تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 738 |
تعداد مقالات | 6,939 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,870,244 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,698,757 |
ارزیابی تحمل به خشکی در ارقام و لاینهای امیدبخش گندم نان تحت شرایط اقلیم گرم و خشک جنوب | ||
تحقیقات غلات | ||
مقاله 6، دوره 8، شماره 2، شهریور 1397، صفحه 209-225 اصل مقاله (354.59 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/c.2018.10434.1398 | ||
نویسندگان | ||
سیروس طهماسبی1؛ منوچهر دستفال2؛ حسن زالی* 1؛ مجید رجایی3 | ||
1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آمـوزش کشـاورزی و منـابع طبیعـی اسـتان فـارس، سـازمان تحقیقـات، آمـوزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران | ||
2مربی پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آمـوزش کشـاورزی و منـابع طبیعـی اسـتان فـارس، سـازمان تحقیقـات، آمـوزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران | ||
3استادیار پژوهش، بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات و آمـوزش کشـاورزی و منـابع طبیعـی اسـتان فـارس، سـازمان تحقیقـات، آمـوزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران | ||
چکیده | ||
بهمنظور بررسی تحمل به خشکی ژنوتیپهای گندم نان، نوزده رقم تجاری بههمراه نه لاین امیدبخش در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب (فارس) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار و به مدت دو سال زراعی (95-1394 و 96-1395) تحت شرایط بدون تنش (آبیاری معمول) و تنش خشکی (قطع آبیاری در مرحله گلدهی) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سیزده شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل (TOL)، متوسط تولید (MP)، میانگین هندسی عملکرد (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل غیرزیستی (ATI)، شاخص درصد حساسیت به تنش (SSPI)، شاخص تولید غیرتنش- تنش (SNPI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، درصد کاهش عملکرد (R%) و شاخص عملکرد (YI) بر مبنای عملکرد تحت شرایط بدونتنش (Yp) و تنش خشکی (Ys) ارزیابی شدند. همچنین شاخص انتخاب ژنوتیپ ایدهآل (SIIG) بر مبنای تمام شاخصهای تحمل به خشکی محاسبه شد. نتایج گروهبندی این شاخصها بر مبنای تجزیه به مولفههای اصلی، آنها را در سه گروه قرار داد و شاخصهای گروه دو یعنی HM، GMP و STI بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه تحت هر دو شرایط تنش (Ys) و بدونتنش (Yp) نشان دادند. بر اساس شاخص SIIG، ژنوتیپهای S-92-13 و بهاران با بیشترین مقدار SIIG (بهترتیب 709/0 و 701/0) متحملترین ژنوتیپها به تنش خشکی و ژنوتیپ نارین با کمترین مقدار SIIG (324/0) حساسترین ژنوتیپها به تنش خشکی بودند. نمودار سه بعدی حاصل از تجزیه به مولفههای اصلی نیز نشان داد که ژنوتیپهای G5 (سیروان)، G22 (S-91-15) و G27 (M-92-20) با عملکرد بالاتر از متوسط کل در هر دو شرایط بدونتنش و تنش خشکی و نیز مقدار SIIG بالا جزء متحملترین ژنوتیپها به تنش خشکی بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان از شاخص SIIG بهعنوان یک روش مناسب برای شناسایی ژنوتیپهای متحمل به خشکی با کمک شاخصهای دیگر تحمل به خشکی استفاده کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل (SIIG)؛ تجزیه به مولفه های اصلی؛ نمودار سه بعدی | ||
مراجع | ||
Amiri-Oghan, H., Moghaddam, M., Ahmadi, M.R. and Davari, S. J. 2004. Gene action and heritability of drought stress tolerance indices in rapeseed (Brassica napus). Iranian Journal of Agriccultural Science 35(1): 73-83. (In Persian with English Abstract).##Askar, M., Yazdansepas, A. and Amini. A. 2011. Evaluation of winter and facultative bread wheat genotypes under irrigated and post-anthesis drought stress conditions.Seed and Plant Improvement Journal 26 (1): 313-329.(In Persian with English Abstract).##Betran, F.J., Beck, D., Banziger, M. and Edmeades, G.O. 2003. Genetic analysis of inbred and hybrid grain yield under stress and non-stress environments in tropical maize. Crop Science 43: 807-817.##Blum, A. 1988. Plant breeding for stress environments. CRC Press, Boca Raton, FL.##Bouslama, M. and Schapaugh, W.T. 1984. Stress tolerance in soybean. Part 1: Evaluation of three screening techniques for heat and drought tolerance. Crop Science 24: 933-937.##Ceccarelli, S. and Grando, S. 1991.Selection environment and environmental sensitivity in barley. Euphytica 57: 157-167.##Falahi, H.A., Alat Jafarbay, J. and Seydi, F. 2012.Evaluation of drought tolerance in durum wheat genotypes using drought tolerance indices. Seed and Plant Improvement Journal 27(1): 15-22.(In Persian with English Abstract).##Choukan, R., Taherkhani, T., Ghannadha, M.R. and Khodarahmi, M. 2006. Evaluation of drought tolerance in grain maize inbred lines using drought tolerance indices. Iranian Journal of Agricultural Science 8 (1): 79-89. (In Persian with English Abstract).##Farshadfar, E. and Elyasi, P. 2012. Screening quantitative indicators of drought tolerance in bread wheat (Triticum aestivum L.) landraces. European Journal of Experimental Biology 2 (3):577-584.##Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing plant stress tolerance. In: Kuo C. G.(Ed.). Adaptation of food crops to temperature and water stress. Shanhua: Asian Vegetable Research and Development Center, Taiwan. Publication No. 93-410. pp: 257-270.##Fischer, R.A. and Maurer, R. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. Part 1: Grain yield response. Australian Journal of Agricultural Research 29: 897-912.##Fischer, R.A. and Wood, T. 1979. Drought resistance in spring wheat cultivars ІІІ. Yield association with morphological traits. Australian Journal of Agricultural Research 30: 1001-1020.##Ganjeali, A., Porsa, H. and Bagheri, A. 2011. Assessment of Iranian chickpea (Cicer arietinum L.) germplasms for drought tolerance. Agricultural Water Management 98: 1477-1484.##Gavuzzi, P., Rizza, F., Palumbo, M., Campaline, R.G., Ricciardi, G.L. and Borghi, B. 1997. Evaluation of field and laboratory of drought and heat stress in winter cereals. Canadian Journal of Plant Science 77: 523-531.##Jasemi, S. Sh., Naghipour, F., Sanjani, S., Esfandiyari, E., Khorsand, H. and Najafian, G. 2017. Evaluation of quality properties of four wheat (Triticum aestivum L.) cultivars in wheat producing provinces of Iran. Iranian Journal of Crop Sciences 19(2): 102-115. (In Persian with English Abstract).##Mohammadi, M., Karimizadeh, R. and Abdipour, M. 2011. Evaluation of drought tolerance in bread wheat genotypes under dryland and supplemental irrigation conditions. Australian Journal of Crop Science 5(4):487-493.##Mohammadnia, Sh., Asghari, A., Sofalian, O., Mohammaddoust Chamanabad, H., Karimizadeh, R. and Shokouhian, A.A. 2016. Evaluation of durum wheat lines using drought stress indices. Journal of Crop Breeding 8 (4): 11-23. (In Persian with English Abstract).##Mohseni, M., Mortazavian, S.M.M., Ramshini, H. A. and Foghi, B. 2015. Evaluation of drought tolerance in some wheat genotypes based on selection indices. Iranian Journal of Field Crops Research 13(3): 524-542. (In Persian with English Abstract).##Mondal, S., Singh, R.P., Mason, E.R., Huerta-Espino, J., Autrique, E. and Joshi, A.K. 2016. Grain yield, adaptation and progress in breeding for early-maturing and heat-tolerant wheat lines in South Asia.Field Crops Research 192: 78-85.##Moosavi, S.S., Yazdi Samadi, B., Naghavi, M.R., Zali, A.A., Dashti, H. and Pourshahbazi, A. 2008. Introduction of new indices to identify relative drought tolerance and resistance in wheat genotypes. DESERT 12: 165-178.##Moradi, F., Esmaeilzadeh Moghaddam, M. and Zali, H. 2015. Production and remobilization of soluble carbohydrates in wheat. ResearchAchievements for Field and Horticulture Crops 4 (2):141-162.##Naderi, A., Akbari Moghaddam, H. and Mahmoodi, K. 2014. Evaluation of bread wheat genotypes for terminal drought stress tolerance in south-warm regions of Iran. Seed and Plant Improvement Journal 29(3): 6101-616. (In Persian with English Abstract).##Naeemi, M., Akbari, Gh.A., Shirani-Rad, A.H., Modares Sanavi, S.A.M., Sadat-Noori, S.A. and Jabari, H. 2008. Evaluation of drought tolerance in different canola cultivars based on stress evaluation indices in terminal growth duration. European Journal of Cancer Prevention 1(3): 83-98.##Nickhah, H.R., Naghavi, M.R., Mohammadi, V.A. and Soltanloo, H. 2015. Physiological and agronomic traits related to drought tolerance in barley recombinant inbred line population (Arigashar × Igri). Seed and Plant Improvement Journal 30(1): 821-840. (In Persian with English Abstract).##Lucas, H. 2013. An international vision for wheat improvement. Wheat initiative report, May 2013. Available at: http://www.wheatinitiative.org.##Rajaram, S. and Van Ginkle, M. 2001. Mexico, 50 years of international wheatbreeding. In: Bonjean, A.P. and Angus, W.J. (Eds.). The world wheat book: A history of wheat breeding. Lavoisier Publishing, Paris, France. pp: 579-604.##Rathjen, A.J. 1994. The biological basis of genotype-environment interaction: Its definition and management. In: Proceedings of the Seventh Assembly of the Wheat Breeding Society of Australia, Adelaide, Australia.##Richards, R.A. 1978. Genetic analysis of drought stress response in rapeseed (Brassica campestris and B. napus). I: Assessment of environments for maximum selection response in grain yield. Euphytica 27: 609-615.##Rosielle, A.A. and Hamblin, J. 1981. Theoretical aspects of selection for yield in stress and non-stress environment. Crop Science 21: 943-946.##Shahmoradi, Sh. and Zahravi, M. 2016. Evaluation of drought tolerance in barley (Hordeum vulgare L.) germplasm from warm and dry climates of Iran. Seed and Plant Improvement Journal 32(2): 181-200. (In Persian with English Abstract).##Siosemardeh, A., Ahmadi, A., Poustini, K. and Mohammadi, V. 2006. Evaluation of drought resistance indices under various environmental conditions. Field Crops Research 98: 222-229.##Talebi, R., Fayaz, F. and Naji, A. M. 2009. Effective selection criteria for assessing drought stress tolerance in durum wheat. General and Applied Plant Physiology 35(1-2): 64-74.##Yousofi, M. and Rezaei, A.M. 2008. Assessment of drought tolerance in different breeding lines of wheat (Triticum aestivum L.). Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 42(11): 113-122. (In Persian with English Abstract).##Zali, H., Sofalian, O., Hasanloo, T., Asghari, A. and Hoseini, S.M. 2015.Appraising of drought tolerance relying on stability analysis indices in canola genotypes simultaneously, using selection index of ideal genotype (SIIG) technique: Introduction of new method. Biological Forum-An International Journal 7(2): 703-711.##Zali, H., Sofalian, O., Hasanloo, T., Asghari, A. and Zeinalabedini, M. 2016. Appropriate strategies for selection of drought tolerant genotypes in canola. Journal of Crop Breeding 78 (20): 77-90. (In Persian with English Abstract).##Zivcak, M., Brestic, M., Balatova, Z., Drevenakova, P., Olsovska, K., Kalaji, H.M., Yang, X. and Allakhverdiev, S.I. 2013. Photosynthetic electron transport and specific photoprotective responses in wheat leaves under drought stress. Photosynthesis Research 117 (1-3): 529-546. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,222 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 830 |