تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,149,485 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,857,470 |
بررسی نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در تحقق شهر تابآور (مطالعه موردی: شهر اهواز) | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 1، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 5، اسفند 1397، صفحه 1-18 اصل مقاله (850.1 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2019.12195.1162 | ||
نویسندگان | ||
سعید ملکی* 1؛ محمود آروین2؛ شهرام بذرافکن3 | ||
1استاد گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهیدچمران اهواز ، اهواز، ایران | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس،تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مسائلی همچون رشد روزافزون جمعیت شهری، شهری شدن جوامع، جهانیشدن و ضرورت پاسخگویی و شهروندمداری، مدیران و تصمیم گیران را به سوی بهرهگیری از روشهای مطلوب در زمینه مدیریت شهری سوق داده است؛ یکی از روشهای مطرح در این زمینه حکمروایی مطلوب شهری است. رویکرد حکمروایی خوب شهری از طرف سازمانهای بینالمللی جهت کاهش فقر و افزایش کیفیت زندگی بویژه در شهرهای درحالتوسعه ارائه شده است. همچنین بهرهگیری از رویکرد حکمروایی خوب شهری، شهرهای پایدار، امن، زیست پذیر و تاب آور به ارمغان میآورد. هدف این پژوهش ارزیابی نقش حکمروایی خوب شهری بر تابآوری شهری در اهواز میباشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و ازنظر گردآوری دادهها جز پژوهشهای توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش از 36 سؤال برای متغیر حکمروایی خوب شهری (مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیتپذیری و پاسخگویی) و تابآوری شهری (اقتصادی، اجتماعی، نهادی – مدیریتی و زیرساختی –کالبدی) استفادهشده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی ، مدیران و کارشناسان آشنا به موضوع پژوهش در شهر اهواز میباشند که با استفاده از نمونهگیری هدفمند40 نفر بهعنوان نمونه انتخاب گردید. یافتههای پژوهش نشان میدهند در شهر اهواز شاخصهای مشارکت، عدالت محوری، توافق و اجماع محوری، کارایی و اثربخشی، قانونمندی، شفافیت، مسئولیتپذیری و پاسخگویی که انعکاسدهنده حکمروایی خوب شهری میباشند بر ابعاد تابآوری شهری تأثیر بالایی (ضریب تأثیر 69/0) دارند. بنابراین بهبود شاخصهای حکمروایی خوب شهری در شهر اهواز منجر به افزایش تابآوری شهر و شهروندان میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
حکمروایی خوب شهری؛ تابآوری شهری؛ شهر پایدار؛ شهر اهواز؛ آموس گرافیک | ||
مراجع | ||
احدنژاد، محسن، جعفری، مینا .(۱۳۹۶). بررسی اثرات حکمروایی خوب در افزایش کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: کوی اندیشه شهر زنجان)، اولین همایش اندیشهها و فناوریهای نوین در علوم جغرافیایی، زنجان، گروه جغرافیای دانشگاه زنجان. ارغان، عباس، سادات همایونی، پانته آ، ولوجردی، نگار. (1395). تبیین نقش حکمروایی خوب شهری در مدیریت مطلوب زمین، چهارمین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری، (صص 17-1). تهران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی اکبری، نعمتالله، حقشناس، مرضیه. (1392). بررسی عملکرد شهرداری در چهارچوب حکمرانی خوب شهری (مناطق چهاردهگانه اصفهان)، پنجمین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری،(صص20-1). مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد آروین، محمود، پوراحمد، احمد، زنگنه شهرکی، سعید. (1395). سنجش الگوی پراکنده رویی و شناسایی حوزه های عمل توسعه درونی شهر(نمونه موردی : شهر اهواز). هفت حصار، 1(1)، 62-45. تقوایی، مسعود، صفرآبادی، اعظم . (1390). نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری مطالعه موردی شهر کرمانشاه. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 1(4)، 52-35. حاتمی نژاد، حسین، بذرافکن، شهرام، آروین، محمود. (1396). تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب پذیری مسکن شهری در برابر زلزله، مجله مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی. 3(40) ، 617-599. حاتمی نژاد، حسین، شریفزاده، ابراهیم، شیخی، عبدالله. (1394). ارزیابی حکمروایی خوب در پایداری محلههای شهری پیرانشهر. شهر پایدار، 2(2)، 126-105. حاتمی نژاد، حسین، فرهادی خواه، حسین، آروین، محمود، رحیم پور، نگار. (1396). بررسی ابعاد موثر بر تاب آوری شهری با استفاده از مدل ساختاری(نمونه موردی: شهر اهواز). دانش پیشگیری و مدیریت بحران، 7(1)، 65-35. حمدی, سمانه و الهام دربان رضایی .(۱۳۹۴). پایداری و تاب آوری شهری: دو روی یک سکه، سومین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار، (صص11-1). همدان. حمیدی، اکبر، لیلا محمدی کاظمآبادی و رقیه قاسمی .(۱۳۹۴). بررسی و ارزیابی تأثیر حکمروایی شایسته در توسعه پایدار شهری مطالعه موردی: شهر سردرود، سومین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری، (صص13-1). تهران، دبیرخانه دائمی کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری، دانشگاه شهید بهشتی. رضوی زاده، الهام. (۱۳۹۵). بررسی تأثیر حکمروایی خوب شهری بر کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: شهر مرند)، سومین کنفرانس علمی پژوهشی افق های نوین در علوم جغرافیا و برنامه ریزی معماری و شهرسازی ایران،(صص10-1). تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین رمضانی, ناصر و امین ابراهیمی دهکردی. (۱۳۹۲). توسعه پایدار شهری مستلزم ارتقا تاب آوری جامعه (نگرشی جامعه شناسانه بر تاب آوری در حیطه شهری، اولین همایش بین المللی و چهارمین همایش ملی عمران شهری، (صص10-1).سنندج. رهنمایی، محمدتقی، کشاورز، مهناز. (1389). بررسی الگوی حکمروایی خوب و نقش دولت در مدیریت و ادارهی امور شهرها در ایران. جغرافیا و برنامهریزی منطقهای، 1(1)، 55-23. زاهدی، شمسالدین. (1386). توسعهی پایدار. تهران: سمت. سجادی، ژیلا، یارمرادی، کیومرث، کانونی، رضا، حیدری، مرتضی. (1396). نقش حکمروایی شایسته در ارتقا کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان، مطالعه موردی: محله باغ فردوس منطقه یک شهر تهران. پژوهش های بوم شناسی شهری، 8(1) 1، 108-95. سردارنیا، خلیل اله. (1391). شاخصهای حکمرانی خوب شهری در چهارچوب نظریه سیستمی. در مجموعه مقالات نخستین همایش علمی حکمروایی خوب شهری. تهران. سعیدی، عباس و همکاران. (1388). دانشنامه مدیریت شهری و روستایی. تهران: انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور. شریف زادگان، محمدحسین، قانونی، حسین. (1396). تحلیل رابطه حکمروایی خوب کشورها و کیفیت زندگی شهرها. رفاه اجتماعی، 17(66)، 221-185. شکوهی، محمداجزاء، مومنی، میترا. (1392). بررسی میزان آگاهی شهروندان از خدمات رسانی شهرداری و تاثیر آن بر مشارکت در محله هاشمیه شهر مشهد، اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار، (صص12-1). انجمن محیط زیست کومش، دانشگاه صنعت هوایی. شماعی، علی، ولی زاده، الهام، صادقی، سمیه. (1395). نقش حکمروایی خوب شهری بر درآمدهای پایدار شهرداریها مورد مطالعه: منطقه 19 شهرداری تهران، اولین کنفرانس ملی علوم جغرافیا، (صص 19-1). اردبیل، موسسه حامیان زیست اندیش محیط آرمانی. صالحی، اسماعیل و همکاران .(1390). بررسی میزان تابآوری محیطی با استفاده از مدل شبکه علیت، محیطشناسی، 37(59)، 112-99. عبداللهی، مجید. (1394). تابآوری شهری در برابر حوادث؛ رویکردی نوین در مدیریت بحران، پایگاه اطلاعرسانی و سازمان پیشگیری مدیریت بحران شهر تهران. علیزاده، کتایون، روشنایی، حامد. (1396). نقش حکمروایی خوب در برندسازی شهری (مطالعه موردی: شاندیز). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 4(1)، 137-115. کشتکار، لیلا. (1393). واکاوی، شاخصهای محیطی-کالبدی مؤثر در وقوع جرم در شهر اهواز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: محدوده کلانتریهای 15 و 16). پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه شهید چمران،170 صفحه. کمانرودی کجوری، موسی، بیگدلی، موسی. (1393). بررسی تطبیقی قوانین و برنامههای توسعه شهری با اصول حکمروایی خوب مطالعه موردی: برنامههای توسعه شهری تهران. مطالعات شهری، 11، 50-39. مبارکی، امید، لالهپور، منیژه و افضلی گروه، زهرا.(1394). بررسی وضعیت مناطق چهارگانه شهر کرمان به لحاظ برخورداری از مؤلفهها و شاخصهای تابآوری، مطالعات نواحی شهری، 2(4)، 139-154. محمدنژاد، علی، قربانی سپهر، آرش، شمس پویا، محمدکاظم، لشگری، علی اصغر. (1394). تحلیل نقش حکمروایی خوب شهری در توسعه پایدار گردشگری مورد پژوهی: شهر تهران، چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. (صص 25-1). اصفهان، شرکت توسعه سازان گردشگری اصفهان محمدی ده چشمه، مصطفی، فیروزی، محمدعلی، سعیدی، جعفر. (1394). ارزیابی شاخصهای ناپایداری زیستمحیطی در کلانشهر اهواز، محیطشناسی، 41(2)2، 464-447. مرادی، غلامرضا. (1393). نقشپذیری حکمروایی خوب شهری در پایداری شهر، کنفرانس ملی معماری و منظر شهر پایدار، (صص 12-1) . شهد، موسسه بین المللی مطالعات معماری و شهرسازی مهراز شهر. موذن، سهراب. (1391). ارزیابی الگوی مدیریت محلات مبتنی بر شاخصهای حکمروایی مطلوب شهری موردمطالعه: محله اوین تهران. پایاننامه دور کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، استاد راهنما، ابوالفضل مشکینی، 193 صفحه. میدری احمد، خیرخواهان جعفر. (1380). حکمرانی خوب بنیان توسعه، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ص 8. نقیبی رکنی، نرگس. (1390). بررسی وضعیت مبلمان شهری رود کنار کارون در شهر اهواز. پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز،160 صفحه. نوبری، نازک، رحیمی، محمد. (1389). حکمرانی خوب یک ضرورت تردیدناپذیر. دانش شهر، 11، 48-1. Abdrabo, M. A, & Hassaan, M. A. (2015). An integrated framework for urban resilience to climate change–Case study: Sea level rise impacts on the Nile Delta coastal urban areas. Urban Climate, 14, 554-565.
Batty, M. (2008). The size, scale, and shape of cities. Science, 319(5864), 769-771.
Blanes, J. P. (2008). Key governance principles underpinning urban sustainable development planning and management. WIT Transactions on Ecology and the Environment, 117, 55-65.
Carmin, J., Anguelovski, I., & Roberts, D. (2012). Urban climate adaptation in the global south planning in an emerging policy domain. Journal of Planning Education and Research, 32(1), 18-32.
Cutter, S. L., Burton, C. G., & Emrich, C. T. (2010). Disaster resilience indicators for benchmarking baseline conditions. Journal of Homeland Security and Emergency Management, 7(1).
Devaney, L. (2016). Good governance? Perceptions of accountability, transparency and effectiveness in Irish food risk governance. Food Policy, 62, 1-10.
Devas, N., Amis, P., Beall, J., Grant, U., Mitlin, D., Rakodi, C., & Satterthwaite, D. (2001). Urban governance and poverty: lessons from a study of ten cities in the South. University of Birmingham, International Development Department.
Dickson, E. (2012). Urban risk assessments: understanding disaster and climate risk in cities. World Bank Publications.
Dollarhide, C. T., Mayes, R. D., Dogan, S., Aras, Y., Edwards, K., Oehrtman, J. P., & Clevenger, A. (2018). Social Justice and Resilience for African American Male Counselor Educators: A Phenomenological Study. Counselor Education and Supervision, 57(1), 2-17.
Godschalk, D. R. (2003). Urban hazard mitigation: creating resilient cities. Natural hazards review, 4(3), 136-143.
Hosseini, S., Barker, K., & Ramirez-Marquez, J. E. (2016). A review of definitions and measures of system resilience. Reliability Engineering & System Safety, 145, 47-61.
Huq, S.; Reid, H.; Lankao-Romero, P. and Satterthwaite, D. (2007b) ‘Building Climate Change Resilience in Urban Areas and among Urban Populations in Lowand Middle-income Nations’, draft paper prepared for Rockefeller Foundation
Institutional assessment of CLUVA cities. (2012). The common report. CLUVA. delivrable5:3.
Jabareen, Y. (2013). Planning the resilient city: Concepts and strategies for coping with climate change and environmental risk. Cities, 31, 220-229.
Jabareen, Y. (2013). Planning the resilient city: Concepts and strategies for coping with climate change and environmental risk. Cities, 31, 220-229.
Kashef, M. (2008). Architects and planners approaches to urban form and design in the Toronto region: A comparative analysis. Geoforum, 39(1), 414-437.
Kaufmann, D.; Leutier, F. and Mastruzzi, M. (2005) Governance and the City: An Empirical Exploration into Global Determinants of Urban Performance, Policy Research Working Paper 3712, Washington: World Bank
Kauko, T. (2012). An institutional analysis of property development, good governance and urban sustainability. European Planning Studies, 20(12), 2053-2071.
Kevin, N. H., & Feng, L. J. (2016). Urban Governance Indicators and Quality of Life in Congo: Case study of Brazzaville. Journal of Studies in Social Sciences, 15(2).
Koroso, N. H., Van der Molen, P., Tuladhar, A. M., & Zevenbergen, J. A. (2013). Does the Chinese market for urban land use rights meet good governance principles? Land use policy, 30(1), 417-426.
Leichenko, R. (2011). Climate change and urban resilience. Current opinion in environmental sustainability, 3(3), 164-168
Lewis, D., & Mioch, J. (2005). Urban vulnerability and good governance. Journal of contingencies and crisis management, 13(2), 50-53.
Lie Demmers, J., & Fernandez, A. E. (2004). 1 Good Governance and democracy in a world of neoliberal regimes. Good Governance in the Era of Global Neoliberalism: Conflict and Depolarization in Latin America, Eastern Europe, Asia, and Africa, 47, 1.
Meerow, S., Newell, J. P., & Stults, M. (2016). Defining urban resilience: A review. Landscape and urban planning, 147, 38-49.
Müller, B. (2011). Urban and regional resilience–A new catchword or a consistent concept for research and practice? German Annual of Spatial Research and Policy 2010, Springer: 1-13.
Rochas, C., Kuzņecova, T., & Romagnoli, F. (2015). The concept of the system resilience within the infrastructure dimension: application to a Latvian case. Journal of Cleaner Production, 88, 358-368.
Romero-Lankao, P., Gnatz, D. M., Wilhelmi, O., & Hayden, M. (2016). Urban sustainability and resilience: from theory to practice. Sustainability, 8(12), 1224.
Smit, W. (2016). Urban governance and urban food systems in Africa: Examining the linkages. Cities, 58, 80-86.
Solecki, W., Leichenko, R., & O’Brien, K. (2011). Climate change adaptation strategies and disaster risk reduction in cities: connections, contentions, and synergies. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3(3), 135-141.
Tyler, S., & Moench, M. (2012). A framework for urban climate resilience. Climate and Development, 4(4), 311-326.
UN/ISDR., (2005). Hyogo framework for 2005-2015: Building the resilience of the nations and communities to disasters. www.unisdr.org/wcdr/intergover/ official - docs/ Hyogoframework action-English .pdf, accessed, January 04. Retrieved from: https://www.unisdr.org/we/inform/publications/1037
Haus, M., & Klausen, J. E. (2004, July). Urban leadership and community involvement: ingredients for good governance? Findings from the PLUS project. In City Futures Conference, Chicago.
Badach, J, & Dymnicka, M. (2017, October). Concept of ‘Good Urban Governance’and Its Application in Sustainable Urban Planning. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 245, No. 8, p. 082017). IOP Publishing. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,217 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,896 |