پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 792 |
| تعداد مقالات | 7,554 |
| تعداد مشاهده مقاله | 24,670,683 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,582,957 |
نقد و بررسی تأملات آشوری دربارۀ شعر | ||
| نقد و نظریه ادبی | ||
| مقاله 9، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 19، آذر 1403، صفحه 189-214 اصل مقاله (1.11 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2025.28988.2630 | ||
| نویسندگان | ||
| فرزاد بالو* 1؛ مصطفی میردار رضایی2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجه دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
| 2استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
| چکیده | ||
| داریوش آشوری از متفکران معاصر ایرانی است که در زمینۀ ماهیت و مختصات «شعر» تأملات قابل توجهی دارد و پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، میکوشد تا به بررسی و نقد آرای او در این زمینه بپردازد. دستاوردهای این جستار نشان میدهد که آشوری با زمینۀ فلسفی و زبانشناختی که دارد، رویکردی پدیدارشناسانه به شعر و مفردات آن اتخاذ میکند. در تلقی او ، شعر حادثهای است که در جهان روی میدهد و هرآنچه در جهان روی میدهد، در زبان بازتاب مییابد. در نظر او، مهمترین مایۀ شعر، تجربۀ شاعرانه از هستی است. او اگرچه «حس»، «عاطفه» و «خیال» را از مایههای ذاتی شعر برمیشمارد و موسیقی زبان را بخشی جداییناپذیر از شعر میداند، اما عقیده دارد که تعریف شعر و زیباییشناسی خوانندگان در هر دورهای با دورههای پیشین متفاوت است و شعریّت شعر زمانی تأیید میشود که سراینده و خوانندگان آن به چنین دریافت و درکی رسیده باشند. آشوری بر درهمآمیختگی جداییناپذیر صورت و معنا در شعر، تصریح می‌ورزد و در میان انواع شعر فارسی، غزل عاشقانه ـ عارفانه و شعر رندانه را نزدیکتر از همۀ گونههای شعری به شعر ناب مییابد، جایی که خصلت ابزاری زبان رنگ میبازد و شاعر عمیقترین جلوه های عاطفه و احساس خود را به نمایش می‌گذارد. آشوری با طرح دوبارۀ نزاع میان فلسفه و شعر، شعر و شاعر را بر فراز تقابلهای دوگانه میبیند که فلسفه و فیلسوف در تنگنای آن محصورند. او تلاش میکند شاعر را تا مقام متفکر برکشد و برخلاف زییاییشناسی جدید، حقیقت را صرفاً محدود به ساحت علم و دانش نکند و شعر و شاعری را ساحتی برای بازنمایی حقیقت و طرح پرسش از اصلِ وجود و هستی معرفی نماید. آشوری زمانۀ حاضر را زمانۀ زایش و رویش شعر و شاعر اصیل نمیداند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آشوری؛ شعر؛ پدیدارشناسی؛ تجربۀ شاعرانه؛ شعر رندانه؛ متفکر | ||
| مراجع | ||
|
آشوری، داریوش. (1373). شعر و اندیشه، تهران: مرکز.
آشوری، داریوش. (1376)الف. «دربارۀ تعریف شعر». کلک مراد، (89 تا 93)، 74-81.
آشوری، داریوش. (1376)ب. ما و مدرنیت، تهران: مؤسسۀ فرهنگی صراط.
آشوری، داریوش. (1387). زبانِ باز: پژوهشی دربارۀ زبان و مدرنیت، تهران: مرکز.
آشوری، داریوش. (1393). عرفان و رندی در شعر حافظ، تهران: مرکز.
اسکافی، ابراهیم. (1398). «باز هم زبان؛ بررسی و نقد کتاب زبان باز». فصلنامۀ نقد کتاب علوم انسانی، سال دوم (5)، 5-16.
خاتمی، محمود. (1394). مدخل غربی فلسفۀ معاصر، تهران: نشر علم.
دیلتای، ویلهام. (1394). شعر و تجربه؛ نقادی هنر، ترجمۀ منوچهر صانعی درهبیدی. تهران: ققنوس.
زرقانی، مهدی. (1391). بوطیقای کلاسیک؛ بررسی تحلیلی ـ انتقادی نظریۀ شعر در منابع فلسفی، تهران: سخن.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1388). موسیقی شعر، تهران: آگه.
قریبیان، نسرین و ترکاشوند، فرشید. (1399). «مفهوم شعر در دیدگاه ادونیس و داریوش آشوری با تکیه بر دو کتاب زمن الشعر و شعر و اندیشه». پژوهش‌های ادبیات تطبیقی، 8 (3)، 19ـ38.
گِلِنگِری، جان. (1377). «شاعران و متفکران جایگاهشان در فلسفۀ مارتین هایدگر». ترجمۀ محمدسعید حنایی کاشانی. ارغنون، (14)، 81-98.
نوری‌علا، اسماعیل. (1993). «بحران در شناخت شعر». مجلۀ پویشگران، شمارۀ 6. چاپ دنور در کولورادو.
هایدگر، مارتین. (1387). سرآغاز کار هنری، با شرح فریدریش ویلهام فنهرمن، ترجمۀ پرویز ضیاء شهابی. تهران: هرمس.
هایدگر، مارتین. (1381). شعر، زبان و اندیشۀ رهایی، ترجمۀ عباس منوچهری. تهران: مولا.
Jauss, H. R. (1982). Toward an Aesthetic of Reception, (Trans.) T. Bahti. Introduction by Paul de. ManTheory and History of Literature, Volume 2University of Minnesota Press Minneapolis, 3-221 Gadamer, H.G. (2004), Truth and Method. (Trans.) j. weinsheimer and g, donald Marshall continuum. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 143 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 40 |
||