تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,122 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,275,073 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,910,668 |
برآورد ترکیب پذیری ارقام محلی و اصلاح شده برنج از طریق تجزیه لاین × تستر | ||
تحقیقات غلات | ||
مقاله 5، دوره 6، شماره 1، خرداد 1395، صفحه 57-64 اصل مقاله (147.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
غفار کیانی* 1؛ عباس حاجیپور2 | ||
1استادیار، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
2کارشناس ارشد، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، ساری، ایران | ||
چکیده | ||
لاین × تستر یکی از روشهای بیومتریک مفید جهت تجزیه و تحلیل ژنتیکی صفات کمی بهمنظور تعیین ترکیبپذیری والدین و وراثتپذیری صفات و انتخاب بهترین روش اصلاحی برای جمعیت مورد نظر است. در این تحقیق، تلاقی بین سه رقم هاشمی، نعمت و جلودار به عنوان لاینهای پدری با دو رقم سنگجو و دیلمانی به عنوان پایه مادری (تستر) انجام شد. نتاج حاصل به همراه والدین (در مجموع 11 تیمار شامل پنج والد و شش تلاقی) در سال بعد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری طبرستان مطالعه و صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد کل دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، طول و عرض دانه و نسبت طول به عرض دانه اندازهگیری شدند. تجزیه واریانس دادهها، تفاوت بین ژنوتیپها را برای تمامی صفات مورد مطالعه معنیدار نشان داد. بررسی ترکیبپذیری عمومی لاینهای مورد مطالعه نشان داد که رقم هاشمی بهترین ترکیبشونده عمومی برای کاهش ارتفاع بوته بود، اما از نظر اجزای عملکرد دانه مانند تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد کل دانه و وزن هزار دانه نیز ترکیبپذیری عمومی منفی و معنیدار داشت که موجب کاهش ارزش نتاج شد. رقم نعمت دارای ترکیبپذیری عمومی مثبت و معنیدار برای تمامی صفات و بهترین ترکیبشونده عمومی برای تعداد پنجه، تعداد کل دانه و طول دانه بود. رقم جلودار نیز ترکیبشونده عمومی خوبی برای افزایش صفات طول خوشه و وزن هزار دانه و بهترین ترکیبشونده عمومی برای کاهش عرض دانه بود. بررسی ترکیبپذیری خصوصی تلاقیها نیز نشان داد که به غیر از نعمت × سنگجو و نعمت × دیلمانی که به ترتیب ترکیبپذیری خصوصی معنیدار جهت افزایش و کاهش طول دانه داشتند، ترکیبپذیری خصوصی سایر تلاقیها معنیدار نبود. برآورد اجزای واریانس ژنتیکی نیز نشان داد که به غیر از صفت طول دانه که در آن سهم واریانس غیرافزایشی بیشتر از واریانس افزایشی بود، در سایر صفات مطالعه شده واریانس افزایشی نقش اصلی را داشت. به این ترتیب، به نظر میرسد که برای اصلاح طول دانه در این جمعیت تولید هیبرید میتواند روش بهتری باشد، ولی برای سایر صفات مورد نظر روشهای مبتنی بر گزینش مفید خواهند بود. | ||
کلیدواژهها | ||
اثر ژن؛ تولید هیبرید؛ عملکرد و اجزای عملکرد دانه؛ گزینش | ||
مراجع | ||
Ahangar, L., Ranjbar, G.A. and Norouzi, M. 2009. Estimation of gene effects and combining ability of yield and yield components in rice through diallele cross. Iranian Journal of Agricultural Sciences 40 (4): 143-149. (In Persian with English Abstract).#Bagheri, N. A., and Babaeian Jelodar, N. A. 2010. Heterosis and combining ability analysis for yield and related traits in hybrid rice. International Journal of Biology 2 (2): 222-231.#De la Vega, A. J. and Chapman, S. C. 2006. Multivariate analysis to display interactions between environment and general or specific combining ability in hybrid crops. Crop Science 46: 957-967.#Farshadfar, E. 2000. Application of quantitative genetics in plant breeding. University of Razi Press. 528 p. (In Persian).#Ghorbanipour, A. and Rabiei, B. 2011. Genetic analysis of physical and chemical characteristics associated with grain quality in rice. Iranian Journal of Field Crop Science 42 (2): 339-347. (In Persian with English Abstract).#Jayasudha, S. and Sharma, D. 2009. Combining ability and gene action analysis for yield and its components in rice (Oryza sativa L.). Journal of Rice Research 2: 105-110.#Kempthorne, O. 1975. An introduction to genetic statistics. John Wiley and Nordskoy. Inc. London, Chapman and Hall, Ltd.#Mohamad Salehi, M., Vejdani, P. and Tarang, A. 1998. Combining ability of rice varieties using diallele method. Proceeding of the 5th Iranian Congress of Agronomy and Plant Breeding. (In Persian).#Montazeri, Z., Babaeian Jelodar, N. A. and Bagheri, N. A. 2014. Genetic dissection of some important agronomic traits in rice using line×tester method. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research 2 (1): 181-191.#Nematzadeh, G., Arefi, H. A., Amani, R. and Mani, R. 1997. Rlease of a new variety of rice namely "Nemat" with superiority in yield and quality. Iranian Journal of Agricultural Sciences 28 (4): 79-86. (In Persian with English Abstract).#Nematzadeh, G., Davanloo, M., Mani, R. and Yazdani, M. 2000. Determination of combining ability and gene effects in rice varieties using diallele method. Proceeding of the 6th Iranian Congress of Agronomy and Plant Breeding. (In Persian).#Rahimi, M., Rabiei, B., Samizadeh, H. and Kafighasemi, A. 2010. Combining ability and heterosis in rice (Oryza sativa L.) cultivars. Journal of Agricultural Sciences and Technology 12: 223-231.#Sadeghi, M., Samizadeh, H. and Allahgholipour, M. 2009. Study of combining ability in rice lines and varieties using diallele analysis. Iranian Journal of Agricultural Sciences 41 (1): 131-139. (In Persian with English Abstract).#Saidaiah, P., Sudheer Kumar S. and Ramesha, M. S. 2010. Combining ability studies for development of new hybrids in rice. Journal of Agricultural Science 2 (2): 225-233.#Saleem, M. Y. 2008. Genetic analysis of basmati rice (Oryza sativa L.). Ph. D. Dissertation. Bahauddin Zakariya University, Multan, Pakistan.#Sanghera, G. S. and Hussain, W. 2012. Heterosis and combining ability estimates using line × tester analysis to develop rice hybrids for temperate conditions. Notulae Scientia Biologicae 4 (3): 131-142.#Singh, R. K. and Chaudhary, B. D. 1979. Biometrical methods in quantitative genetic analysis. Kalyani Publishers, New Delhi, India.#Singh, S., Sahu, P. K., Sharma, D., Sahu, H. and Sao, F. C. 2014. Studies on combining ability to develop medium slender and aromatic short grain rice hybrids. International Journal of Current Agricultural Research 3 (12): 89-96.#Tiwari, D. K., Pandey, P., Giri, S. P. and Dwived, J. L. 2011. Prediction of gene action, heterosis and combining ability to identify superior rice hybrids. International Journal of Botany 7: 126-144.#Thakare, I. S., Patel, A. L. and Mehta, A. M. 2013. Line × tester analysis using CMS system in rice (Oryza sativa L.). The Bioscan 8 (4): 1379-1381.#Virmani, S. S., Sun, Z. X., Mou, T. M., Jauhar Ali, A. and Mao, C. X. 2003. Two-line hybrid rice breeding manual. Los Baños (Philippines): International Rice Research Institute. 88p.#Vive, K. and Giridharan, S. 1995. General combining ability for kernel traits in rice. International Rice Research Notes 20 (1).#Xu, W. and Virmani, S. S. 2000. Prediction of hybrid performance in rice. International Rice Research Notes 25 (3). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,568 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,012 |