پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 796 |
| تعداد مقالات | 7,614 |
| تعداد مشاهده مقاله | 29,035,674 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,670,403 |
بررسی پس‌اضافۀ «دَری» /dæri/ درگونۀ غربی زبان مازندرانی | ||
| زبان فارسی و گویش‌های ایرانی | ||
| مقاله 6، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، اردیبهشت 1403، صفحه 141-157 اصل مقاله (1.54 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2025.28863.1689 | ||
| نویسندگان | ||
| زینب محمدابراهیمی جهرمی* 1؛ محسن موسیوند2 | ||
| 1استادیار گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در پژوهش حاضر نقش معنایی و کارکرد دستوری پس‌اضافۀ /dæri/ در گونۀ غربیِ زبانِ مازندرانی مطالعه شده‌است. داده‌های پژوهش، برپایۀ شمِ زبانی یکی از نگارندگان و همچنین گفتار طبیعی گویشوران انتخاب گردیده‌است. تعداد گویشورانِ آزمودنی ۱۵ نفر (مرد و زن) است. آزمودنی‌ها از ۴۰ تا ۷0 سال و بر زبان فارسی معیار، به عنوان زبان دوم تسلط دارند. داده‌های تاریخیِ لازم، به روش کتابخانه‌ای و از طریق جست‌وجو در فرهنگ‌نامه‌ها گردآوری شده و نقش معنایی و کارکرد دستوری حرف اضافۀ مذکور، براساس زیرنظریه‌های «حالت» و «تتایی» از نظریۀ «اصول و پارامتر‌های چامسکی»، در جملات طبیعی بررسی گردیده‌است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که پس‌اضافة /dæri/، تنها در گونة غربی زبان مازندرانی وجود دارد و تنها بر نقش معنایی «خاستگاه» یا «منشأ» دلالت دارد. پس اضافۀ /dæri/ هستۀ گروه حرف‌اضافه‌ای قرار می‌گیرد و قابل‌حذف نیست. این گروه حرف‌اضافه‌ای می‌تواند نقش مکمل (متمم) فعل را در جمله برعهده داشته باشد. گروه اسمی که مکمل (متمم) این حرف اضافه است باید به لحاظ معنایی بی‌جان باشد؛ مگر اینکه این پس‌اضافه (dæri) در یک ترکیب شرکت نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پس‌اضافۀ dæri؛ نقش معنایی؛ کارکرد دستوری؛ گونۀ غربی مازندرانی | ||
| مراجع | ||
|
آقاگل‌زاده فردوس. زبان مازندرانی (طبری): توصیف زبان‌شناختی (تحقیقی میدانی - اطلس زبان)، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. 1394.
ابوالقاسمی محسن. تاریخ زبان فارسی، تهران: سمت. 1396.
احمدی‌گیوی حسن، انوری حسن. دستور زبان فارسی، تهران: فاطمی. 1387.
بشیرنژاد حسن. بررسی تطبیقی تحول تاریخی «را» در فارسی و مازندرانی، ادبیات و زبان‌های محلی ایران زمین، 1400؛ ۱۱(۲): ۶۴-۵۱.
ثمره یدالله. تحلیل ساختاری فعل در گویش کلاردشتی رودبارک، مجلة دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، 1367؛ ۲۶(۴-۱): ۱۸۷-۱۶۹.
چنگیزی احسان، سمیه‌السادات هاشمی کمانگر. حرف اضافة «جا» در گونه بابلی زبان مازندرانی، زبان و زبانشناسی، 1395؛ (۲۴): ۱۳۹-۱۵۳.
دبیرمقدم محمد. زبانشناسی نظری، تهران: سمت. 1386.
راسخ‌مهند محمد. فرهنگ توصیفی نحو، تهران: علمی. 1395.
رضاپور ابراهیم. قلب نحوی در گویش مازندرانی، جستارهای زبانی، 1393؛ 10(5): 115-95.
شقاقی ویدا. فرهنگ توصیفی صرف، تهران: علمی. 1394.
فرشیدورد خسرو. دستور مفصل امروز، تهران: سخن. 1384.
کلباسی ایران. گویش کلاردشت، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 1376.
گلفام حسن. اصول دستور زبان، تهران: سمت. 1397.
مدرسی یحیی. درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات
فرهنگی. 1397.
هومند نصرالله. پژوهشی در زبان تبری، تهران: دانش. 1369.
Abolhassani Chimeh, Z & Nushi, M. Postpositions in Mazandarani: Evidence for Generalizing, Historical Harmony and Natural Serialization Principle. The linguistics journal, 2017; 11, 189– 204. Crystal, D. A Dictionary of Linguistics and Phonetics, Blackwell, 2008. Golfam, A. (1999). Linguistic similarities and differences: Universals and typology. Journal of the Faculty of Literature and Humanities, Tehran University, 2000; 155, 171-190. Garnik S, Asatrian, “DIMLI”, Encyclopaedia Iranica, VI/4, 406-411. Encyclopaedia Iranica Foundation. 1993. Luraghi, S. On the Meaning of Prepositions and Cases: The expression of semantic roles in Ancient Greek. Vol. 67, 2003. Haspelmath, M and Tadmor, U. Loanwords in the World’s Languages: A Comparative Handbook. Mouton de Gruyter, Berlin. 2009. Narrog, H. Varieties of Instrumental. In A. Malchukov and A. Spencer, the Oxford Case. Oxford –New York: Oxford University Press. 2009. Stolz, T., C. Stroh and A. Urdze. Varieties of Comitative. In A. Malchukov and A. Spencer (Eds.), the Oxford Handbook of Case. Oxford-New York: Oxford University Press, 2009.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 21 |
||