
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 797 |
تعداد مقالات | 7,617 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,036,192 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,670,708 |
وضعیت کاربرد کردیجنوبی (گویش کرماشانی) در کرمانشاه: حفظ یا تغییر زبان؟ | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 5، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، اردیبهشت 1403، صفحه 115-140 اصل مقاله (1.96 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2025.27593.1682 | ||
نویسندگان | ||
قدرت زارعی1؛ محمد دبیر مقدم* 2 | ||
1دانشآموختۀ دکتری زبانشناسی، دانشکدة ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
2استاد گروه زبانشناسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
تغییر زبان در جامعههای چندزبانه یک موضوع مهم تلقی میشود. گویشوران زبانهای محلی تمایل به فراگیری زبانهای معتبر دارند. گرایش به کاربرد زبان فارسی در بافت دو/ چند زبانۀ شهرکرمانشاه بقای زبان کردی جنوبی (گویش کرماشانی) را تهدید میکند. پرسش اساسی درمورد حفظ یا تغییر زبان بومی گویشوران است. فرضیۀ پژوهش این است که کاربرد زبان کردی در حوزههای مختلف بهویژه در میان نوجوانان کاهش یافته و بهسمت زبان فارسی سوق مییابد. برای یافتن پاسخ، 384 آزمودنی از 3 گروه سنی زیر20 سال، 20 تا 50 ساله و 50 ساله بهبالا بهصورت تصادفی ساده برگزیدیم تا به سؤالات پرسشنامه پاسخ دهند. دادهها براساس تحلیل حوزهای فیشمن (1966) که از حوزههای زبانی بهعنوان ساختارهای اجتماعی بهره میگیرد، جمعآوری و با نرمافزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان از کاربرد کمتر زبان کردی در حوزۀ خانواده نسبت به حوزههای اداری و کوچه و بازار و کاهش میزان فراگیری زبان کردی بهعنوان زبان اول دارد. درمقابل، فراگیری فارسی بهعنوان زبان اول در جوانترین گروه نسبت به دو گروه سنی بالاتر یکباره به حدود 10 برابر رسیدهاست. یافتهها حاکی از شتاب در فرایند تغییر زبان در شهرکرمانشاه است. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر زبان؛ حفظ زبان؛ کردی جنوبی؛ گویش کرماشانی؛ فارسی؛ نگرش زبانی | ||
مراجع | ||
بشیرنژاد حسن. مازندرانی: جایگاه، کاربرد و نگرشهای گویشوران در استان مازندران. رسالة دکتری، دانشکدة ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبایی. 1386.
جاویدی شهروز. جهانیشدن و مرگ زبانها. مجلة اطلاعات سیاسی و اقتصادی. 1382؛ (193و194): 136-143.
داوری اردکانی نگار، موسیکاظمی سیدمهدی. گویش نائینی: بقاء یا زوال؟ گویششناسی، 1387؛ 5(1): 42- 54.
دبیرمقدم محمد. زبان شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. تهران: سمت. 1395.
دبیرمقدم محمد. ردهشناسی زبانهای ایرانی. تهران: سمت. 1392.
زارعی قدرت، دبیرمقدم محمد. نقش متغیر سن در حفظ یا تغییر زبان: مطالعهای موردی دربارة کردی کرماشانی. فصلنامة مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی کرمانشاه (زیر چاپ). 1403. DOI: 10.22126/jlw.2024.10368.1752
زمانی رودسری صدیقه. بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و گیلکی در شهرستان لاهیجان با توجه به متغیرهای سن، شغل، جنسیت، موقعیت اجتماعی و تحصیلات. پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة زبانشناسی، دانشکدة ادبیات، دانشگاه پیام نورمرکز تهران. 1389.
زندی بهمن، نصیری پرویز و رادنیری ابراهیم. بررسی پدیدة دوزبانگونگی در اردبیل از دیدگاه زبانشناسی اجتماعی. دوفصلنامة زبانشناسی و گویشهای خراسان. 1394؛ (7)13: 89-107. DOI: https://doi.org/10.22067/lj.v7i13.58962
سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمانشاه، معاونت آمار و اطلاعات. نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 شهر کرمانشاه (به تفکیک مناطق 8گانة شهرداری و محلات و برآورد جمعیت تا سال 1400). کرمانشاه: سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمانشاه، 1397.
علایی بهلول. مبانی اجتماعی– فرهنگی کاربرد زبان فارسی بهعنوان زبان آموزش در مناطق ترکزبان. پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشکدة ادبیات فارسی و زبان های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی. 1383.
فراستی شهلا، صابری کورش و ویسی هیوا. فرسایش و تغییرات زبانی در کردی کلهری ایلامیهای مقیم تهران. مطالعات زبانها و گویشهای غرب ایران، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی کرمانشاه، 1398؛ 7(25): 95-110. DOI: 10.22126/jlw.1970.1075
گلشاهی عباس. بررسی جایگاه و کاربرد زبان بلوچی در شهرستانهای چابهار و کنارک. پایاننامة کارشناسی ارشد، زبانشناسی همگانی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران. 1389.
مدرسی یحیی. درآمدی بر جامعهشناسی زبان. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 1396.
Al-Obaidi, T.,A.&Dweik,B. Language Contact, Use and Attitude Among the Chaldo-Assyrians of Baghdad, Iraq: A sociolinguistic Study. Journal of Advances in Linguistics, 2014, 3(3):219-232. DOI:10.24297/jal.v3i3.5212 Bashirnezhad. Mazandarani: Social Status, Usage, and Speakers’ Attitudes in Mazandaran. PhD Thesis in Linguistics, Allame Tabatabaei University, 2007. [In Persian]. Beck, D. & Lam, Y. Language Loss and Linguistic Suicide: A Case Study from the Sierra Norte de Puebla, Mexico. Toronto Working Papers in Linguistics, 2008, 27, 5-6. DOI https://doi.org/10.7939/R3J679027 [Accessed 1 Apr 2018] Cohn, A. C., & Ravindranath, M. Local languages in Indonesia: Language maintenance or language shift? Linguistik Indonesia, 2014, 32(2): 131–148. DOI https://doi.org/10.26499/li.v32i2.22 [Accssed December 5 , 2019] Dabir Moghaddam, M. The typology of the Iranian languages. Tehran: SAMT, 2013. [In Persian]. Dabir Moghaddam, M. Theoretical linguistics. Tehran: SAMT, 2014. [In Persian]. Davari Ardakani, N. and MousaKazemi, S.M. Naeini Dialect: Survival or Decline? In Dialectology, 2005, 5(1): 42-54. [In Persian]. Farasati, Sh., Saberi, K. and weisi, H. Erosion and Linguistic Changes in The Kalhori Kurdish of Elamites Living in Tehran. The Journal of Western Iranian Languages and Dialects, Razi Univresity, Faculty of Literature and Humanities, 2018, 7(25), 95-110. [In Persian]. DOI: 10.22126/JLW.1970.1075 Fasold, R. The Sociolinguistics of Society. Oxford, UK: Basil Blackwell, 1984. Fishman, J. A. Reversing Language Shift: Theoretical and Empirical Assistance to Threatened Languages. Clevedon: Multilingual Matters, 1991. Fishman, J.A. Language Loyalty in the United States. The Hague: Mouton, 1966. Gogonas, N. Language shift in second generation Albanian immigrants in Greece. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 2009, 30 (2): 95-110. DOI:10.1080/01434630802307908 [ Accssed December18 , 2019] Golshahi, A. The Study of Status and application of Persian and Baluchi Languages in Chabahar and Konarak Cities. M.A. Thesis in Linguistics, Payam-e- Noor University, Tehran, 2010. [In Persian] Javidi, Sh. Globalisation and Language Death. Political and Economical Information Magazine, 2003, (193-194),136-143. [In Persian]. Grenoble, L. A., & Whaley, L. J. Saving languages: An introduction to language revitalization. New York: Cambridge University Press, 2006. Habtoor, H. A. Language maintenance and language shift among second generation Tigrinya – Speaking Eritrean immigrants in Saudi-Arabia. Theory and Practice in Language Studies, 2012, 2 (5): 945 – 955. DOI:10.4304/tpls.2.5.945-955 Hyltenstam, K. & Stroud, C. Language maintenance. In: H. Goebl, P. H. Nelde, Z. Starý & W. Wölck (eds.), Contact Linguistics. An International Handbook of Contemporary Research. Volume 1. Berlin & New York: Walter de Gruyter, 1996, 567–578. Loutfi, A. (2020). The Status of Mother Tongues and Language Policy in Morocco. The International Journal of Applied Language Studies and Culture (IJALSC), 2020, 2(3): 1-10. DOI:10.34301/alsc.v3i2.27 McNulty, S. J. Linguicide or linguistic suicide? A case study of Indigenous Minority Languages in France. School of Philosophy, Psychology and Language Sciences of The University of Edinburg hance”, University of Edinburgh, United Kingdom, 2019. DOI:10.13140/RG.2.2.14334.13124. [Accessed 29 June 20]. Modarresi, Y. An introduction to sociolinguistics (3rd ed.). Tehran: The Institute for Humanities and Cultural Studies, 2012. [In Persian]. Namei, Sh. Iranian in Sweden: A case Study of Language Maintenance and Shift. Uppsala, University Press, 2012. Piller, I. Linguistic diversity and Justice. An Introduction to Applied Linguistics. 1st edition Oxford University Press, 2016. Sallabank, J. Language Endangerment: Problems and Solutions. eSharp, Special Issue: Communicating Change: Representing Self and Community in a Technological World, 2010, 50-87. [Online] URL: http://www.gla.ac.uk/esharp [Accessed 29 June 2018]. Sirkeci,I. & Zeinaloghlu.S. & Civelik.Y. Language Shift among Kurds In Turkey: A special and demographic analysis. In KURDISH STUDIES. 2016, 4(1): 25-50. https://kurdishstudies.net/menu-script/index.php/KS/article/view/117 [Accessed 20 Feb 2018]. Tandefelt, M, M. Some Linguistic Consequences of the Shift from Swedish to Finnish. In: Fase, W., Jaspaert, K. & Kroon, S. (eds.), Maintenance and Loss of Minority Languages. 1992, 149-163. Amsterdam: John Benjamins Publishing Co. DOI: https://doi.org/10.1075/sibil.1 The Management and Planning Organization, Kermanshah Provience, Deputy of Statistics and Information. The Population and Housing Census Results, Kermanshah (2015). The management and Planning Organization Center in Kermanshah province, 2017. [in Persian]. UNESCO Ad Hoc Expert Group on Endandgered Languages [UNESCO] Language Vitality and Endangerment. Paris: UNSECO.Available, 2003. http://www.unesco.org/new/fileadmin/MULTIMEDIA/HQ/CLT/pdf/Language_vitality _and_endangerment_EN.pdf [Accessed 29 June 2018]. Wamaitha, K., R. Assessment of Language Shift among the youth in Nairobi County, Kenya: Katarina University. Journal of Advances in Language and Literary Studides, 2019, 9(4): 34-56. URI https://karuspace.karu.ac.ke/handle/20.500.12092/2425. [Accessed 13 Apr 2020]. Zamani Roodsari, S. The Study of Gilaki and Persian Languages Status and Usage in Lahijan, Based on Age, Occupation, Gender, SocialPosition and Education. M.A. Thesis in Linguistics, Payam-e- Noor University, 1389. Zandi, B., Nasiry. P.& Radnir.E.(2015). The Socolinguistic Study of Diaglosia in Ardebil. The Journal of Linguistics and Dialects in Khorasan, Ferdowsi University, 2015, 7(13): 89-107. [In Persian]. DOI: https://doi.org/10.22067/lj.v7i13.58962 Zarei, Ghodrat. Age Variable in Language Maintenance or change: A Case Study of Kermashani Kurdish. The Journal of Western Iranian Languages and Dialects, 2023. [In Press]. http://parsmodir.ir | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 107 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 20 |