
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 808 |
تعداد مقالات | 7,780 |
تعداد مشاهده مقاله | 35,687,621 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,987,359 |
تفسیری بر الگوی بازتولید فضاهای شهری بر پایهی روش تحلیل گفتمان (نمونهی موردی: خیابان لالهزار) | ||
دانش شهرسازی | ||
دوره 9، شماره 2، شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/upk.2025.28877.1986 | ||
نویسندگان | ||
محمود رضایی* 1؛ مهساl ساسانفر2؛ واراز مرادی مسیحی2 | ||
1گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2گروه شهرسازی، دانشکدهی معماری و شهرسازی، تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر در راستای پاسخگویی به این پرسش است که بدیلهای گوناگون بازتولید فضایی به ویژه مبتنی بر بسترهای تاریخی شهر -مثل خیابان لالهزار تهران- چگونه قابل تفسیر است. لایههای تاریخی غنی در چنین فضاهایی ظرفیت نهفتهای است که نه تنها نیاز به خوانشهای متعدد توسط نسلهای مختلف دارد، بلکه میتواند ضرورت ارتقاء هویت این بافت را بهدنبال داشته باشد. فقدان توجه مناسب به چنین محدودههایی موجب فرسودگی بیشتر آن خواهد شد. بنابر هدف اصلی که یافتن الگوی نوین تولید فضایی است، از روش تحلیل گفتمان همراه تحلیل محتوای کیفی استقرایی آشکار بهره گرفته شد و دادهها تا سه سطح انتزاع شامل سه کد منتخب، دوازده کد محوری و یکصد و شانزده کد باز، واکاوی شدند. همزمان با راهبرد موردکاوی، خیابان لالهزار تهران حدفاصل میدان امام خمینی تا خیابان انقلاب طی دورههای صفوی تا جمهوری اسلامی خوانش شد. یافتهها حاکی از آن است که الگوی بازتولید فضایی با درجات مختلفی از درهمآمیزی رویدادهای تاریخی دارای عاملیت «مکان-رویداد» هستند و در اثر مولفههای اصلیتر با کنشگری «خودجوش-تهاجمی» و منش «پیرامونی-مرکزی» قابلیت متنوع بازتولید فضایی دارند. مولفههای اصلی فضا سیاست، قدرت و سرمایه تشخیص داده شدهاند. مولفهی اصلی یعنی قدرت (شامل مدرنیسم، قلمروی ملی، حکمرانی و برنامهریزی شهری، رویکرد دموکراتیک) است که منشی مرکزیتر دارد. مولفهی سیاست (ساختارهایی مثل اجتماع، فرهنگ، تحولات سیاسی، حتی عنصر جنسیت) را دربرمیگیرد که با مولفهی سرمایه (اقتصاد، دانش، هنر، خاطرات جمعی و فردی) پیرامونیتر از مولفهی اول بوده و هر سه میتوانند با تغییر منش از پیرامون به مرکز اولویت دهنده عاملیتها شده منجر به بازتولیدی نوین شوند. در این کشاکش، فضای عمومی- خصوصی نیز تغییر میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
بازتولید فضایی؛ عاملیت مکان-رویداد؛ کنشگری خودجوش-تهاجمی؛ منش پیرامونی-مرکزی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |