پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 769 |
| تعداد مقالات | 7,292 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,760,083 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,149,689 |
نظریۀ آستانگی در اشعار سهراب سپهری | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 11، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 19، آذر 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2025.28982.2629 | ||
| نویسنده | ||
| نرگس اسکویی* | ||
| دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران، بناب | ||
| چکیده | ||
| سپهری در بسیاری از اشعار خود، از ورود و خروج‌هایی به عوالم شخصی با فضاهای خاص انتزاعی و تجریدی سخن می‌گوید؛ این اشعار روایت‌گر سفری باطنی، متضمن گذار (شکاف/گسست) از فضای اولیه (جامعۀ متعارف انسانی) و حضور در فضای ثانویۀ شهودی -به قصد استکمال روح و راحت جان- و سپس بازگشت به عالم اولیه است. این دسته اشعار سپهری، یادآور نظریه‌های فرهنگ‌شناسی مناسک و -به‌گونۀ ویژه- دیدگاه آستانگی است. مسالۀ اصلی تحقیق حاضر، تحلیل تطبیقی نظایر این اشعار در هشت کتاب سپهری با نظرگاه آستانگی بوده است. این تحقیق به روش توصیفی و تحلیل محتوای قیاسی شکل یافت و از انجام آن این نتایج به دست آمد: سه مرحلۀ مناسک گذار: پیشاآستانگی (تفکر انتقادی و گسستگی از فضای عادی اجتماعی)، درآستانگی (تمنای ارتقای موقعیت و درک فضایی اعلاتر از نظم موجود-عادی اجتماعی) و پساآستانگی (بازگشت به وضعیت متعادل و بهنجار ابتدایی) طی فرایند تشکیل یافته از چهار گام عملیاتی: شکاف، بحران، عمل جبرانی و انسجام در گفتمان شعری سپهری قابلیت رهجویی و انطباق دارد. نیز اغلب ویژگی‌های درنظر گرفته شده برای آستانگی (نمادین بودن، فضامندی، ریخت‌مندی، میانگی، تجویزی، ایدئولوژیک، تعلیقی و هم‌پیوندی با اساطیر) در فضای آرمانی و استعلایی که سهراب آن را در شعر خود مفهوم‌سازی می‌کند، یافت می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آستانگی؛ مناسک گذار؛ ویکتور ترنر؛ سهراب سپهری؛ هشت کتاب | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 |
||