
تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 796 |
تعداد مقالات | 7,614 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,035,593 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,670,351 |
ضمیر مشترک «خود»، کاربردها و معانی متنوع آن (مطالعۀ موردی: دیوان شرفالدین شفروۀ اصفهانی) | ||
زبان فارسی و گویشهای ایرانی | ||
مقاله 10، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، اردیبهشت 1403، صفحه 229-244 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/plid.2024.27966.1679 | ||
نویسنده | ||
شهره معرفت* | ||
استادیار و عضو هیات علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
برخی از انواعِ کلمه در زبان فارسی، مانندِ ضمایر مشترک گاه کاربردها و معانی متنوعی دارند که اغلب چندان توجهی به آنها نشدهاست. ازجملۀ این ضمایر در دیوان شرفالدین شفروه اصفهانی، شاعر زیسته در قرن ششم هجری، ضمیر مشترک «خود» است. این ضمیر ظاهرا از تکیهکلامهای گفتاری این شاعر است که به زبان شعر وی نیز راه یافتهاست. معانی متنوع «خود»، کاربردهای آن و نقشی که در تصحیح متن دیوان دارد، قابل توجه است. در این مقاله، به معانی متنوع این ضمیر و نقشهای آن میپردازیم و سپس نقش ضمیر «خود» را در تصحیح متن، به عنوانِ عنصری درونمتنی، با ذکر نمونههایی بررسی میکنیم. | ||
کلیدواژهها | ||
ضمیر مشترک «خود»؛ معانی و کاربردها؛ تصحیح؛ دیوان؛ شفروه | ||
مراجع | ||
ابوالقاسمی محسن. دستور تاریخی زبان فارسی، تهران: سمت، 1375.
ارژنگ غلامرضا. دستور زبان فارسی امروز، تهران: نشر قطره، 1374.
امین مدنی صادق. دستور زبان فارسی. کاوه، 1342؛ (6): 304-307.
انوری حسن (سرپرست). فرهنگ بزرگ سخن، تهران: سخن، 1381.
انوری حسن، احمدی گیوی حسن. دستور زبان فارسی 2، تهران: فاطمی، 1390.
خطیب رهبر خلیل. دستور زبان فارسی، تهران: مهتاب، 1381.
خیامپور عبدالرسول. شیوۀ انتقاد در مجلۀ راهنمای کتاب. زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، 1339؛ (54): 181-228.
داعیالاسلام سیدمحمدعلی. فرهنگ نظام، تهران: شرکت دانش، 1362.
شاد (تخلص) محمد پادشاه. آنندراج، زیرنظر محمد دبیرسیاقی. تهران: کتابفروشی خیام، 1363.
شروانی جمال خلیل. نزهة المجالس، تصحیح و تحقیق محمدامین ریاحی. تهران: علمی، 1375.
شفائی احمد. مبانی علمی دستور زبان فارسی، بیجا: مؤسسۀ انتشارات نوین، 1363.
صادقی علیاشرف، ارژنگ غلامرضا. دستور سال چهارم آموزش متوسطه عمومی، بی جا: چاپخانۀ گیل، 1358.
عوفی محمد. لبابالألباب. اهتمام و تصحیح ادوارد برون، لیدن: مطبعۀ بریل، 1906.
فرشیدورد خسرو. پژوهشی در نحو فارسی: گروه در زبان فارسی، 1355. گوهر؛ (41): 394-403.
فرشیدورد خسرو. دستور مفصل امروز، تهران: سخن، 1382.
قریب عبدالعظیم و دیگران. دستور زبان فارسی (پنج استاد)، تهران: نشر جهان دانش، 1373.
لازار ژیلبر. دستور زبان فارسی معاصر. ترجمۀ مهستی بحرینی. توضیحات و حواشی هرمز میلانیان، تهران: هرمس، 1384.
مشکوةالدینی مهدی. دستور زبان فارسی بر پایۀ نظریۀ گشتاری، مشهد: دانشگاه فردوسی، 1385.
مهیار محمد. فرهنگ دستوری، تهران: میترا، 1376.
ناتل خانلری پرویز. تاریخ زبان فارسی، تهران: نشر نو، 1365.
وحیدیان کامیار تقی. ضمیر مشترک یا ضمیر شخصی و ضمیر تأکیدی. نامۀ فرهنگستان. 1385؛ (30): 95-103.
وحیدیان کامیار تقی، عمرانی غلامرضا. دستور زبان فارسی (1)، تهران: سمت، 1380.
هرن پاول / هوبشمان هاینریش. اساس اشتقاق فارسی، ترجمه و تنظیم با نقل شواهد فارسی از جلال خالقی مطلق. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. بیتا.
Lambton, Ann. K. S. Persian Grammar, Cambridge: Cambridge University Press, 1966. Lazard, Gilbert. Grammaire du Persan Contemporain, Paris: Librairie C. Klincksieck, 1957. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 142 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 28 |