
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 769 |
تعداد مقالات | 7,292 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,760,120 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,149,699 |
سمیت و خواص ضد تغذیه ای برخی اسانس های گیاهی به صورت مجزا و باهم روی شپشه دندانه دار برنج Oryzaephilus surinamensis | ||
تحقیقات آفات گیاهی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 بهمن 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/iprj.2025.29020.1608 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه میرزایی کوهساره1؛ بهرام ناصری* 1؛ هوشنگ رفیعی دستجردی1؛ عسگر عبادللهی2 | ||
1گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2گروه علوم گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
با توجه به اثرات جانبی متعدد کاربرد آفت کشهای شیمیایی در کنترل آفات و لزوم معرفی عوامل جایگزین کارآمد و سازگار با محیط زیست، اثرات حشرهک شی اسانس های رازیانه، زنیان و زیره سیاه به صورت جداگانه و توام روی شپشه دندانه دار برنج در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفت. بررسی اجزای شیمیایی اسانس ها نشان داد که تیمول (07/43 درصد) و سیمول (16/26 درصد) در اسانس زنیان، گاما-ترپینن (89/39 درصد) و سیمول (96/31 درصد) در اسانس زیره سیاه و آنتول (98/70 درصد) و لیمونن (95/18 درصد) در اسانس رازیانه ترکیبات غالب می باشند. مقادیر غلظت کشنده 50 درصد (LC50) اسانس های زیره سیاه، زنیان و رازیانه به ترتیب از 701/0، 492/1 و 805/1 میکرولیتر بر گرم در زمان 24 ساعت به 394/0، 603/0 و 613/0 میکرولیتر بر گرم بعد از 72 ساعت کاهش پیدا کرد. استفاده توام از اسانس های مورد بررسی موجب افزایش سمیت آنها و بیشتر شدن درصد تلفات آفت شد؛ به طوریکه کاربرد همزمان غلظت های کشنده 30 درصد (LC30) اسانس های زیره سیاه و زنیان اثر هم افزایی در مرگ و میر حشره آفت داشت. در سایر اختلاط ها، اثر تجمعی در سمیت اسانس ها مشاهده شد. شاخص های تغذیه ای آفت شامل شاخص مصرف، نرخ مصرف نسبی و نرخ رشد نسبی تحت تاثیر مقادیر جداگانه و توام LC30 اسانس ها نسبت به گروه شاهد به صورت معنی داری کاهش یافت. نرخ رشد نسبی آفت بیشترین کاهش را در تیمار رازیانه+زنیان+زیره سیاه نسبت به سایر تیمارها نشان داد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که استفاده جداگانه و توام از اسانسهای زیره سیاه، زنیان و رازیانه در مدیریت شپشه دندانه دار برنج امکان پذیر می باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
آفت انباری؛ اثرات ضد تغذیه ای؛ سمیت؛ کاربرد توام | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 36 |