پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 748 |
| تعداد مقالات | 7,112 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,246,754 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,900,182 |
بررسی جایگاه «طراحی شهری» در قوانین شهرسازی ایران (تحلیل محتوای مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران از سال 1343 تا 1395 ه.ش.) | ||
| دانش شهرسازی | ||
| مقاله 2، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3، شهریور 1397، صفحه 19-32 اصل مقاله (660.12 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2018.10220.1074 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم روستا* 1؛ محمود قاسم پور2 | ||
| 1استادیار، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| چکیده | ||
| در چند دهة اخیر، مقاله‌ها و کتاب‌های علمی متعددی در باب مبانی نظری «طراحی شهری» نوشته و منتشر شده است. اما در واقعیت، هنوز «کیفیت فضاهای شهری» بهعنوان مهم‌ترین دغدغه این دانش و حرفه، در بسیاری از شهرهای دنیا و بهطور خاص در کشور ما نمود عینی خود را نیافته است. عملیاتی کردن دانش «طراحی شهری»، به کمک تدوین و تنظیم چهارچوب‌ها، الزامات و شاخص‌های آن در متون قانونی کشور، بهعنوان اسناد بالادست و برنامه‌های هدایت توسعه، امکان‌پذیر می‌شود. این نوشتار بهمنظور بررسی جایگاه «طراحی شهری» در قوانین شهرسازی ایران، به تحلیل محتوای مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در فاصله زمانی سال‌های 1347 تا 1395 ه.ش. پرداخته است. با این هدف، یافتن مهم‌ترین «موضوعات» و «موضع»های طراحی شهری که در مصوبات شورا مورد اشاره یا تأکید قرار گرفته، مد نظر بوده است. به این منظور پس از مطالعه دقیق متن مصوبات در بازه زمانی یادشده، با رویکرد تفسیری- تحلیلی و به کمک روش تحلیل محتوای کیفی، مصوبات موضوعات مرتبط با طراحی شهری پرداخته شده بود، استخراج گردید و سپس محتوای مرتبط با طراحی شهری، در این 87 مصوبه مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که در سهم اندک توجه به طراحی شهری در مصوبات این شورا (کمتر از 5 درصد)، بیشترین تأکید بر موضوعات «طراحی پهنه‌ها و محورها با هدف توسعه گردشگری» و «توجه به بافت‌ها و بناهای تاریخی» با 7.48 درصد و «طراحی منظر شهری» با 6.95 درصد بوده است. در میان موضع‌ها نیز پهنه‌های اطراف «بناهای تاریخی و یادبود» با 19.81 درصد و «بافت‌های تاریخی» با 16.03 درصد بیشتر از سایر مواضع شهری در مصوبات شورا مورد توجه بوده است. این بررسی در مجموع، سهم اندک توجه به «طراحی شهری» و «اسناد موضعی – موضوعی» وابسته به آن را در میان مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران نشان می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طراحی شهری؛ اسناد هدایت؛ تحلیل محتوا | ||
| مراجع | ||
|
بحرینی، سیدحسین و امین‌زاده، بهناز (1385). طراحی شهری در ایران؛ نگرشی نو. نشریه علمی- پژوهشی هنرهای زیبا، 26، 13- 26. بنکدار، احمد، قرایی، فریبا و ناصر برک‌پور.(1391). بررسی تطبیقی جایگاه اسناد طراحی شهری در نظام برنامه‌ریزی ایران و انگلستان. نشریه علمی – پژوهشی نامه معماری و شهرسازی، 4 (8)، 147- 167. بهزادفر، مصطفی. (1381). مفهوم طراحی شهری و انگاره‌های قطعیت‌گرا، فصلنامه مدیریت شهری. 3 (9)، 16-27. پاکزاد، جهانشاه. (1381). کیفیت محیط شهری، مطالبه معوقه شهروندان. فصلنامه مدیریت شهری، 3 (9)، 6-15. ذکاوت، کامران. (1381). طراحی شهری و تأکیدهای محتوایی در نظام هدایت. فصلنامه مدیریت شهری، 3 (9)، 28-43. سلطانی آزاد، فرهاد. (1381). طراحی شهری و جایگاه آن در سلسله‌مراتب طرح‌های توسعه شهری. فصلنامه مدیریت شهری، 3 (9)، 44- 53. عباس‌زادگان، مصطفی، بهزادفر، مصطفی و نینا الوندی‌پور. (1392). کاربست سیاست‌های طراحی محور در فرآیند چارچوب توسعه اجتماعات محلی. نشریه انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 6، ، 49 – 59. کوآن، رابرت، 1385، اسناد هدایت طراحی شهری. ترجمه گورش گلکار و سولماز حسینیون. تهران: انتشارت اسلیمی. گلکار، کورش. (1386). طراحی شهری در عمل؛ الگویی برای هدایت و کنترل چندسطحی در طراحی شهری. فصلنامه آبادی، 21. 30 – 37. گلکار، کورش. (1387). کند و کاوی در تعریف طراحی شهری. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. گلکار، کورش. (1388). طراحی شهری سیاست‌گذار و طراحی شهری طرح‌ریز؛ الگوهای عملیاتی برای تدوین ابزارهای هدایت و کنترل در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی صفه، 46، 51- 66. لنگ، جان. (1387). طراحی شهری؛ گونه‌شناسی، رویه‌ها و طرح‌ها. ترجمه سید حسین بحرینی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. وطن‌خواهی، محسن و اقوامی مقدم، عارف. (1393). مجموعه مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (از بدو تأسیس تا پایان سال 1392). تهران: انتشارات آزادپیما. Bacon, E.N. (1963). Urban Design as a Force in Comprehensive Planning. Journal of The American Planning Association, 29 (1), 2-8.
Carmona, M. (1996) Controlling Urban Design, Part1: A Possible Renaissance. Journal of Urban Design, (1)
Carmona, M. Punter, J. & Chapman, D. (2002). From Design Policy to Design Quality; The Treatment of Design in Community Strategies, Local Development Frameworks and Action Plans. London: Thomas Telford Ltd.
Carmona, M., Heath, T., Oc, T. & Tiesdell, S. (2003). Public Places - Urban Space: The Dimensions of Urban Design. The Architectural Press: Oxford.
Cowan, R. (2005). The Dictionary of Urbanism. Tisbury: Streetwise Press.
DETR & CABE. (2000).By Design, Urban Design in the Planning System: Towards Better Practice. London: Thomas Telford.
Punter, J. & Carmona, M. (1997). Design Dimension of Planning Theory, Content and Best Practice for Design Policies. London: Taylor & Francis Pub.
Punter, J. (1999) Design Guidelines in American Cities; A Review of Design Policies and Guidance in Five West Coast Cities. Liverpool: Liverpool University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,696 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,958 |
||