrase Structure, ph. D. Dissertation, University of Toronto. Hawkins, J.A.(1983). Word Order Universals, New York: Academic Press. Hosseini Fatemi, M.(2013). The semantics of the Persian object marker, An unpublished MA thesis , Carleton University. Karimi, S. (1989). Aspects of Persian Syntax, Specifity and the Theory of Grammar, Ph. D. Dissertation, University of Washington. ـــــــــــــــــــــــ. (1990). "Obliqueness, Specificity and Discourse Functions", Linguistic Analysis, 20, 3/4, pp. 139-191. ـــــــــــــــــــــــ. (1999). "Specificity Effect: Evidence from Persian", Linguistic Review, 16, 125-141. ـــــــــــــــــــــــ. (2003). "Object Position, Specificity and Scrambling", in Word Order and Scrambling, Blackwell Publishing, pp. 91-125. Kent, R.G. (1953). Old Persian, New Heaven. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 829 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 595 |