تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 766 |
تعداد مقالات | 7,260 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,623,971 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,094,028 |
معرفی سرودههایی از شاخة ادبیات شفاهی ایران: سهخشتیهای کُرمانجی | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 7، دوره 1، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 113-131 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نویسنده | ||
اسماعیل علیپور* | ||
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
چکیده | ||
در این مقاله، سرودههایی متعلق به خانوادة ادبیات شفاهی ایران از منظر برونمتنی و درونمتنی معرفی میشود. سهخشتیهای کرمانجی، سرودههایی سهمصراعیاند که سابقة آنها به ادبیات دورة پیشااسلامی میرسد اما هنوز در شاخة ادبیات شفاهی منطقة خراسان سروده و خوانده میشوند. در زبان کرمانجی، سهخشتیها را عمدتاً به آواز میخوانند و همین امر سبب افزودن پارههایی بر اصل سه مصراع میشود. این پارهها بیشتر کارکرد موسیقایی دارد و غالباً برای سازگارشدن سهخشتیها با دستگاههای موسیقایی به آنها افزوده میشود اما غیر از این، کارکرد معنایی ـ عاطفی هم دارند. ما پس از بررسی 304 سهخشتی، آنها را از جهت موسیقایی و زمینة معنایی ـ عاطفی بررسی خواهیم کرد. ضمن اینکه پیش از آن نشان میدهیم رابطة این سرودهها با ادبیات دورة پیشااسلامی چگونه است. در بخش پیشینة تحقیق و وجه تسمیة این قالب نیز نشان خواهیم داد که چه تحقیقاتی در این مورد تاکنون انجام شدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات شفاهی؛ فولکلور؛ زبان کرمانجی؛ سهخشتی؛ ادبیات عهد پیشااسلامی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
ابنسینا، ا. ح. ع. 1405. الشفاءالمنطق، تحقیق و مقدمه ع. بدوی. قم: منشورات مکتبة آیةالله العظمیالمرعشیالنجفی. اذکائی، پ. 1375. باباطاهرنامه (هفده گفتار و گزینه اشعار)، تهران: توس. انجوی شیرازی، ج. 1351. فرهنگ جهانگیری، به کوشش ر. عفیفی. مشهد: دانشگاه فردوسی. بلو، ژ. و و. باراک. 1387. دستور زبان کرمانجی، ترجمۀ ع. بلخکانلو. بیجا: بینا، (چاپ به زبان اصلی 1999م.). بویس، م. و ه. جرج فارمر. 1368. دو گفتار دربارة خنیاگری و موسیقی ایران، ترجمة ب. باشی. تهران: آگاه. بهار، م. ت. 1351. بهار و ادب فارسی: مجموعۀ یکصد مقاله از ملکالشعرا بهار، ج1، به کوشش م. گلبن. تهران: فرانکلین. توحّدی، ک. 1359. حرکت تاریخی کرد به خراسان در دفاع از استقلال ایران، مشهد: بینا. ــــــــــــــــ.. 1374. ترانههای کرمانجی خراسان (302 ترانۀ هشتهجایی)، مشهد: واقفی. حسینپور، ا. 1389. آسمان بی مرز است، بجنورد: جهانی. خالقی مطلق، ج. 1357. «مطالعات حماسی، حماسهسرای باستان». سیمرغ، (5): 3- 27، تهران: بنیاد شاهنامهشناسی. رازی. ش. ق. 1360. المعجم فی معاییر اشعارالعجم، تصحیح م. قزوینی. تهران: زوار. روشان، ح. 1389. چیکسای، ویراستة گ. شادکام. مشهد: شاملو. رضایی باغبیدی، ح. 1391. «اوزان شعر ایران باستان». در خرد بر سر جان، به کوشش م. ج. یاحقی و دیگران، تهران: سخن.493-522. زرقانی، س. م. 1390. تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی، تهران: سخن ــــــــــــــــ.. 1391. بوطیقای کلاسیک، تهران: سخن. سپاهی لائین، ع. ر. 1376. «سهخشتی، شعر ویژۀ کرمانجها». شهر، 4 (21): 158-163. سنندجی، ش. 1366. تحفة ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان، تهران: امیرکبیر. سیدیزاده، س. ا. 1390. جلوههای عشق در سهخشتی کردهای خراسان. در www.bojnord1400.blogfa.com آخرین بهروزرسانی 10/ 1391. صادقی، ع. ا. 1379. یادنامة احمد تفضّلی، تهران: سخن. طبیبزاده، ا. 1389. «بررسی تطبیقی وزنهای کمّی و تکیهای ـ هجایی در فارسی و گیلکی». ادبپژوهی، (11): 7-30. ــــــــــــــــ. .1391. «مقایسۀ اقوال ایزدیها با کلامات یارسان در پرتو برخی سرودههای ایرانی غربی». ادب پژوهی، (20): 53-74. ــــــــــــــــ.. 1392. «بررسی تاریخی وزن در فهلویات». زبانها و گویشهای ایرانی، (3): 59-89. طوسی، م. م. 1325. معیارالاشعار، تصحیح مدرّس رضوی. تهران: دانشگاه تهران. ـــــــــــــــ.. 1355. اساسالاقتباس، تصحیح مدرّس رضوی. تهران: دانشگاه تهران. ضیامجیدی، ل. و ا. طبیبزاده. 1390. «بررسی وزن اشعار عامیانۀ فارسی براساس نظریۀ وزنی». ادب پژوهی، (16): 59-79. عنصرالمعالی، ک. 1364. قابوسنامه، به اهتمام و تصحیح غ. ح. یوسفی. تهران: علمی و فرهنگی. مراغی، ع. 1366. جامعالالحان، به اهتمام ت. بینش. تهران: مؤسسة تحقیقات فرهنگی. مهرو، س. 1389. شعر گرمانجی در موسیقی مقامی گرمانجی خراسان، بجنورد: جهانی. خانلری، پ. ن. 1327. تحقیق انتقادی در عروض فارسی و چگونگی تحوّل اوزان غزل، تهران: دانشگاه تهران. نظامی عروضی سمرقندی، ا. 1909. چهارمقاله. به کوشش م. قزوینی. لیدن: بریل. Henning, W. B. 1977. Selected paper. Vol.2, Acta Iranica 15, Leiden. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,332 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,147 |