پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شماره‌ها | 815 |
| تعداد مقالات | 7,890 |
| تعداد مشاهده مقاله | 36,886,020 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,328,678 |
اثر دورکنندگی ترکیبات چند گیاه غیرمیزبان روی سرخرطومی حنایی خرما Rhynchophorus ferrugineus در شرایط آزمایشگاهی | ||
| تحقیقات آفات گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/iprj.2025.31306.1650 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدعظیم دهواری1؛ آرمان آوندفقیه* 2؛ علی احدیت1؛ علی حسینی قرالری2 | ||
| 1گروه گیاه‌پزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| سرخرطومی حنایی خرما، Rhynchophorus ferrugineus (Olivier) مخرب‌ترین آفت درخت خرما (Phoenix dactylifera L.) در سراسر جهان است. در این تحقیق پاسخ‌های رفتاری حشرات کامل این آفت به ترکیبات استخراج‌شده از برگ سه گیاه غیرمیزبان شامل اشورک (Rhazya stricta Decne., Apocynaceae)، آنغوزه (Ferula assa-foetida L., Apiaceae) و چریش (Azadirachta indica A. Juss., Meliaceae) و همچنین سه ترکیب خالص آلفا-پینن، اوژنول و تیمول ارزیابی شد. زیست‌سنجی‌ها در یک بویایی‌سنج استاتیک دو گزینه‌ای با تله سقوط و در قالب دو طرح آزمایشی انجام شدند: یک آزمون اجباری (بدون انتخاب) که در آن یک محفظه خالی با محفظه طعمه‌گذاری‌شده با مغز تنه خرما به همراه ماده مورد آزمایش مقایسه شد و یک آزمون اختیاری (دو گزینه‌ای)که در آن محفظه طعمه‌گذار‌ی شده با مغز تنه میزبان با همان نوع محفظه به همراه ماده مورد آزمایش مقایسه شد. در آزمون اجباری، اسانس آنغوزه و تیمول قوی‌ترین اثر بازدارندگی (عدم انتخاب) را نشان دادند. در آزمون اختیاری جایی که بوها با رایحه میزبان در رقابت بودند، باز هم اسانس آنغوزه قوی‌ترین اثر دورکنندگی را از خود بروز داد و انتخاب محفظه حاوی بوی میزبان را به طور معناداری کاهش داد. جالب توجه است که اوژنول در مقدار پایین‌تر به‌عنوان تشدیدکننده (هم‌افزای) خاصیت جلب‌کنندگی بوی میزبان برای حشرات ماده عمل کرد. بر اساس نتایج ترکیبی هر دو زیست‌سنجی، اسانس آنغوزه (F. assa foetida) و تیمول به‌عنوان نامزدهای قدرتمند برای اختلال در رفتار میزبان‌یابی این آفت معرفی شده و برای گنجاندن در برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفت (IPM) پیشنهاد می‌شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آنغوزه؛ ترکیبات فرار گیاهی؛ تیمول؛ درخت خرما؛ دورکنندگی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |
||