تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 755 |
تعداد مقالات | 7,144 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,301,791 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,921,127 |
ارزیابی صفات فیزیولوژیک، فنولوژیک و مورفولوژیک مرتبط با تحمل به خشکی در گندم نان (Triticum aestivum L.) | ||
تحقیقات غلات | ||
مقاله 3، دوره 5، شماره 4، دی 1394، صفحه 327-340 اصل مقاله (261.73 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
لیلا زارعی* 1؛ عزت اله فرشادفر2؛ رضا حق پرست3؛ رحمان رجبی3؛ مریم محمدی سراب بادیه4 | ||
1استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
2استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
3محقق معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه | ||
4دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه | ||
چکیده | ||
این تحقیق به منظور شناسایی ژنوتیپهای متحمل به خشکی بر اساس برخی از صفات مهم مورفولوژیک، فنولوژیک و فیزیولوژیک و شاخصهای تحمل به خشکی در گندم نان اجرا شد. بیست ژنوتیپ گندم نان در دو آزمایش مزرعهای تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در معاونت موسسه تحقیقات دیم سرارود کرمانشاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد دانه در سنبله، طول گردن سنبله، طول سنبله، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد روز تا ظهور سنبله، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، عملکرد دانه، مساحت برگ پرچم، محتوای آب نسبی برگ، غلظت کلروفیلهای a، b و کل، محتوای پرولین، میزان آب نگهداری شده در برگهای بریده، پایداری غشاء سلولی و پتانسیل آب برگ بودند. علاوه بر این صفات، شاخصهای تحمل به خشکی نیز بر اساس عملکرد دانه در دو شرایط رطوبتی محاسبه شدند. نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی معنیداری بین ژنوتیپهای مطالعه شده برای اصلاح تحمل به خشکی وجود دارد. نتایج حاصل از ارزیابی شاخص عملکرد (YI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، بهرهوری متوسط (MP)، میانگین هندسی بهرهوری (GMP)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص تحمل به تنش (STI) و شاخص حساسیت به تنش (SSI)، ژنوتیپهای نسبتاً یکسانی را به عنوان ژنوتیپهای متحمل به خشکی شناسایی کردند، اما با توجه به همبستگی بالا و معنیدار بین شاخصهای MP، GMP، STI و HMP با عملکرد دانه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی، این شاخصها جهت دستیابی به ژنوتیپهای با عملکرد بالا در هر دو شرایط مناسب بودند. بر این اساس، ژنوتیپهای 72YRRGP، T179، T189، 914GB، MARAGHEH(1379-80) و رقم سرداری به عنوان ژنوتیپهای متحمل به خشکی شناسایی شدند. تجزیه ضرایب همبستگی نیز نشان داد که از بین صفات مورد بررسی، محتوای پرولین برگ، پایداری غشاء سلولی و طول سنبله دارای رابطه قویتری با شاخص تحمل به خشکی (STI) بودند و به عنوان مهمترین صفات برای انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی در این تحقیق معرفی میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
پایداری غشاء سلولی؛ شاخصهای مقاومت به خشکی؛ محتوای آب نسبی؛ محتوای پرولین | ||
مراجع | ||
Alimohammadi, M. and Mirmohammady Maibody, S. A. M. 2011. Factor analysis of agronomic and physiological traits of ten bread wheat cultivars under two irrigation conditions. Journal of Plant Production 18 (2): 61-76 (In Persian with English Abstract).#Arnon, D. I. 1949. Some aspects of research of field crops in Israel. National and University Institute of Agriculture, Division Press. Rohovot, Israel.#Arzani, A. 2004. Breeding of crop plants (3rd ed.). Isfahan University of Technology Press. Iran. (In Persian).#Barrs, H. D. and Weatherly, P. E. 1962. A re-examination of relative turgidity technique for estimating water deficits in leaves. Australian Journal of Biological Science 15: 413-428.#Bates, I. S., Waldern, R. P. and Teare, I. D. 1973. Rapid determination of free proline for water stress. Plant and Soil 39: 205-207.#Blum, A. 1988. Plant breeding for stress environments. CRC Press. USA.#Blum, A., Zhang, J. and Neguyen, H. T. 1999. Consistent differences among wheat cultivars in osmotic adjustment and their relationship to plant production. Field Crops Research 64: 287-291.#Bouslama, M. and Schapaugh, W. T. 1984. Stress tolerance in soybean. Part 1: Evaluation of three screening techniques for heat and drought tolerance. Crop Science 24: 933-937.#Dai, L. J. and Li, Z. Q. 2004. Comparative and functional genomics of wheat. Acta Botanica Boreal-Occident Sinica 24 (5): 949-953.#Farshadfar, E. and Shutka, J. 2003. Multivariate analysis of drought tolerance in wheat substitution lines. Cereal Research Communications 31: 1-2.#Fernandez, G. C. J. 1992. Effective selection criteria for assessing stress tolerance. In: Kuo. C. G. (Ed.). Proceedings of the international symposium on adaptation of vegetables and other food crops in temperature and water stress. August 13-18, Taina, Taiwan. pp: 257-270.#Fischer, R. A. and Maurer, R. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars. I: Grain yield response. Australian Jouranl of Agricultural Research 29: 897-912.#Gavuzzi, P., Rizza, F., Palumbo, M., Campaline, R. G., Ricciardi, G. L. and Borghi, B. 1997. Evaluation of field and laboratory predictors of droght and heat tolerance in winter ceraeals. Canadian Journal of Plant Science 77: 523-531.#Gupta, N. K., Gupta, S. and Kumar, A. 2001. Effect of water stress on physiological attributes and their relationship with growth and yield of wheat cultivars at different stages. Journal of Agronomy and Crop Science 186: 55-56.#Haghparast, R. 1997. Selection for drought tolerance. M. Sc. Dissertation. Tabriz University, Iran. (In Persian).#HongBo, S., ZongSuo, L. and MingAn, S. 2006. Osmotic regulation of 10 wheat (Triticum aestivum L.) genotypes at soil water deficits. Colloides and Surfaces B: Biointerfaces 47: 132-139.#Houls, T. 2001. Conditions under which selection for mean productivity, tolerance to environmental stress, or stability should be used to improve yield across a range of contrasting environments. Euphytica 120: 235-245.#Keim, D. L. and Kronsated, W. E. 1981. Drought response of winter wheat cultivars grown under field stress conditions. Crop Science 21: 11-25.#Clarke, G. 1982. Excised leaf water retention capacity as an indicator of drought resistance of Triticum genotypes. Canadian Journal of Plant Science 62: 571-576.#Kochaki. A. 2002. Farming in arid ereas: Graminea, legumes, industrial plant and forage crops. Jehaad-e-daneshgahi of Mashhad Press, Iran. (In Persian).#Kocheva, K. and Gorgiev, G. 2003. Evaluation of the reaction of two contrasting barley (Hordeum vulgare L.) cultivars in response to osmotic stress with PEG 6000. Bulgarian Journal of Plant Physiology Special Issue: 290-294.#Mohsenzadeh, S., Maloobi, M. A., Razavi, K. and Farrahi-Aschtiani, S. 2006. Physiological and molecular responses of Aeluropus lagopoides (Poaceae) to water deficit. Environmental and Experimental Botany 56: 314-322.#Morgan, J. M. 1984. Osmo-regulation and water stress in higher plants. Annual Review of Plant Physiology 35: 299-319.#Quarrie, S. A., Stojanovic, J. and Pekic, S. 1999. Improving drought resistance in small-grained cereals: A case study, progress and prospects. Plant Growth Regulation 29: 1-21.#Rahimian, H. and Banaian, M. 1997. Physiological bases of plant breeding. Jehad-e-Daneshgahi of Mashhad Press, Iran. (In Persian).#Ranjbarfordoei, A., Samson, R., Van Damme, P. and Lemeur, R. 2000. Effects of drought stress induced by polyethylene glycol on pigment content and photosynthetic gas exchange of Pistacia khinjuk and P. mutica. Photosynthetica 38: 443-447.#Rascio, A., Platani, C., Scalfati, G., Tonti, A. and Fonzo, N. D. 1994. The accumulation of solutes and water binding strength in durum wheat. Physiological Plant 90: 715-721.#Richards, R. A. 1996. Defining selection criteria to improve yield under drought. Plant Growth Regulation 20: 157-166.#Rizza, F., Badeckb, F. W., Cattivelli, L., Lidestric, O., De Fonzok, N. and Stanca. A. 2004. Use of a water stress index to identify barely genotypes adapted to reinfed and irrigated conditions. Crop Science 42: 1441-1446.#Rossielli, A. and Hamblin, A. J. 1981. Theorical aspects of selection for stress and non-stress environment. Crop Science 21: 1441-1446.#Royo, C., Miloudi, M. M., Di Fonze, N., Arraus, J. L., Pfeiffer, W. H. and Slafer, G. A. 2005. Durum wheat breeding current approaches and future strategies. Vol 1. Food Product Press.#Schafleitner, R., Gaudin, A., Rosales, R. O. G., Aliaga, C. A. A. and Bonierbale, M. 2007. Proline accumulation and real time PCR expression analysis of genes encoding enzymes of proline metabolism in relation to drought tolerance in Andean potato. Acta Physiology Plant 29: 19-26.#Singh, B. D. 2000. Plant breeding: Priciples and methods. Kalyani Publisher.#Siosemardeh, A., Ahmadi, A., Poustini, K. and Ebrahimzadeh, H. 2004. Stomatal and nonstomatal limitations to photosynthesis and their relationship with drought resistance in wheat cultivars. Iranian Jornal of Agricultural Science 35 (1): 93-106. (In Persian with English Abstract).#Siosemardeh, A., Ahmadi, A., Poustini,K. and Mohammadi, V. 2006. Evaluation of drought resistance indices under various environmental conditions. Field Crops Research 98: 222-229.#Sivamani, E., Bahieldin, A., Wraith, J. M., Al-Niemi, T. E., Dyer, W., Ho, T. H. D. and Qu, R. 2000. Improved biomass productivity and water use efficiency under water deficit conditions in transgenic wheat constitutively expressing the barley hva1 gene. Plant Science 155: 1-9.#Van Ginkle, M., Calhoun, D. S., Gebeyehu, G., Miranda, A., Tian You, C., Pagras Lara, R., Trethowan, R. M., Sayre, K., Crossa, L. and Rajaram, S. 1998. Plant traits related to yield of wheat in early, late or continous drought conditions. Euphytica 100: 109-121.#Vasquez-Tello, A., Zuily-Fodil, Y., Pham-Thi, A. T. and Vieira da Silva, J. 1990. Electrolyte and Pi leakages and soluble sugar content as physiological tests for screening resistance to water stress in Phaseolus and Vigna species. Journal of Experimental Botany 228: 827-832. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,940 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,748 |