تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 708 |
تعداد مقالات | 6,673 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,221,103 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,330,894 |
بازنمایی «لکه» با تکیه بر وجه استعاری «چشم» و «نگاه خیره» در رمان شهری که زیر درختان سدر مرد | ||
نقد و نظریه ادبی | ||
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، اسفند 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22124/naqd.2024.26475.2550 | ||
نویسنده | ||
اکرم محمودلو* | ||
دانش آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. | ||
چکیده | ||
دستاوردهای «ژک لاکان» در زمینهی «روانکاوی ساختاری»، انقلاب بزرگی در حوزهی نقد پسامدرن بهوجود آورده است. «نگاه خیره» و «چشم» از ایدههای کلیدی لاکان بهشمار میرود. به عقیدهی او نگاه خیره میل ناممکن ناخودآگاه را مینمایاند؛ درحالیکه چشم ماهیت بصری دارد و به خودآگاه اشاره میکند. امکان مرئی شدن شیء در زیر نگاه خیره، «لکه»ای را در نظم تصویری برجای میگذارد. لکه هرلحظه تصویر را به کام خود میکشد و سوژه را مضطرب میکند. از میان نویسندگان ایرانی آثار خسرو حمزوی از جایگاه ویژهای برخوردار است. فهم جایگاه این نویسنده بدون بررسی رمان «شهری که زیر درختان سدر مرد»، از منظر روانکاوانه میسر نخواهد شد. هدف از نگارش مقالهی حاضر تحلیل رمان یاد شده با بهکارگیری نظریهی لاکان و با محوریت مفاهیم «نگاه خیره»، «چشم»، «ابژهی مفقود»، «دیگری بزرگ»، «همانانگاری» و «لکه» است. طبق نتایج به عمل آمده شخصیت «جریر» در قالب ابژهی تماشا کارگزاری مشابه «ابژهی مفقود» دارد. نگاه سوژهی کیان به دنبال چیزی میگردد که در ورای تصویر گمشده است؛ ولی تصویر در زیر نگاه جریر به لکه مبدل میشود. رمان یاد شده به لحاظ پیچیدگی روانی شخصیتها قابلیت بررسی از جنبههای روانکاوانه را دارد و نظریهی لاکان الگوی مناسبی برای بررسی این اثر است. | ||
کلیدواژهها | ||
نگاه خیره؛ چشم؛ ابژه ی مفقود؛ دیگری بزرگ؛ لکه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 54 |