تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 743 |
تعداد مقالات | 7,073 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,149,584 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,857,556 |
سطوح حس مکان در فضاهای شهری (نمونه موردی : میدان امام خمینی و امام حسین شهر تهران) | ||
دانش شهرسازی | ||
مقاله 4، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3، شهریور 1397، صفحه 47-63 اصل مقاله (689.6 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2018.10448.1091 | ||
نویسندگان | ||
الهام ضابطیان* 1؛ رضا خیرالدین2 | ||
1دکتری شهرسازی، پژوهشکده نظر، تهران و پژوهشگر مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران | ||
2دانشیار، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
وجود حس مکان در یک فضای شهری یکی از پیششرطهای پایداری آن است. تاکنون نمونه مطالعات صورت گرفته در زمینة حس مکان در فضای شهری، بهصورت کلی و کیفی بوده و بین سطوح مختلف حس مکان با شاخصهای سنجش متفاوت، تمایزی قائل نشدهاند. حتی مطالعات نظریه سطحبندی هفتگانه شامای نیز بهصورت کیفی بوده و شاخصهای مربوط به هر سطح را مشخص نکرده است. لذا نحوة سنجش سطوح حس مکان بدعت اصلی این مقاله بهشمار میرود. در این پژوهش سعی شده است بهعنوان مدخلی برای ورود به این موضوع، بهصورت روشمند به سنجش سطوح حس مکان در یک فضای شهری پرداخته شود. بسط مفهوم حس مکان در فضاهای شهری و مفهومسازی آن درقالب یک مدل تجربی سنجش حس مکان و سنجش سطوح مختلف آن برپایه نظریه حس مکان شامای، از اهداف کلیدی این پژوهش هستند. پرسش اصلی پژوهش عبارتستاز: «فعالیتها چه تاثیری بر حس مکان افراد در فضاهای عمومی شهری دارند؟ »روش تحقیق نیز درابتدا شامل مطالعات اسنادی بوده که نتایج آن درقالب جدولی تفصیلی آورده شدهاست. سپس مدل تجربی پژوهش با روش مفهومسازی استخراج گردیده و با روش دلفی و به کمک مشورت خبرگان، تدقیق شدهاست. در مرحله بعد با استفادهاز روش استقرایی و قیاسی و مطالعات پیمایشی در دو فضای شهری منتخب در تهران (میدان امامحسین و امامخمینی)، پرسشنامهای متناظر با هریک از بخشهای مدل تجربی مذکور، تنظیم شده و بین 400 نفر از شهروندان حاضر در دو فضای نمونه تکمیل و بهکمک نرمافزار SPSS تحلیل شدهاست. سطحبندی حس مکان بااستفاده از آزمون آماری بتا صورت گرفته است. همچنین از طریق آزمون همبستگی مشخص شده که با افزایش جاذبه و بهویژه تنوع فعالیتها و همچنین حرکت از فعالیتهای اجباری به انتخابی و بهویژه اجتماعی، میزان حس مکان افزایش مییابد. در نهایت راهبردهایی درجهت ارتقای میزان حس مکان در فضاهای شهری براساس نتایج مباحث مذکور، ارائه شدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
حس مکان؛ حس تعلق مکان؛ حس دلبستگی مکان؛ فضای شهری | ||
مراجع | ||
تیبالدز، فرانسیس،(1383). شهرسازی شهروندگرا؛ ارتقای عرصه های همگانی در شهرها و محیط های شهری. ترجمه محمد احمدی نژاد، اصفهان: نشر خاک. کاشانیجو، خشایار. (1389). بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری. نشریه هویت شهر، 6. صص 95-106. Bonaiuto M, Aiello, A, Perugini, M.,Bonnes M. & Ercolani A.P.(1999). Multidimensional Perception of Residential Environment Quality and Neighbourhood Attachment in The Urban Environment, Journal of Environmental Psychology, 19(4), 331-352. Bonnes, M. & Secchiaroli, G. (1995). Environmental Psychology: A Psychosocial Introduction. London: Sage. Carmona, Mathew (2010) Public Places, Urban Spaces. Architectural press, Elsevier, Oxford. Chawla, Louise (1992). Childhood place attachments. In I. AI man & S. Low (Eds.), Place Attachment (pp. 63-86). New York: Plenum Press. Cohen, Y.S. & Shinar, A. (1985). Neighbourhoods and Friendship Networks. Chicago: The University of Chicago. Dovey, K. (1999). Framing places: Mediating power in bui form. London: Routledge. Ellaway, A, & Macintyre, S. (1996). Does where you live predict health related behaviours?: A case study in Glasgow.Health Bulletin, 54, 443-446. Fried, M. (1963). Grieving for a lost home. In L. J. Duhl (Ed.), The urban condition: People and policy in the metropolis (pp. 124–152.) New York: Simon & Schuster. Hay, R. (1998). Sense of place in developmental context, Journal of Environmental Psychology, 18(1), 5-29. Hu Gehl mmon, D. M. (1992). Community Attachment: Local Sentiment and Sense of Place. In Irwin Altman & Setha M. Low (Eds.), Place Attachment (pp. 253-278). New York/ London: Plenum Press. Low, M. & Altman, I. (1992). Place attachment: a conceptual inquiry, In Low, S.M. and Altman, I. (Eds.), Place Attachment (pp. 1-12). New York: Plenum Press. Marcus, C.C. (1992). Environmental memories. In Low, S.M. and Altman, I. (Eds.), Place Attachment, New York: Plenum Press. Mazumdar, S., & Mazumdar, S. (2004). Religion and place attachment: A study of sacred places. Journal of environmental psychology, 24(3), 385-397. Newell, P.B. (1997). A Cross-Cultural Examination of Favorite Places, Environment and behavior, 29 (4), 495-514. Relph, Edward (1976). Place and placelessness. London: pionnt. Riley, Robert B. (1992). Attachment to the Ordinary Landscape. In I. Altman and S. M. Low (Eds), Place Attachment, New York: Plenum Press. Scannell, L., & Gifford, R. (2010). Defining place attachment: A tripartite organizing framework. Journal of Environmental Psychology, 30 (1),1–10. Shamai, Shmuel (1991). Sense of place: An empirical measurement. Geoforum, 22(3), 347-358. Stedman, R.C. (2003).Is it really just a social construction? The construction of the physical environment to sense of place. Society & Natural Resources, 16(8), 671-685. Rohe, W.M. & Stegman, M.A. (1994).The Impact of Home Ownership on the Social and Political Involvement of Low-income People. Urban Affairs, 30(1), 152-172. Tuan, Yi-Fu (1974). Topophilia: a study of environmental perception, attitudes, and values, Englewood Cliffs: Prentiss-Hall. Ujang, N. (2012). Place attachment and continuity of urban place identity. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 49, 156-167. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,039 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,189 |