پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 802 |
| تعداد مقالات | 7,686 |
| تعداد مشاهده مقاله | 35,207,303 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,801,216 |
زمانمندی نشانه‌ها و هرمنوتیک بی‌پایان: | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2025.30515.2692 | ||
| نویسنده | ||
| مسعود آلگونه جونقانی* | ||
| دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| جستار حاضر به واکاوی نسبتِ پیچیده و درهم‌تنیدۀ نشانه و معنا در سپهر فلسفۀ مدرن اختصاص دارد و در این میان، تبارشناسیِ نظام‌های تأویلی در منظومۀ فکریِ میشل فوکو را در کانون توجه خود قرار می‌دهد. نگارنده از رهگذر تحلیل مفهومی و تطبیقی آرای نیچه، فروید و مارکس، به شناسایی سه زمانمندی متمایز در کارکرد نشانه‌ها و سازوکارهای تأویل روی می‌آورد: زمانِ انقضا در نظامِ نشانه‌ایِ کلاسیک، زمانِ خطی در دیالکتیک مارکسی، و زمانِ دوری در هرمنوتیک مدرن. با ردیابی گسست تاریخی از نشانه‌های «خیرخواه» در قرن شانزدهم به نشانه‌های «بدخواه» در دوران مدرن، فوکو نشان می‌دهد که این سه متفکر نه صرفاً در تکثیر نشانه‌ها، بلکه در دگرگونیِ بنیادینِ ماهیت هستی‌شناختی نشانه سهم داشته‌اند. جستار پیش رو نشان می‌دهد که فوکو در برابر هرمنوتیک مدرن ـ که تقدمِ تأویل بر نشانه را مفروض می‌گیرد ـ چه موضعی دارد. در این بستر تعلیقِ بی‌پایان معنا، امتناع از دستیابی به خاستگاهی ثابت، و پیوند درهم‌تنیدۀ درون‌بود و برون‌بود را به‌مثابۀ مؤلفه‌های بنیادینِ اندیشۀ مدرن بررسی و تحلیل می‌شود و روشن می‌شود که به موجب «هرمنوتیک ظن- که فوکو آن را به اندیشمندان مذکور منتسب می‌کند- هر تأویل، خود تأویلِ تأویلی دیگر است و در این میان، نشانه در وضعیتی ناپایدار، سیال و موقّت به سر می‌برد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فوکو؛ نشانه-معنا؛ تأویل؛ تبارشناسی؛ هرمنوتیک | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 117 |
||