
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 813 |
تعداد مقالات | 7,859 |
تعداد مشاهده مقاله | 35,865,466 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,201,700 |
تحلیل دستوری-روایی داستان «معصوم اول»: نگاهی به گواهنمایی، وجهیت و کانوننمایی | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2025.30902.2709 | ||
نویسندگان | ||
مونا ولی پور* 1؛ سیده فاطمه حسینی2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
شناسایی ویژگیهای زبانی داستان، گام مهمی در روایتشناسی داستان است. این امر در بررسی آثار نویسندگانی چون گلشیری که مواجههای نسبتاً آگاهانه با زبان داشتهاند و تکنیکهای زبانی مختلفی را آزمودهاند، اهمیتی دوچندان مییابد. پژوهش حاضر با بررسی زبان داستان «معصوم اول»، در پی پاسخگویی به این پرسش است که زبان این داستان تا چه اندازه در خدمترسانی روایی توفیق داشته است. گرچه پژوهشگران مختلفی به نقد آثار گلشیری پرداختهاند؛ اما بررسیهای زبانی در میان پژوهشها کاملاً مغفول بوده است. این در حالی است که گلشیری عملیترین راه نقد داستان را پرداختن به زبان نویسنده میداند. مهمترین عنصر روایی در داستان «معصوم اول»، راوی همداستان آن است که شخصیت کانونی داستان (از نوع درونی) نیز هست. عدم اعتبار روایت، گسستهای روایی، تناقضگوییهای مکرر، تفسیرهای ذهنی و برساخته در کلام او مکرراً دیده میشود که نقش زبان در بازنمایی این ویژگیها در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که گلشیری از سه مقوله دستوری عمده یعنی گواهنمایی و وجهیت و کانوننمایی تقابلی در این داستان استفاده کرده است. مصادیق کاربرد این مقولات دستوری بهتفکیک با شواهد متنوع در این مقاله نشان داده شده و نحوه استفاده نویسنده از این ویژگیها در خدمت بازنمایی روایت نامعتبر، گسست روایی و ساخت صدای تقابلی راوی تبیین شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد زبانشناختی؛ دستور؛ راوی نامعتبر؛ هوشنگ گلشیری؛ داستان کوتاه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |