پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 769 |
| تعداد مقالات | 7,292 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,760,082 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,149,689 |
تأثیر کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم شیرین (Sorghum bicolor L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری | ||
| تحقیقات غلات | ||
| دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 53، بهمن 1403، صفحه 415-434 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2025.28706.1840 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اصغر عطاریان‌فر1؛ سید علی محمد مدرس ثانوی* 2؛ علی حیدرزاده3؛ امیر محمد عابدی4 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه آگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2استاد، گروه آگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 3دانش‌آموخته دکتری، گروه آگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 4مربی، گروه آگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه: خشکی یکی از عوامل اصلی محدودکننده در تولید گیاهان زراعی، به‌ویژه سورگوم شیرین، محسوب می‌شود. تنش خشکی با ایجاد تغییرات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی، تأثیرات منفی بر جنبه‌های مختلف رشد سورگوم شیرین دارد و از دستیابی به عملکرد بهینه آن جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر، عملکرد سورگوم شیرین در مناطق خشک و نیمه‌خشک به دلیل کمبود مواد آلی خاک و نیتروژن نیز کاهش می‌یابد. به همین دلیل، استفاده از کودهای نیتروژنی برای رفع این مشکل ضروری است. مواد و روش‌ها: به منظور بررسی تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری و مقادیر نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سورگوم شیرین (Sorghum bicolor L.) رقم پگاه، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهر قم اجرا شد. در این آزمایش، رژیم‌های آبیاری شامل آبیاری مطلوب، کم‌آبیاری ملایم، کم‌آبیاری متوسط و کم‌آبیاری شدید بود که به ترتیب پس از تخلیه 30، 45، 60 و 75 درصد از آب قابل استفاده خاک در منطقه توسعه ریشه، تا حد ظرفیت زراعی آبیاری شدند. این سطوح آبیاری به صورت تصادفی در کرت‌های اصلی اعمال شد. مقادیر کود نیتروژن از منبع اوره نیز شامل صفر (شاهد)، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار بود که به‌طور تصادفی در کرت‌های فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌های تحقیق: نتایج نشان داد که رژیم‌های آبیاری و مقادیر نیتروژن تأثیر معنی‌داری بر تمامی صفات مورد بررسی شامل محتوای نسبی آب برگ (RWC)، آنتوسیانین، قند محلول، کلروفیل a و b داشتند و این تأثیرات در سطح یک درصد معنی‌دار بودند. اثر متقابل آبیاری و نیتروژن نیز بر همه صفات، به‌جز RWC، سرعت رشد محصول (CGR) در روز سی‌ام و شاخص سطح برگ، معنی‌دار بود. کاهش میزان کود و آب آبیاری موجب کاهش عملکرد علوفه و دانه و افت اجزای آن در گیاه سورگوم شیرین شد. بالاترین عملکرد دانه، وزن هزار دانه، محتوای کلروفیل کل و RWC با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن و آبیاری مطلوب به‌دست آمد، که با سایر سطوح نیتروژن تفاوت معنی‌داری داشت. همچنین، بیشترین میزان آنتوسیانین در شرایط کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن و کم‌آبیاری متوسط مشاهده شد، و حداکثر قند محلول با 200 کیلوگرم نیتروژن در شرایط کم‌آبیاری شدید به‌دست آمد. تنش کم‌آبی شدید موجب کاهش 87.77 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با آبیاری مطلوب شد. با این حال، استفاده از 150 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار در شرایط تنش کم‌آبی شدید توانست عملکرد دانه را به‌میزان 80.74 درصد افزایش دهد. این تغییرات در سایر رژیم‌های آبیاری نیز مؤثرتر بود و تأثیر قابل توجهی بر بهبود عملکرد داشت. نتیجه‌گیری: در نتیجه، می‌توان گفت که رژیم‌های مختلف آبیاری تأثیرات متنوعی بر صفات مورد ارزیابی، از جمله عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم شیرین رقم پگاه دارند. همچنین، نتایج نشان داد بیشترین عملکرد دانه با مصرف 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره به ترتیب در آبیاری مطلوب، کم‌آبیاری ملایم، کم‌آبیاری متوسط و کم‌آبیاری شدید با 7390.93، 5698.40، 3782.94 و 938.23 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. با توجه به نتایج، برای بهبود صفات فیزیولوژیک و عملکردی سورگوم شیرین رقم پگاه تحت شرایط تنش یا بدون تنش آبی، کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار پیشنهاد می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سرعت رشد محصول؛ ظرفیت زراعی؛ قند محلول؛ محتوای نسبی آب برگ | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 24 |
||