پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شماره‌ها | 813 |
| تعداد مقالات | 7,873 |
| تعداد مشاهده مقاله | 36,513,571 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,285,484 |
بررسی تأثیر چند القاکننده زیستی مقاومت در گیاه گندم در برابر قارچ عامل سفیدک پودری Blumeria graminis f. sp. tritici | ||
| تحقیقات غلات | ||
| دوره 15، شماره 3 - شماره پیاپی 56، مهر 1404، صفحه 251-267 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2025.30794.1867 | ||
| نویسندگان | ||
| فریده فرج‌اللهی1؛ ولی‌اله بابایی‌زاد* 2؛ محمد علی تاجیک قنبری3؛ علی دهستانی4 | ||
| 1دانشجو دکتری، گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 2استاد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 3دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 4دانشیار، پژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: گندم (Triticum aestivum)یکی از مهم‌ترین محصولات غذایی جهان است که با چالش‌های متعددی از جمله بیماری‌های قارچی مانند سفیدک پودری ناشی از Blumeria graminis f. sp. tritici (Bgt) مواجه است. این بیماری می‌تواند عملکرد و کیفیت گندم را کاهش دهد. روش‌های رایج کنترل بیماری شامل استفاده از قارچ‌کش‌ها و افزایش مقاومت ژنتیکی گیاه است، اما این روش‌ها با محدودیت‌هایی مانند مقاومت بیمارگرها و نگرانی‌های زیست محیطی مواجه‌اند. در نتیجه، توجه به روش‌های جایگزین مانند کنترل زیستی با استفاده از قارچ‌ها و باکتری‌های مفید افزایش یافته است. این عوامل نه تنها با بیمارگرها مقابله می‌کنند، بلکه سیستم ایمنی گیاه را نیز تقویت می‌کنند. همچنین، مقاومت غیرمیزبانی به‌عنوان یک استراتژی پایدار و گسترده برای مقابله با بیمارگر‌های ناسازگار مورد توجه قرار گرفته و القای آن می‌تواند سطح بالایی از مقاومت پایدار در گیاه ایجاد کند. در نهایت، تقویت پاسخ‌های دفاعی مانند تولید گونه‌های فعال اکسیژن و فعال‌سازی آنزیم‌های مرتبط با آن‌ها، نقش مهمی در مقابله گیاه با بیماری‌های قارچی دارد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه، اثر چند عامل زیستی شامل قارچ‌های Tricoderma harzianum، Alternaria alternata، Serendipita indica و Blumeria graminis f. sp. hordei(Bgh) و باکتری‌های Pseudomonas fluorescens و Bacillus subtilis بر پاسخ ارقام حساس و مقاوم گندم به بیماری سفیدک پودری مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور از دو رقم گندم احسان و تیرگان به ترتیب به عنوان ارقام حساس و مقاوم استفاده شد. این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای عوامل زیستی در مرحله دوبرگی، روی گیاهچه‌ها اسپری شدند. نمونه‌برداری از برگ گیاهان شاهد و تیمار شده با عوامل کنترل زیستی برای اندازه‌گیری فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پلی فنل اکسیداز و بیان ژن PAL در زمان‌های 0، 24، 48 و 72 ساعت پس از مایه‌زنی با قارچ Bgt انجام شد. ارزیابی تعداد کلنی‌های تشکیل شده بیمارگر، هفت روز بعد از آلودگی با قارچ Bgt انجام شد. تجزیه واریانس داده‌ها و مقایسه میانگین با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال پنج درصد با استفاده از نرم افزار SPSS اتجام و نمودارها با استفاده از نرم‌افزار Excel رسم شدند. یافته‌های تحقیق: نتایج این مطالعه نشان داد که تیمارهای مختلف عوامل زیستی در دو رقم حساس و مقاوم گندم در پاسخ به قارچ عامل سفیدک پودری تأثیر متفاوتی داشتند. تعداد کلنی‌های قارچ در رقم مقاوم به‌طور معنی‌داری کم‌تر از رقم حساس بود و کاربرد عوامل زیستی موجب کاهش کلنی‌های بیمارگر شد. در میان تیمارها، قارچ Serendipita indica در رقم مقاوم کم‌ترین تعداد کلنی را القا کرد. فعالیت آنزیم کاتالاز در رقم حساس، پس از تیمار با Pseudomonas fluorescens بیش‌ترین فعالیت را نشان داد که نسبت به شاهد 160.7 درصد افزایش داشت، در حالی‌که در رقم مقاوم تیمارهای P. fluorescens و B. graminis f. sp. hordei افزایش حدود 62 درصد را القا کردند. همچنین، فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز در رقم حساس پس از تیمار با Serendipita indica بیش‌ترین مقدار را نشان داد که نسبت به شاهد 190.2 درصد افزایش داشت. در رقم مقاوم، بیش‌ترین فعالیت این آنزیم مربوط به تیمارهای P. fluorescens و S. indica بود که به‌ترتیب حدود 155.24 و 145.65 درصد بیش‌تر از تیمار شاهد بودند. علاوه بر این، نتایج بیان ژن PAL نشان داد که بیش‌تر عوامل زیستی موجب القای بیان ژن PAL پس از مایه‌زنی با قارچ Bgt شدند، اما بیش‌ترین بیان در تیمار P. fluorescens در 24 ساعت پس از مایه‌زنی با قارچ Bgt ثبت گردید. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که عوامل زیست تأثیر متفاوتی بر مقاومت به بیماری و فعالیت آنزیمی در گندم داشتند و برخی از این عوامل می‌توانند به‌عنوان یک گزینه مناسب برای مدیریت سفیدک سطحی در گندم در نظر گرفته شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان؛ کنترل زیستی؛ مقاومت القایی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 56 |
||