پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 797 |
| تعداد مقالات | 7,617 |
| تعداد مشاهده مقاله | 29,036,212 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,670,717 |
صور‌خیال ماده‌ی هوا و مکان‌کاوی خانه‌ی درختی در آثار نیما یوشیج بر مبنای فلسفه‌ی تخیل گاستون باشلار | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 20، خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2025.28317.2674 | ||
| نویسنده | ||
| زیبا پریشانی* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| نظریه‌ی تخیل ماده‌ی گاستون باشلار، فیلسوف فرانسوی، یکی از مهم‌ترین دیدگاه‌های پدیدارشناسانه معاصر است. باشلار شاعران را بر مبنای غلبه‌ی یکی از چهار عنصر: هوا، خاک، آب و آتش در صور‌خیال آنها تحلیل می‌کند. هر یک از این چهار ماده ویژگی‌ها و خواص و اثرات خاص خود را دارد که لاجرم آن را بر انگاره‌ی ادبی مربوط به خود نیز تحمیل می‌کند. از سوی دیگر، باشلار خانه را به‌عنوان مرکزی در نظر می‌گیرد که مایه‌ی سکنی و درون‌بودگی آنها می‌شود. خانه محل تجمع و همگرایی رانههای ناخودآگاه هستی در جهان است و بدین معنا مکان‌کاوی خانه‌ی خیالی شاعر، روشنگر بوطیقا یا نظام ادبی حاکم بر اندیشه‌ی اوست. از طریق مکان‌کاوی و هم چنین بررسی شکل خانه می‌توان به پستوهای رازآلود ذهن شاعر راه یافت. نیما یوشیج نه تنها یکی از برجسته‌ترین شاعران ادب فارسی بلکه بنیانگذار شعر نو فارسی و جریان‌ساز نحلۀ ادبی نو در شعر فارسی است. اهمیت نیما در سیر ادب فارسی به واسطۀ انقلاب عمیقی است که وی در شیوۀ ساخت صور خیال در شعر فارسی پدید آورد. ساختار بوطیقای شعر فارسی و البته فرم آن با نیما یوشیج متحول شد و بدین دلیل تحلیل بوطیقای نیما اهمیتی دوچندان می‌یابد. آشیانه، یک خانه‌ی هواگون است. بسامد بسیار پدیدارهای طبیعی: درخت، لانه، مرغ، آسمان، کوه و مانند آن در شعر نیما یوشیج نشان می‌دهد که عنصر غالب بر ذهن و تخیل وی ماده‌ی هوا است و مقاله حاضر به تحلیل همین عنصر در شعر او می‌پردازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تخیل ماده؛ خانۀ هواگون؛ عنصر هوا؛ گاستون باشلار؛ نیما‌یوشیج | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 74 |
||