
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 769 |
تعداد مقالات | 7,292 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,760,084 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,149,689 |
تأثیر هیومیک اسید بر عملکرد و کیفیت دانه و علوفه پنج رقم جو (Hordeum vulgare L.) دیم | ||
تحقیقات غلات | ||
دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 53، بهمن 1403، صفحه 397-414 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/cr.2025.28664.1839 | ||
نویسندگان | ||
وحید شعبانی کنشتی1؛ غلامرضا حیدری* 2؛ شیوا خالصرو2 | ||
1دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج ، ایران | ||
2دانشیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه: جو (Hordeum vulgare L.) بهواسطه پتانسیل آن در تولید غذای سالم و به عنوان منبع عالی فیبر غذایی مورد توجه قرار گرفته است. هیومیک اسید، یک ترکیب آلی است که از مواد آلی تجزیه شده به دست میآید و بهدلیل محتوای هیدروژن، کربن، اکسیژن و نیتروژن آن در تغذیه گیاهان نقش مهمی ایفا میکند. کاربردهای برگی هیومیک اسید موجب تقویت رشد برگ و ریشه، جذب مواد مغذی، فتوسنتز و فعالیتهای آنزیمی میشود و مقاومت گیاهان را به تنشهای محیطی افزایش میدهد. اگرچه تأثیرات هیومیک اسید بر ریشهها به خوبی مستند شده است، تأثیر آن بر برگها نیاز به بررسیهای بیشتری دارد. مطالعات نشان میدهند که کاربردهای برگی میتوانند غلظت کلروفیل را افزایش داده و بر فتوسنتز، تعرق و تبادل گازها تأثیر بگذارند. علیرغم بررسیهای متعدد تأثیرات هیومیک اسید بر گیاهان زراعی مختلف، تأثیر آن بر عملکرد و کیفیت ارقام جو دیم هنوز ارزیابی نشده است. بنابراین، این مطالعه به بررسی تأثیر سطحهای مختلف کاربرد برگی هیومیک اسید بر عملکرد و پارامترهای کیفیت پنج رقم جو دیم میپردازد. مواد و روشها: آزمایش مزرعهای در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم در سرارود، واقع در ۱۷ کیلومتری کرمانشاه با اقلیم نیمهخشک مدیترانهای اجرا شد. این مطالعه بهصورت اسپلیت پلات بر پایهی طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اصلی، کاربرد هیومیک اسید در سه سطح (۰، ۴۰۰ و ۸۰۰ میلیگرم در لیتر) بود و عامل فرعی شامل پنج رقم جو: آرتان، قافلان، آردا، آبیدر و سرارود یک بود. کاشت در تاریخ اول آبان ماه با استفاده از دستگاه پلنتر آزمایشی انجام گردید. محلولپاشی برگی هیومیک اسید در مرحله ظهور برگ پرچم انجام شد. در این آزمایش عملکرد دانه و علوفه، عناصر غذایی موجود در دانه و صفات مربوط به کیفیت علوفه اندازهگیری شدند. دادهها با استفاده از نرمافزار SAS 9.1 تجزیه و تحلیل شدند و مقایسه میانگینها با استفاده از آزمون LSD انجام شد. یافتههای تحقیق: تجزیه و تحلیل آماری اختلاف معنیداری در محتوای نیتروژن، فسفر و پتاسیم دانهها، عملکرد در متر مربع و محتوای فیبر خام بین تیمارها نشان داد. با افزایش سطوح هیومیک اسید ، محتوای نیتروژن بهبود یافت و بالاترین مقدار (98/2 درصد) در رقم آرتان در ۸۰۰ میلیگرم در لیتر مشاهده شد و پایینترین مقدار (49/1 درصد) از رقم آبیدر بدون کاربرد هیومیک اسید حاصل شد. عملکرد دانه به طور قابلتوجهی با کاربرد هیومیک اسید افزایش یافت و بیشترین عملکرد در ارقام قافلان و آبیدر در بالاترین غلظت به دست آمد. علاوه بر این، کاربرد هیومیک اسید منجر به کاهش فیبر خام، فیبر نامحلول در شوینده خنثی و فیبر نامحلول در شوینده اسیدی شد و درصد پروتئین و خاکستر علوفه را افزایش داد که نشاندهنده بهبود کیفیت علوفه است. نتیجهگیری: این مطالعه نشان میدهد که هیومیک اسید به عنوان یک محرک زیستی قوی عمل میکند و کیفیت تغذیهای و عملکرد دانه و بیولوژیک جو را افزایش میدهد. میزان بهینه کاربرد ۸۰۰ میلیگرم در لیتر به طور قابلتوجهی تمام پارامترهای اندازهگیریشده را بهبود بخشید و پتانسیل آن برای بهینهسازی کشت جو در مناطق نیمهخشک را نشان داد. تحقیقات آتی باید با هدف بررسی اثرات هیومیک اسید بر محدودهی وسیعتری از ارقام جو و تحت شرایط محیطی متنوع بهمنظور توسعه دستورالعملهای کاربردی و جامع هیومیک اسید باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
درصد خاکستر؛ فیبر خام؛ محلولپاشی برگی؛ نیتروژن دانه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 49 |