
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 804 |
تعداد مقالات | 7,707 |
تعداد مشاهده مقاله | 35,374,039 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,820,106 |
نگاهی انتقادی به پژوهشهای مبتنی بر رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف در مجلات علمی ایران | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 20، خرداد 1404، صفحه 67-97 اصل مقاله (1.48 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2025.29775.2661 | ||
نویسنده | ||
عرفان رجبی* | ||
استادیار زبان و ادبیات انگلیسی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبانشناسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
چکیده | ||
تحلیل گفتمان انتقادی در سالیان اخیر در پژوهشهای ادبی و غیرادبی کاربرد زیادی یافته و مقالات متعددی که رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف را بهکار گرفتهاند در مجلات علمی-پژوهشی ایران منتشر شدهاند. این پژوهش در پی آن است تا با اتخاذ روش فراتحلیل به ارزیابی توصیفی و کیفی این پژوهشها بپردازد. به همین منظور، تعداد 87 مقالۀ علمی-پژوهشی و همایشی را که در بازۀ زمانی 1380-1402 در مجلات علمی معتبر ایران چاپ شده و از تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف برای تحلیل موضوع مورد پژوهششان استفاده کردند انتخاب شد. سپس با ابزارها و مقولات برگرفته از روش فراتحلیل به ارزیابی این مقالات در دو بخش توصیفی و تحلیلی پرداختهشد. یافتههای توصیفی پژوهش در شش مقوله دستهبندی و موردبحث قرار گرفتند و بهصورت جداول و نمودار خلاصه شدند. یافتههای نظری پژوهش هم با نظرات و روش تحلیلی فرکلاف که در آثارش بیان شدهاند مقایسه شد. یافتههای نظری نشان داد که بیشترین پژوهشها در حوزۀ ادبیات انجام شده و کمترین در حوزۀ مسائل اجتماعی. غالب پژوهشها از نوع چگونگی (براساس شاخصهای سهگانۀ بلینسکی) بوده و اکثر پژوهشها وجه غیرگفتمانی روش فرکلاف را نادیده گرفتهاند که این امر باعث تقلیل پژوهشها به تحلیل متنی-مضمونی شده است. در پایان و براساس یافتههای پژوهش توصیههایی درمورد ضعفها و قوتهای رویکرد فرکلاف و شیوۀ درست کاربست آن ارائه شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فرکلاف؛ فراتحلیل؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ ایران | ||
مراجع | ||
آزادی احمدآبادی، قاسم. (1392). «رویکرد فراتحلیلی: ظرفیتها و خلأها». کتاب ماه علوم اجتماعی، (71)، 82- 89.
رضاییان، محسن. (1384). «واژهنامة توصیفی فراتحلیلها». مجلۀ ایرانی آموزش در علوم پزشکی، (5)2، 148 -150.
رنجبر، رحمان؛ نادرپور، بابک؛ حسینی نیا، غلامحسین و هوشمندیار، نادر. (1398). «ترسیم الگوی مفهومی دولت کارآفرین در ایران با رویکرد فراتحلیل کیفی». مدیریت سازمانهای دولتی، 8(1)، 33- 50. 10.30473/IPOM.2019.48893.3817
سلیمی، جلیل و مکنون، رضا. (1397). «فراتحلیل کیفی پژوهشهای علمی ناظر بر مسئلۀ حکمرانی در ایران». مدیریت دولتی، (1)10، 1-30 Doi: 10.22059/jipa.2018.228757.1945
عابدی، احمد؛ عریضی، حمیدرضا؛ محمدزاده، فاطمه، (1385). «درآمدی بر روش پژوهشهای فراتحلیل در تحقیقات آموزشی». حوزه و دانشگاه، 12 (49)، 121-140.
محمدی، شیرکوه. (1401). «فراتحلیلی بر پژوهشهای آموزش چندفرهنگی، آموزش شهروندی، تربیت اخلاقی، تربیت سیاسی و تربیت دینی در ایران». فصلنامۀ تدریس پژوهی، 10 (2)، 91-111.
Bloor, M. and Bloor, T. (2007). The Practice of Critical Discourse Analysis, London: Hodder Arnold. Chimombo, M. and Roseberry, R.L. (1998). The Power of Discourse: An Introduction to Discourse Analysis, New York & London: Routledge. Fairclough, N. (1989). Language and Power, London: Longman. Fairclough, N. (1999). “Linguistic and Intertextual Analysis within Discourse Analysis". In The Discourse Reader, (Eds.) J. Adam & N. Coupland. London & New York: Routledge. 183-211. (book). Fairclough, N. (2009). “A Dialectical–Relational Approach to Critical Discourse Analysis in Social Research”. In Methods of Critical Discourse Analysis, (Eds.) R. Wodak and M. Meyer. Second Edition. London: sage. p.180-215. (book) Fairclough, N. (2010). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language, 2nd edition. London and New York: Routledge. Hansen, A. and Machin, D. (2019). Media and Communication Research Methods, London: Red Globe Press. Jørgensen, M. and Phillips, L. (2002). Discourse Analysis as Theory and Method, London: Sage. Machin, David and Mayr, A. (2023). How to do critical discourse analysis: a multimodal introduction, second edition. London: sage. Martin, J.R. & Wodak, R. (2003). “Introduction,” In Re/reading the past: critical and functional perspectives on time and value. (eds.) J.R. Martin and Ruth Wodak. John Benjamins B.V. 1-18. Philo, G. (2007). “Can discourse analysis successfully explain the content of media and journalistic practice?”. Journalism Studies, 8(2), 175–196. Statham, S. (2022). Critical Discourse analysis: A practical Introduction to power in language, New York& London: Routledge.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 130 |