پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 798 |
| تعداد مقالات | 7,628 |
| تعداد مشاهده مقاله | 30,539,303 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,713,589 |
تأثیر همزیستی قارچ Piriformospora indica بر رشد و شاخص‌های فیزیولوژیکی گیاهچه‌های ذرت (Zea mays) در معرض ذرات میکروپلاستیک و تنش کمبود آب | ||
| تحقیقات غلات | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2025.30052.1860 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم ثمن* 1؛ علی سپهری2 | ||
| 1گروه علوم کشاورزی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: آلودگی اراضی زراعی به ذرات میکروپلاستیک یکی از مشکلات مهم زیست محیطی است که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است (Hartmann et al., 2022). از سوی دیگر به دلیل تغییرات اقلیمی، تنش خشکی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل محدود کننده تولید گیاهان زراعی به‌طور نگران‌کننده‌ای در حال افزایش است (Zia et al., 2021). پژوهش حاضر به منظور بررسی امکان استفاده از پتانسیل زیستی قارچ Piriformospora indica در جهت کاهش اثرات منفی تنش ناشی از ذرات میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید (PVC) و تنش کمبود آب در گیاه ذرت انجام گرفت. مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال1402 در دانشگاه بوعلی سینا بصورت گلدانی و در گلخانه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل افزودن سه غلظت میکروپلاستیک پلی وینیل کلراید به خاک (صفر، 1/0 و 1 درصد)، قارچ P. indica در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) و تنش کمبود آب در سه سطح آبیاری کامل (بدون تنش)، آبیاری در حد 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی (به ترتیب تنش متوسط و شدید) بودند. بذور جوانه زده ذرت رقم طه پس از تلقیح با قارچ P. indica در گلدان‌هایی با ظرفیت سه کیلوگرم خاک کشت شدند و در گلخانه قرار داده شدند. تنش کمبود آب 14 روز پس از کاشت اعمال شد. یک ماه پس از کاشت، پارامترهای فتوسنتزی و محتوای رطوبت نسبی برگ اندازه‌گیری شده و سپس گیاهان برداشت شده و ریشه گیاهان به منظور تعیین درصد کلونیزاسیون در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفت. محتوای پرولین، محتوای کلروفیل کل و ماده خشک گیاهان نیز اندازه‌گیری شدند. یافته‌های تحقیق: نتایج نشان داد که افزودن یک درصد میکروپلاستیک به خاک مشابه تنش کمبود آب، محتوای رطوبت نسبی برگ، محتوای کلروفیل کل، شاخص‌های فتوسنتزی و ماده خشک اندام هوایی گیاهچه‌های ذرت را به‌طور معنی‌داری کاهش داد. اگرچه درصد کلونیزاسیون ریشه گیاهچه‌های ذرت توسط قارچ P. indica بر اثر افزودن یک درصد میکروپلاستیک به خاک و همچنین به دنبال کاهش رطوبت خاک به 75 و 50 درصد ظرفیت مزرعه به ترتیب 9/16، 9/30 و 1/47 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت، اما تأثیر مثبت قارچ بر رشد و پارامترهای مورد بررسی در این شرایط همچنان مشهود بود. به طوری‌که محتوای رطوبت نسبی، محتوای کلروفیل، سرعت فتوسنتز خالص و وزن خشک اندام‌های هوایی گیاهان تلقیح شده در معرض بالاترین سطح تنش کمبود آب و در حضور یک درصد میکروپلاستیک به ترتیب (2/8 و 9)، (5/20 و 27)، (9/17 و 8/17) و (5/43 و 8/46) درصد بیشتر از گیاهان تلقیح نشده بود. علاوه بر این، محتوای پرولین گیاهان نیز در حضور قارچ به-طورمعنی‌داری افزایش یافت. نتیجه‌گیری: نتایج این آزمایش نشان داد که حضور قارچ P. indica با افزایش رشد و بهبود پارامترهای فتوسنتزی گیاهچه-های ذرت در معرض ذرات میکروپلاستیک و تنش کمبود آب همراه بود و به این ترتیب استفاده از پتانسیل این قارچ در جهت تخفیف اثرات منفی ناشی از تنش‌های مذکور می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تنش خشکی؛ ذرت؛ فتوسنتز؛ قارچ اندوفیت؛ میکروپلاستیک | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||