
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 799 |
تعداد مقالات | 7,662 |
تعداد مشاهده مقاله | 33,014,197 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,755,782 |
اثر نانو دی اکسید سیلیسیم (SiO2-NP) بر اجزای عملکرد و عملکرد کمی و کیفی ارقام گندم در تنش خشکی آخر فصل | ||
تحقیقات غلات | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2025.29834.1854 | ||
نویسندگان | ||
علی سپهری* 1؛ نساء قره باغلی2 | ||
1گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی- دانشکده کشاورزی - دانشگاه بوعلی -همدان- ایران | ||
2بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه: افزایش گرما و کمبود آب در اواخر بهار و اوایل تابستان، چالش بسیار مهمی در پایان فصل رشد ارقام گندم پاییزه مناطق معتدله و سردسیری است. با توجه به اهمیت اقتصادی گندم، استفاده از راهکارهای مناسب برای بهینه کردن سیستم تولید گندم در شرایط تنش خشکی آخر فصل، ضروری بهنظر میرسد. در این خصوص کشت ارقام پر محصول و مقاوم به خشکی انتهایی در تلفیق با تنظیم کننده های رشد می تواند موثر واقع شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر نانوسیلیسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم در تنش کمبود آب انتهای فصل رشد انجام شد. مواد و روشها: آزمایش با سه رقم گندم پاییزه به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرتهای اصلی شامل چهار سطح بدون تنش آب با مصرف نانوسیلیسیم، بدون تنش آب و عدم مصرف نانوسیلیسیم، تنش کمآبی با مصرف نانو سیلیسیم، تنش کمآبی و عدم مصرف نانوسیلیسیم و کرتهای فرعی شامل سه رقم گندم الوند، پیشگام و پیشتاز بودند. تنش کمبود آب در انتهای فصل رشد با قطع آبیاری در پایان گلدهی (مرحله 69 مقیاس BBCH ) اعمال شد. محلولپاشی نانو سیلیسیم طی دو مرحله قبل از گلدهی، ظهور سنبله (مرحله 51 مقیاس BBCH ) و شروع گلدهی (مرحله 61 مقیاس BBCH) با غلظت 30 میلی گرم در لیتر انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، شاخص سبزینگی برگ (SPAD) و درصد پروتئین دانه بود. تجزیه آماری با استفاده از نرم افزار SAS و رسم نمودار با نرم افزار Excel انجام شد. یافتههای تحقیق: اثر رقم بر تعداد سنبله در واحد سطح معنیدارشد. همچنین تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، شاخص اسپاد و پروتئین دانه تحت تاثیر تنش و نانوسیلیسیم قرار گرفت. برهمکنش تنش و نانوسیلیسیم در رقم روی صفات وزن هزار دانه و عملکرد دانه معنیدار شد. تعداد سنبله در واحد سطح در رقم الوند به طور معنی داری بیشتر از رقم پیشگام و پیشتاز بود. صفاتی که تحت تاثیر تنش خشکی و نانوسیلیسیم قرار گرفتند طی تنش بدون مصرف نانوسیلیسیم کاهش نشان دادند. در هر دو شرایط تنش رطوبتی و عدم تنش، کاربرد نانوسیلیسیم نسبت به عدم کاربرد آن عملکرد دانه و اجزای عملکرد را در هر سه رقم افزایش داد ولی تاثیر نانوسیلیسیم در تنش رطوبتی بیشتر بود. نتیجهگیری: تنش رطوبتی در مرحله دانه بندی عملکرد دانه همه ارقام را کاهش داد ولی میزان کاهش در رقم الوند بیشتر بود، علت کاهش عمدتا مربوط به کاهش تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه تحت تنش رطوبتی بود. محلولپاشی نانوسیلیسیم توانست تا حدود زیادی کاهش عملکرد ناشی از تنش آخر فصل را در ارقام مورد بررسی به خصوص در رقم الوند جبران نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
پروتئین دانه؛ تنظیم کننده رشد؛ سبزینگی برگ؛ کمبود آب؛ نانو سیلیکون | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |