پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,112 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,246,718 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,900,151 |
بازخوانی پیوستار ریخت‌شناسیک پهنه‌مبنا در روند تکوین فُرم محیط انسان‌ساخت شهر ایرانی - ترسیم برش‌عرضی شیراز معاصر | ||
| دانش شهرسازی | ||
| مقاله 7، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3، شهریور 1397، صفحه 95-113 اصل مقاله (1.22 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2019.10212.1073 | ||
| نویسندگان | ||
| سهند لطفی* 1؛ مهسا شعله2؛ طناز تبریزی3 | ||
| 1استادیار، بخش شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| 2استادیار، بخش شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| چکیده | ||
| گسترش نامتوازن، و درهم‌تنیدگی عناصر و پهنه‌های ناهمگون، یکی از اصلی‌ترین عوامل بروز آشفتگی و گسست در فُرم و پیوستار ریخت‌شناسیک شهرهاست. ارتباط میان شهر به مثابه بارزترین جلوه محیط انسان‌ساخت با پس زمینه طبیعی اش، طی تاریخ تکوین شهرهای ایرانی، همواره نمایانگر نوعی هماهنگی بوده است. سرشت تکامل شهر، وجود یک هسته آغازین و سازمان یابی واحدهای مشخص فضایی-کالبدی پیرامون آن را نشان می دهد. در این ترکیب، مقطع عرضی شهر به نحوی شکل می گیرد که بیشترین تراکم در مرکز نمود می‌یابد، و با گذار تدریجی به پیرامون، از فشردگی بافت کاسته می گردد. این روند تا رسیدن به آستانه پیوند محیط کالبدی و پس زمینه طبیعی ادامه یافته، و مرز باروها و حصارهای تاریخی شهر، به نوعی ورود به عرصه طبیعی را نمایان می‌سازد. این پژوهش آزمونی است در انطباق‌پذیری روش برش‌عرضی با تأکید بر وجه فرآیندی این روش و بومی‌سازی آن در شرایط شهری شیراز، به نحوی که پهنه های متفاوت بر پایه شناخت همه جانبه ویژگی‌های آن‌ها و با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی از یکدیگر متمایز می شوند. در این مقاله با تکیه بر ادبیات شکل گرفته مبتنی بر لزوم تبعیت از نظمی منتج از سرشت تکوین شهرها، به ترسیم و تحلیل برش عرضی شهر شیراز پرداخته شده است. ضرورت ترسیم و ارائه این برش عرضی زمانی نمایان تر می گردد که نتایج نشان می دهند، روند دگرگونی و رشد شهر، مسیری بسیار متفاوت از پیوستار و نظم ریخت‌شناسیک شهر تاریخی را پیموده است. بر این اساس، برونداد پژوهش، ارائه برش‌عرضی شهر و تعیین پهنه‌های شش‌گانه و خاص ریخت‌شناسیک شیراز است. نتیجه پژوهش، تدارک بستر استفاده از ضوابط مبتنی بر فرم محیط انسان‌ساخت، در هریک از این پهنه‌ها با هدف پرهیز از منطقه‌بندی‌های رایج است. اقدامی که تأثیر به سزایی بر ایجاد نظم دوباره، و برقراری تعادل میان بستر طبیعی و محیط انسان‌ساخت خواهدداشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برش‌عرضی؛ محیط انسان‌ساخت؛ پهنه‌های ریخت‌شناسیک؛ شیراز | ||
| مراجع | ||
|
اخوت، هانیه، الماسی‌فر، نینا و بمانیان، محمدرضا. (1389). معماری و شهرسازی سنتی در کشورهای اسلامی. تهران: نشر هله. اردلان، نادر و بختیار، لاله. (1380). حس وحدت. ترجمه حمید شاهرخ، اصفهان: نشر خاک. بذرگر، محمدرضا. (1382). شهرسازی و ساخت اصلی شهر. شیراز: کوشامهر. بور، والتر (1376). شهر و مسئله تشخّص. ترجمه مهرناز مولوی، مجله آبادی، 22، 28-33. پیرنیا، محمدکریم. (1347). سبک‌شناسی معماری ایران. باستان‌شناسی و هنر ایران، 1، 43-54. تاورنیه، ژان باتیست. (1362). سفرنامه تاورنیه. ترجمه حمید ارباب شیرانی، چاپ دوم، تهران: نشر نیلوفر. توسلی، محمود. (1376). قواعد و معیارهای طراحی فضاهای شهری. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. دلاواله، پیترو. (1370). سفرنامه پیترو دلاواله. ترجمه شجاع‌الدین شفا، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی. دهخدا، علی اکبر. (1373). لغت نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. رهنمایی، محمد تقی. (1386). گردشگری شهری. تهران: سازمان شهرداری‌ها. شاردن، ژان. (1362). سفرنامه شاردن. ترجمه اقبال یغمایی، جلد دوم تا چهارم، تهران: نشر توس. عمید، حسن (1359). فرهنگ فارسی عمید، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. فیضی، محسن و اسدپور، علی. (1392). تحلیل منظر کلان تاریخی براساس ترسیم های جهان گردان خارجی. باغ نظر، 24، 3-12. میرمقتدایی، مهتا. (1383). معیارهای شناخت و ارزیابی هویت کالبدی شهرها، نشریه هنرهای زیبا، 19، 29-38. مهریار، محمد، فتح الله یف، شامیل و قدیری، بهرام.(1378). اسناد تصویری شهرهای ایرانی دوره قاجاریه. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه). همایون، غلامعلی (1383). اسناد مصوّر اروپاییان از ایران. چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. Ahmed, C. F., & Sekar, S. P. (2013). Three-dimensional (3D) volumetric analysis as a tool for urban planning: a case study of Chennai (pp. 731–742). Presented at the THE SUSTAINABLE CITY 2013, Putrajaya, Malaysia. https://doi.org/10.2495/SC130621
AICP, E. T. (2009). Design by the Rules: The Historical Underpinnings of Form-Based Codes. Journal of the American Planning Association, 75(2), 144–160.https://doi.org/10.1080/01944360802686662
Arntz, K. and University of Central England in Birmingham (2002). Building regulation and the shaping of urban form in Germany. Birmingham: University of Central England, School of Planning and Housing.
Ben-Joseph, E. (2005). The code of the city: Standards and the hidden language of place-making, Cambridge: MIT Press.
Bohl, Charles C., and Plater-Zyberk, E. (2006). Building Community across the Rural-to-Urban Transect [The Transect]. Places 18(1), 4-17.
Borys, H., Talen, E., and Lambert, M. (2017). Form-Based Codes? You’re not alone. Retrieved January 18, 2018, from http://www.placemakers.com/how-we-teach/codes-study/
Burdette, J. T. (2004). Form-based codes: A cure for the cancer called Euclidean zoning?, Doctoral dissertation, Virginia Tech.
Carmona, M., Health, T., and Tiesdell, S. (2003). Public Places, Urban Spaces. London: Routledge.
Carmona, M., Marshall, S., & Stevens, Q. (2006). Design codes: their use and potential. Progress in Planning, 65(4), 209–289. https://doi.org/10.1016/j.progress.2006.03.008
Daniels, T. and Daniels, K. (2015). The Environmental Planning Handbook for Sustainable Communities and Regions. Chicago: APA Planners Press.
Duany, A. (2002). Introduction to the Special Issue: The Transect. Journal of Urban Design, 7(3), 251–260. https://doi.org/10.1080/1357480022000039321
Duany, A. and Plater-Zyberk, E. (2000). The Lexicon of New Urbanism, DPZ & Co.
Duany, A. Sorlein, S. and William, W (2008). Smart Code Version 9 and Manual. New Urban News Publications.
Form-Based Codes Institute at Smart Growth America (2017). Practical Idealism: FBCs as the Framework for Building Sustainable Places, Retrieved January 20, 2018, from https://formbasedcodes.org/articles/practical-idealism-fbcs-framework-building-sustainable-places/
Garde, A. (2018). Form-Based Codes for Downtown Redevelopment: Insights from Southern California. Journal of Planning Education and Research, 38(2), 198–210.
Larkham, P. J. (2001). Regulation and the Shaping of Urban Form in the UK, University of Central England, School of Planning and Housing.
Larkham, Peter J. (1998). Urban Morphology and Typology in the United Kingdom. In Typological Process and Design Theory. Attilio Petruccioli (ed). Cambridge, Massachusetts: Aga Khan Program for Islamic Architecture.
Moudon, Anne. (1997). Urban morphology as an emerging interdisciplinary field, Urban Morphology, 1, 3-10.
Pierce, N. (2003). Zoning: Ready to be Reformed? (Feb 2, 2003), available at http://www.postwritersgroup.conVarchives/peir0127.htm
Scheer, B. C. (2004). The radial street as a timeline. Suburban Form: An International Perspective, 102.
Schnabel, M. A., Zhang, Y., & Aydin, S. (2017). Using Parametric Modelling in Form-based Code Design for High-dense Cities. Procedia Engineering, 180, 1379–1387. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2017.04.301
Steuteville, R. (2015). Form-based coding: Are we there yet? Retrieved from http://bettercities.net/news-opinion/blogs/robert-steuteville/21778/form-based-coding-are-we-there-yet
Talen, E. (2002). Help for Urban Planning: The Transect Strategy. Journal of Urban Design, 7(3), 293–312. https://doi.org/10.1080/1357480022000039349
Talen, E. (2009). Design by the rules: The historical underpinnings of form-based codes, Journal of the American Planning Association, 75(2), 144-160.
Talen, E. (2012). City rules how regulations affect urban form. Washington, D.C.: Island Press.
Talen, E. (2013). Zoning For and Against Sprawl: The Case for Form-Based Codes. Journal of Urban Design, 18(2), 175–200. https://doi.org/10.1080/13574809.2013.772883
Yin, R. K. (2014). Case study research: Design and methods. Thousand Oaks: Sage Publications. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 968 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,623 |
||